Хой

Үп-харчы кыһалҕата эмиэ тирээн кэлбит. Онон быстах үлэҕэ умса түһэр чинчилээххин. Өскөтүн, ыал аҕата буоллаххына, ордук түбүгүрүөҥ. Эбии дохуоттанар туһунан элбэхтик толкуйданыаҥ. Дьиҥэр, үлэҕин уонна эбээһинэскин олус дьүккүөрдээхтик толороҕун. Нэдиэлэ устата суоттуур-учуоттуур дьоҕургун сайыннарыаҥ. Төбө ыарыыта биллэр. Онон ис туруккун кэтэнэ сылдьарыҥ наада. Таптал истиҥ, бигэ, эрэллээх.

Оҕус

Нэдиэлэ саҕаланыыта үгүс ситиһиини аҕалыаҕа. Үлэҕэ туһанар ураты ньымаҥ инники күөҥҥэ таһаарыаҕа. Саамай сүрүнэ, бэйэҕиттэн наһаа дуоһуйума уонна астыныма. Маны таһынан биир суолталаах дьыалаҕа хаһан да чугас доҕорум дии санаабатах киһиҥ илиитин утары уунуоҕа. Өрөбүллэргэ дьиэҕин-уоккун үчүгэйдик хомун. Сыаналаах малы-салы харыстаа. Нэдиэлэ бүтүүтэ сыраҕын-сылбаҕын тапталлаах киһигин кытта сыһыаны тупсарарга барыаҕыҥ.

Игирэлэр

Наһаа хосуҥҥун. Онон бу күннэргэ элбэҕи ситиһэр кыахтааххын. Үлэлиир баҕаҥ олус күүһүрэн, араас саҥа идиэйэнэн ыһыахтанан сылдьыаҥ. Дьахтар аймах куукунаттан тахсыбат буолбут. Иллэҥ бириэмэ көһүннэ да, дьиэлээхтэрин минньигэс бүлүүдэнэн кнүдүлүүр. Эр дьон дьиэ ис-тас үлэтин кыайа-хото туталлар. Успуордунан дьарыктанааччылар, сэрэхтээх буолуҥ. Кыратык оһоллонуоххутун сөп. Тус олоххо урукку хом санаа симэлийэн, барыта этэҥҥэ буолуоҕа. Сулумахтары куйаар ситимин көмөтүнэн билсии күүтэр.

Араак

Бэйэҕэр эрэммэт буолуу, саарбахтааһын санаатыгар ылларан, настарыанньаҥ уларыйа сылдьар. Саҕалаабыт дьыалаҕын тиһэҕэр тиэрдэргэ дьулус. Үлэттэн улахан дуоһуйууну ылбаккын. Тоҕо диэтэххэ, профессионал быһыытынан аһара сайдыбыккын, кыаҕыҥ муҥутуур улахан. Онон үлэҥ миэстэтин уларытар туһунан толкуйданыаххын сөп. Ыаллар сыһыаннарыгар кыралаан киҥир-хаҥыр кэпсэтии бэлиэтэнэр. Арааһа, күнүүлэһииттэн быһыылаах...

Хахай

Былааннаабыккын эрэ тутустаххына, сыалгын-соруккун ситиһэр кыахтааххын. Бу нэдиэлэҕэ сынньалаҥ диэн көрүллүө суоҕа. Үлэҥ аһара элбээн, дьыалаҕын-куолугун үлэҕэр кытта таһар чинчилээххин. Биир кэм өрө күүрэн олоруоҥ. Бу тэтими ыһыктан кэбиспэтэххинэ, үп-харчы киирэрэ биллэ элбиэҕэ. Аҕа саастаах Хахайдар иллэҥ бириэмэлэрин сиэн минньигэс хампаанньатыгар атаарыахтара, өр көрбөтөх оҕолорун, сиэннэрин кытта алтыһыахтара. Сулумахтарга сыһыаннаан эттэххэ, соһуччу билсиһии истиҥ сыһыаҥҥа кубулуйуоҕа.

Кыыс

Барыта эриэ-дэхси буолуо суоҕа. Бииртэн биир кыһалҕа күүтүллүбэтэх өттүттэн үөскээн иһиэҕэ. Ол эрээри бэйэҕэр олус эрэллээххин. Онон кыһалҕаны быһаарар кыахтааххын, туохтан да куттаныма. Элбэхтик көй салгыҥҥа сылдьан, санаалыын ыраастаныаҥ. Нэдиэлэ улахан үөрүүтэ оҕолоруҥ күрэххэ кыйыылара, уһуйааҥҥа, оскуолаҕа ситиһиилэрэ буолуоҕа. Иллэҥ кэмҥэ киһи быраабыгар сыһыаннаах кинигэлэри аах. Инникитин бу хайысхаҕа сыһыаннаах биир дьыаланы быһаарарга түбүгүрүөҥ.

