Киир

Киир

Хой

хой

Нэдиэлэ саҕаланыыта уустук соҕус буолуоҕа. Холобур, үп-харчы кыһалҕатыттан саҕалаан, дьиэлээхтэргин кытта сыһыаҥҥа тиийэ ыктарыы үөскүөн сөп. Ол гынан баран балаһыанньа түргэнник уларыйар чинчилээх. Арыый да сэргэх соҕустук тутта-хапта сырыт. Олохтон өлбүт-быстыбыт курдук туттубатыҥ ордук. Нэдиэлэ сүрүн ситиһиитэ бэйэҥ ис туруккун кэтээн көрүүҥ буолуоҕа. Сыыһа-халты туттаргын, саҥаҕын-иҥэҕин хонтуруолланыаҕыҥ, элбэҕи өйдүөҥ.

Оҕус

о5ус

Олус таһаарыылаах нэдиэлэ күүтэр. Дьоҕуруҥ, күүһүҥ-кыаҕыҥ олус сайдан сылдьар кэмэ. Өрөбүллэри эмиэ сытан хаалбакка, олох үөһүгэр көрсөр, атаарар наада. Сыалгын-соруккун ситиһэргэр кыра мэһэйдэр баар буолуохтара эрээри, онно болҕомтону уура сатаама. Доҕотторгун, кэллиэгэлэргин кытта алтыһан, көрсөн-билсэн санааҥ көтөҕүллүө. Арай, тапталлааххар бириэмэни аныыры умнума, кини эн болҕомтоҕун олус эрэйэр. Кыра өйдөспөт түгэн баар буолуон сөп.

Игирэлэр

игирэ

Бу күһүн соҕотохсуйбут сүрэхтэр аналларын, олохторун аргыһын көрсөллөрүгэр тыҥааһыннаах күннэр үүнүөхтэрэ. Эрдэ соччо-бачча алтыспатах киһигин кытта уопсай тыл булан, күннэтэ алтыһар доҕор баар буолуон сөп. Оттон ыаллар саҥа үктэлгэ тахсар былааннаахтар. Сыһыаҥҥа туох эрэ саҥа иэйиини киллэрэргэ туруммуттар. Үлэ чааһыгар эттэххэ, үлэттэн сынньалаҥ наада. Наһаа элбэҕи үлэлиигин, онон тус олоххо бириэмэ аныыр бириэмэ уолдьаспыт.

Араак

араак

Нэдиэлэ чуумпутук саҕаланыаҕа. Күн кыһалҕата суох сылдьыаххын саныыгын. Хайдах эрэ барытыттан сылайбыт курдуккун. Онон олоххор туох эрэ уларыйыы наада. Эдэр сүрэхтэр арахсыы аһыы амтаныттан куттанан, саҥа сыһыаҥҥа хардыыны оҥорортон дьиксинэллэр. Өрөбүллэри санааны көтөҕөр курдук сэргэхтик, бэһиэлэйдик атаар. Эр дьон булт-алт, айылҕалыын алтыһыы түгэнин өйгө оҥорон көрөллөр. Ол былааны, баҕа санааны олоххо киллэрдэххэ?

Хахай

хахай

Күүстээх санаалаах Хахайдар инники күөҥҥэ сылдьаллар. Туохтан да куттаммакка, бу курдук кимэн киирэн иһиҥ. Үлэҕэ ыгыы-түүрүү элбэх. Мунньахтарга, дьыалабыай кэпсэтиилэргэ санааҕын этинэн иһэргинэн маладьыаскын. Доҕотторгутун кытта көрсүһүүлэр бэрт туһалаах буолуохтара. Кинилэр сүбэлэрэ, суолталаах этиилэрэ туох эрэ саҥаҕа сирдиир ураты күүстээх. Онон кэпсэтэн-ипсэтэн, баран-кэлэн ис. Саамай сүрүнэ, доруобуйаҕын көрүнэ сырыт. Онтон атына этэҥҥэ.

Кыыс

кыыс

Ураты айдарыылаах дьон ахсааныгар киирэҕин.Бу бэлиэҕэ төрөөбүттэр дьону тардар ураты күүстээхтэр. Онон болҕомто киинигэр буоларын элбээбит. Үлэҕэ эппиэтинэстээххин, саҥа бырайыактары, бэйэ дьыалатын тэринэргэ ситиһиилээх күннэр. Аны туран, таптал сыһыаныгар эмиэ ситиһиилээххин. Хараххынан хайгыы көрбүт киһиҥ, эйиэхэ ураты сыһыаннааҕын биллэриэҕэ. Уопсайынан, сулумахтар олохторун аргыһын көрсөллөрүгэр кыах бөҕө баар.

