Киир

Киир

Хой

хой

Кыһалҕа тирээтэҕинэ, бэйэҥ саба тута сатаама. Аҕа саастаах киһиттэн булгуччу сүбэлэтиэххин наада. Төрөппүттэргэр болҕомтолоох буол. Кинилэр эн көмөҕөр наадыйалларын ситэ эппэттэр эбит. Аны туран, тапталлааҕыҥ доруобуйатын хонтуруоллуоххун наада: ыарытыйар эбит. Нэдиэлэ устата инникигин былааннаан, үлэҕин-хамнаскын торумнаан сылдьарыҥ наада. Өрөбүллэри үлэҕэ буолбакка, дьиэ кэргэҥҥин кытта бииргэ атаар.

Оҕус

о5ус

Соһуччу түгэн элбэх буолуоҕа. Араас кистэлэҥ киирсии эмиэ буолуон сөп. Биллэн турар, эн кыайыылаах тахсыаҥ эрээри, тулалыыр дьоҥҥун хомотуоххун сөп. Бу ордук кэллиэгэлэргэр сыһыаннаах. Үлэҕэ эппиэтинэстээх буол. Бу күннэргэ туруу үлэһит буоларыҥ ирдэнэр. Нэдиэлэ бүтүүтэ дьиэнэн түмсүү, бырааһынньык күүтэр. Саҥа ыал буолан эрэр дьон, олус табыллыаххыт. Оттон ыаллар сыһыаннара олус истиҥ, сырдык, ыраас.

Игирэлэр

игирэ

Эйиэхэ саҥа бырайыак сүктэриллибит. Эбэтэр саҥа үлэҕэ көспүккүн дуу?.. Олоххор туох эрэ саҥа сүүрээн саҕаламмыт буолан, сүргэҥ олус көтөҕүллэн сылдьар. Эргиэҥҥэ-урбааҥҥа олус туһалаах нэдиэлэ. Эр дьон булка-алка байанайдаах буолуохтарын сөп. Тапталлаах киһигин кытта үөрүүлээх түгэн күүтэр. Аҕа саастаах дьоҥҥо болҕомтолоох буолуҥ. Аһыныгас сүрэххитинэн элбэх дьону абырыаххыт, санааларын көтөҕүөххүт.

Араак

араак

Инники олоххун аһара былааннаабатыҥ ордук. Барыта уларыйар чинчилээх. Карьераҕын оҥоһун. Кэлэктиипкэ эйигин олус сыаналыыллар, үрдүк таһымнаах исписэлиис быһыытынан ылыналлар. Онон сатабылгын үчүгэйдик көрдөрө сылдьарыҥ наада. Дьиэҕэ-уокка кыра кыһалҕа күөрэйиэн сөп эрээри, түргэнник иллэһиэххит. Көй салгыҥҥа элбэхтик сылдьыҥ, доҕотторгутун, чугас дьоҥҥутун кытта алтыһыҥ.

Хахай

хахай

Бэйэҕэр олус ирдэбиллээххин. Туох эрэ эппиэтинэстээх түгэҥҥэ бэлэмнэнэҕин. Карьера үчүгэй. Бэйэҕэр эрэллээх буол, барыны-бары кыайар кыахтааххын. Дьиэ кэргэн сыһыанын соҕотоҕун быһаара сатаама. Тапталлааҕыҥ санаатын учуоттаа. Сулумахтар, эппиэтинэстээх хардыыны оҥоруоххутун наада. Наһаа элбэх санаа үөскүүр, бобута туппахтыыр эбит. Кэлин кэмсинэ сылдьыбат гына, биирдэ олохтоохтук быһаарынар ордук буолуо...

Кыыс

кыыс

Атын дьон дьыалатыгар, кыһалҕатыгар орооһума. Тылгыттан хаптаран, дьон саҥатыгар киирэн биэриэххин сөп. Ол оннугар дьаныһан туран үлэлээ, нэдиэлэтээҕи былааҥҥын толор. Доруобуйаҥ туруга эмиэ эриэ-дэхси буолбатах. Бэйэҕин кэтэнэ сырыт. Дьоҥҥо төһөнөн үтүөнү оҥороҕун да, соччонон тупсан иһиэҥ. Дьиэлээхтэргин кытта сылаас сыһыаны олохтуурга туруулас. Мээнэ иирсимэ, кыраттан ньиэрбинэйдээмэ, кыйаханыма.