Ыйааһын

Исписэлиис быһыытынан олус сайдыылааххын. Эйиэхэ тэҥнэһиэн сөптөөх ким да суоҕун кэриэтэ. Бу күннэргэ иэскин-күүскүн төлөһө охсоруҥ наада. Онон үпкүн-харчыгын туһааннаахха ыытаргын умнума. Кылгас эрээри олус ситиһиилээх айан күүтэр. Эдэрдэр үөрэххэ уһулуччу сыстаҕастар. Онон үөрэх чааһа эмиэ санаа хоту баран иһэр. Тапталлааххын кытта сыһыаҥҥа чиэһинэй буолуоххун наада. Өскөтүн, туох эрэ сыыһалаах буоллаххына, хайдах баарынан билинэриҥ ордук.

Скорпион

Айар куттаах, култуура эйгэтигэр сыстаҕас Скорпионнар улаханнык истириэстээн сылдьаллар. Уопсайынан, олох үөһүгэр сылдьааччыларга кэлии-барыы тиийбэт. Тус итэҕэскитин-быһаҕаскытын анааран көрөргүт, бэйэҕититтэн ньиэрбинэйдииргит элбээбит. Кытаатан быстах санааҕа ылларымаҥ. Бу ордук эдэрдэргэ сыһыаннаах. Оттон аҕам саастаах Скорпионнар хаһааҥҥытааҕар да налыйан, сыалларын-соруктарын ситиһэн сылдьаллар. Сулустар эһиэхэ күүстээх санааны уонна кытаанах доруобуйаны баҕараллар.

Охчут

Салалта өттүттэн олоҕо суох кириитикэ баар буолуон сөп. Онно эн улаханнык мөккүһэ, этиһэ сатаама. Холку соҕустук сырыт. Салалтаҥ сыыһатын түргэнник өйдүөҕэ Биир улахан бырайыакка эн сабыдыалыҥ сүҥкэн буолуоҕа. Иллэҥ бириэмэҕин, өрөбүллэри чугас доҕотторгун кытта бэһиэлэйдик атаарыаҕыҥ. Ол көрсүһүүгэ тылгын-өскүн хонтуруолланаар, кими да өүргэппэт курдук. Таптал чааһыгар улахан хамсааһын суох. Кэлиҥҥи кэмҥэ тус олох икки былааҥҥа түспүт курдук.

Чубуку

Харса суох буоларыҥ наада. Үчүгэйдик быһаарсыбат да дьыалаҕар билбит-көрбүт эн буолуохтааххын. Бэйэҕэр эрэлэ суоххун тулалыыр дьоҥҥор, кэллиэгэлэргэр көрдөрүмэ. Хата, сэмээр үлэҕэр сыһыаннаах литэрэтиирэни, импэрмээссийэни ааҕа, билэ-көрө сырыт. Сулумахтары интэриэһинэй билсиһии күүтэр. Саҥа киһиэхэ интэриэскин түргэнник сүтэрбэт инниттэн кини туһунан элбэҕи билэ сатаама, түгэни ыксатыма. Доруобуйаҕын көрүнэ сырыт, халыҥнык таҥнаргын умнума.

Күрүлгэн

Эбии дохуотуҥ үп-харчы бөҕөнү киллэрэр эбит. Онон саҥа дьыаланы тэринэргэ биисинэскэ харчы угарга дуоспуруннаах буол. Күннээҕи аһылыккар болҕомтолоох буоларыҥ ирдэнэр. Күн устатыгар букатын кыраны аһыыгын, ыйааһыныҥ биллэ түһэн эрэр. Ол доруобуйаҕа охсуулаах буолуон сөп. Тус олоххор барыта үчүгэй буолуо. Тапталлааххын кытта кыра мөккүөр баар. Уопсай дьарык, дьыала аймахтаргын кытта ситимниэ. Онон дьоҥҥор-сэргэҕэр үтүө сыһыаннаах буол.

Балыктар

Оруна суох өһөскүн киллэрбиккин. Бу ордук дьиэлээхтэргин кытта сыһыаҥҥар суолталаах. Кинилэри кытта күн устата “ытырсан” ыларгыттан санааҥ улаханнык түһэр. Онон тапталлаах дьоҥҥор арыый сымнаҕас буол. Үлэҕэ түбүк-садьык элбэх. Эн быһаарыахтаах үлэҥ-хамнаһыҥ күннэтэ элбээн иһэр. Сотору кэминэн өссө биир дьыалабыай кэпсэтии ситиһиилээхтик ааһыаҕа. Иллэҥ бириэмэҕин халтайга ыытыма. Куйаар ситимигэр үлүһүйүмэ. Сөбүлүүр дьарыккын сөргүт.