Ыйааһын

ыйааьын

Куһаҕана суох күннэр үүммүттэр. Үөрэххэ, үлэҕэ дьулуһууҥ сүрдээх күүстээх. Туох эрэ саҥаны айыаххын-тутуоххун баҕараҕын. Ордук айар куттаахтар идиэйэ бөҕөлөммүттэр. Арыый да сэргэхсийии барбыт курдук. Ыаллар санааларын атастаһар, аһаҕастык кэпсэтэр буолбуттар. Онон туох баар үөскүүр кыһалҕаны бииргэ быһаараргыт ордугун өйдүөххүт. Аҕа саастаах Ыйааһыннар барыахтарын-кэлиэхтэрин, дьон аймах киинигэр сылдьыахтарын саныыллар.

Скорпион

скорпион

Ис дууһаҥ ыраастанарыгар, чуумпурарыгар кыра да тиийбэт эбит. Холобур, тапталлааҕыҥ болҕомтолоох, харыстабыллаах сыһыана. Киниттэн болҕомтотун эрэйэн эрдэ ньиэрбинэйдиир, кыыһырар буоллаххына, билигин сыһыаҥҥыт биллэ тупсубут. Ол төрүөтүнэн бэйэ-бэйэни истэ үөрэнэр дьоҕургутун сайыннарбыккыт буолар. Кыра оҕолор көмпүүтэринэн, сиэп төлөпүөнүнэн үлүһүйүүлэрин хонтуруоллуохха наада. Оҕолор харахтара биллэ мөлтөөбүт. Күннээҕи аһылыккытын көрүнэ, чөл олоҕу тутуһа сылдьыҥ.

Охчут

охчут

Үп-харчы боппуруоһа саамай ситиһиилээх буолуоҕа. Саҥа үлэни көрдөөччүлэргэ эмиэ баарт тосхойуоҕа. Ыраах айаҥҥа турунартан туттун, барыма-кэлимэ. Үлэ быыһыгар, кылгас айаннар баар буолуохтара, онтон эмиэ сэрэхтээх буоларын суолталаах. Нэдиэлэ бүтүүтэ тиис ыарыыта буулуон сөп. Дьиэ кэргэн кыра дьонугар, оҕолоргор истиҥ сыһыаҥҥын бэлэхтииргин умнума. Өрөбүллэри дьиэлээхтэргин кытта атаарар ордук. Сулумахтары интэриэһинэй билсиһии күүтэр...

Чубуку

чубуку

Биир санааны ылынан баран, ону тутуһан сылдьар ордук. Бастатан туран, эрэллээх доҕор буоларга дьулус. Доҕотторуҥ кистэлҥнэрин ыһа-тоҕо кэпсээмэ. Эбии дохуот киллэринэр туһунан толкуйданар буолбуккун, биир суолталаах хардыы оҥоһуллубут. Карьераҕа саҥа ситиһии күүтэр. Таптал сыһыаныгар араас быһыы-майгы бэлиэтэнэр эрээри, сүрүннээн олох-дьаһах этэҥҥэ баран иһэр. Нэдиэлэ саамай ситиһиилээх күнэ оптуорунньук буолуоҕа.

Күрүлгэн

курулгэн

Кыралаан кыһалҕалар биир-биир үөсээн иһэллэр. Кыра аайы санааны түһэрэр, харах уутун тоҕор сатаммат. Дьиэ кэргэҥҥиттэн биир аҕа саастаах киһини өрүү үтүө холобур оҥостоҕун. Ол эрэн, наар кини этэринэн сылдьар эмиэ соччото суох. Онон ханнык эмэ түгэҥҥэ суолталаах быһаарыныы бэйэҥ ылыныаххын наада. Бэйэҥ уонна чугас дьонуҥ доруобуйаларыг харыстаа. Нэдиэлэ үөрүүтүнэн тапталлааххын кытта истиҥ көрсүһүү күүтэр.

Балыктар

балыктар

Ис кыаххын эрэниэххин наада. Кимиэхэ да кэпсээбэт, искэр тута сылдьар ыра санаалааххын эбит. Ол баҕа санаан туоларыгар кыра хаалбыт. Үлэҕэ сыыһаҕын-халтыгын көннөрүнэн, салгыы бу курдук таһаарыылаахтык үлэлээн ис. Иллэҥ бириэмэ көһүннэ да, сөбүлүүр дьарыккынан дьарыктан, бириэмэҕин туһалаахтык атаар. Чугас доҕоргун кытта аһаҕастык кэпсэтэн санааҥ чэпчиэ. Арыгыттан, табахтан аккаастан, чөл олоҕу тутус.

Санааҕын суруй