Ыйааһын

ыйааьын

Барытын ымпыгар-чымпыгар тиийэ толкуйдаан баран биирдэ быһаарын. Быстах санааҕа ылларбатыҥ ордук. Элбэх дьон сүбэлиэ-амалыа эрээри, дьон санаатынан олорума. Бэйэҥ санааҕын учуоттаа, тугу баҕараргын анааран көр. Үлэҕэр дьоһуннаахтык сыһыаннас. Үтэн-анньан көрөөччүлэр бааллар, кинилэргэ киирэн биэримэ. Сыаналаах мал-сал атыылаһартан туттун. Нэдиэлэ бүтүүтэ тус олоххор суолталаах үөрүү күүтэр. Тапталга табыллыаҥ.

Скорпион

скорпион

Туох эрэ көрүдьүөс, мүччүргэннээх түгэҥҥэ түбэһиэххин сөп. Ол түгэни санаан, быарыҥ быстыар диэри күлүөҥ-үөрүөҥ. Соторутааҕыта астына-дуоһуйа сынньаммыт буолаҥҥын, күүс-сэниэ дэлэй. Ордук салайааччылар үлэһиттэригэр дьайыылара олус күүстээх. Маныаха туох эрэ эбии дьарыгы олоххор киллэрбиккин. Онон үлүһүйэн бириэмэни билбэккэ атаарар буолбуккун. Буола турар быһыыны-майгыны хайдах баарынан ылын, күүстээх санааҥ элбэхтэн абырыыр.

Охчут

охчут

Саҥаны билэргэ-көрөргө, үөрэнэргэ табыгастаах кэм. Үөрэххэ киирээччилэр ордук табыллыахтара. Нэдиэлэ ортото үп-харчы киириитэ үчүгэй буолуоҕа. Хамаанданан элбэх буолан үлэлииргэ бэлэм буол. Дьону кытта түргэнник уопсай тылы булар дьоҕургун сүтэримэ. Маныаха саҕалаабыт дьыалаҕын тиһэҕэр тиэрдэргэ туруулас. Үлэ уонна атыы-эргиэн чааһыгар олус табыллыылаах күннэр үүммүттэр. Тус олоххо улахан халбаҥнааһын бэлиэтэммэт.

Чубуку

чубуку

Наһаа боччумнааххын уонна инники соруккун ситиһэргэ дьулуһаҕын. Үлэ элбэх буолуо, онон тулуурдаах уонна дьулуурдаах буол. Нэдиэлэ устата элбэх дьоннуун алтыһан ааһыаҥ, ким-хайа иннинэ уопсай тылы буолуоҥ. Урбаан эйгэтигэр үлэлээччилэргэ кыра ночоот тахсар чинчилээх. Онон үпкүтүн-харчыгытын үчүгэйдик ааҕынан сылдьаргыт наада. Таптал чааһыгар өрө тахсыы бэлиэтэммэт эрээри, сылаас сыһыан бигэтик уйаламмыт.

Күрүлгэн

курулгэн

Айар куттаах Күрүлгэннэри ситиһии күүтэр. Ордук култуура дьоно кэлии-барыы бөҕө буолбуттар. Нэдиэлэ устата ылыммыт былааныҥ, инникитин олоххор олус суолталаах буолуо. Онон иннигин-кэннигин үчүгэйдик көрүнэн, толкуйданан сырыт. Өрөбүллэри соҕотох атаарар санаалааххын да, хайдах буолара биллибэт. Дьоҥҥо үчүгэй сыһыаныҥ, бэйэҕэр икки-үс бүк үтүөнэн төннүөҕэ. Онон көмөҕө наадыйааччыларга аккаастаама, үтүө санааҕын ыһыктыма.

Балыктар

балыктар

Ис санааҕын иһиллээ, олохтон тугу күүтэргин кимиэхэ да кэпсээмэ. Барытын аргыый наллаан бүтэрэ-оһоро сылдьаҕын. Үлэҕэ эппиэтинэһиҥ өрүү да буоларын курдук үрдүк. Онон сатабыллаахтык үлэлээн ис. Тус олох чааһыгар тулуурдаах буоларыҥ наада. Солуута суохтан кыыһырыма, иирсээни тардыма. Доруобуйа этэҥҥэ. Аҕа саастаах Балыктар, элбэхтик хамнаныҥ, биир сиргэ бүгэн олорон хаалымаҥ. Нэдиэлэ чаҕылхай түгэнэ оҕолоруҥ соһуччу үөрүүнү бэлэхтииллэрэ буолуоҕа.

Санааҕын суруй