Бэс ыйын 23-24 күннэригэр Ньурба куоракка “Модун күүс, өркөн өй, ыра санаа” диэн дэбиистээх ыһыах буолла. Марха улууһа тэриллибитэ -- 195, судаарыстыбаннай, бэлитиичэскэй, уопсастыбаннай диэйэтэл төрөөбүтэ А.Г. Габышев – 120, Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылааҕа, учуутал, социолог, суруналыыс Ф.С. Донской төрөөбүтэ 100 сылларыгар, Арассыыйаҕа -- Тыйаатыр, Саха Өрөспүүбүлүкэтигэр -- Сомоҕолоһуу, Ньурба улууһугар -- Киһи ис кыаҕын сайыннарыы сылыгар аналлаах ыһыах бэрт тэрээһиннээхтик, үрдүк таһымҥа ыытылынна.
Дьокуускайтан СӨ Суруналыыстарын сойууһа (бэр. Г.А. Бочкарева) тэрийиитинэн пресс-туур тэриллэн суруналыыстар, блогердар, “Айар кут” сурунаал суруналыыстара бара сырыттыбыт.
КЫТАЛЫКТААХ кырдалыгар
Ырыаҕа ылламмыт кэрэ айылҕалаах, киэҥ нэлэмэн хонуулаах КЫТАЛЫКТААХ кырдалыгар ыраахтан-чугастан ыалдьыттар тоҕуорустулар.
Алгыһы аатырбыт ааттаах-суоллаах алгысчыт Иван Герасимов ыытта. Алгыс түһэ турар кэмигэр үөһээ халлааҥҥа оҕо мөссүөнэ көстөн, бу улуус ыччата кэскиллээҕин түстээтэ. Аламай күнтэн айхалланан алгыс табылынна, улуус инники кэскилэ түстэннэ.
Бары нэһилиэк баһылыктара төрөөбүт төрүт буордарыттан кыым саҕан аҕалан, биир сомоҕо модун күүс буолалларын туоһулаан, Айыылар алгыстарын ыҥыран, Кыталыктаах сырдаан көстөр сыһыытыгар унаар буруону (хас биирдии нэһилиэк тус-туспа кутаанан) унаарыппыттара мустубут дьону долгутта.
Ньурба улууһун уйгулаах туонатыгар 18 нэһилиэк түөлбэлээн олорор. Олортон саамай бөдөҥнөрө - уруккута Тыалыгы, билиҥҥитэ 3000-ҕа чугаһыыр нэһилиэнньэлээх Октябрьскай нэһилиэк буолар. Онтон саамай льоҕус нэһилиэк, үлэһит үтүөтэ дьоннордоох Үөдэй нэһилиэгэ.
Улуус киинэ Ньурба куорат ыстаатыһын ылбыта 22-с сыла буолла. Манна 10 000 тахса киһи олорор. Улуус үрдүнэн 27 000 киһи тоҕуоруһан, түөлбэлээн олорор, сомоҕолоһор, айар-тутар.
18 нэһилиэк түһүлгэтэ ыалдьыттары угуйар
Олоҥхо ыһыаҕыттан саҕалаан хапытаалынай тутуулаах түһүлгэлэр баар буолбуттар. Ыһыахтыыр сиргэ киириигэ хаҥас өттүгэр 600-кэ диэри нэһилиэнньэлээх – Өҥөлдьө, Хаҥалас, Хатыы, Үөдэй, Акана, Дьаархан, Малдьаҕар, Дьиикимдэ, Сүлэ, уҥа өттүгэр – Ньурбачаан, Марха, Маар, Чаппанда, Антоновка, Маалыкай, Чуукаар, Хорула, Күндээдэ нэһилиэктэрэ ыраахтан угуйар көстүүлээх түһүлгэлэрэ киһи болҕомтотун тардыан тардар. Быйылгы ыһыахха түһүлгэлэрин сөргүтэллэригэр 30 тыһ.солк. үп көрүллүбүт.
Эһиил Кыайыы үбүлүөйдээх сылынан, ботуччу үп көрүллэн, түһүлгэлэр бары саҥаттан сөргүтүллэллэрэ былааҥҥа баарын кэпсииллэр. Быйыл иккис сылларын үөрэх, успуорт, култуура эйгэтигэр нэһилиэктэр икки ардыларыгар эстэпиэтэ ыытыллар. Бирииһэ да дьоһун. Ол курдук, 1-кы миэстэҕэ – “УАЗ Патриот” массыына, 2-с миэстэҕэ – “Синтай” тыраахтар, 3-с миэстэҕэ – улахан МТЗ тыраахтарынан сири хаһар буур. Эстэпиэтэ күрэҕэ икки бөлөҕүнэн – кыра уонна улахан нэһилиэнньэлээх пууннарынан арахсан ыытыллар. Түмүгэ сыл бүтүүтэ тахсар.
Улуус баһылыга А.М. Иннокентьев “Улуустарынан сылдьар үтүө үгэстээхпит. Үлэлэрин-хамнастарын билсэбит, уопут атастаһабыт. Мэҥэ Хаҥаласка бара сылдьан түөлбэлэринэн, нэһилиэктэринэн ыытар эстэпиэтэ күрэҕин сэҥээрэммит, бэйэбит улууспутугар олоххо киллэрэн ыыппыппыт быйыл 2-с сыла. Ыһыах түһүлгэтэ тутуллубута 8 сыл ааста. Ыһыахтыыр сирбитигэр 2020 сылтан саҕалаан 3 сылы быһа саҥардыы үлэтэ барыахтаах. Эһиил 19 нэһилиэк ураһатын барытын саҥардыахтаахпыт. Оһуокай түһүлгэтэ анаан туспа оҥоһуллуо” – диэн кэпсиир. Дьэ, кырдьык, биирдиилээн бөһүөлэк олохтоохторун кытта кэпсэтэрбитигэр улуустарын Аҕа баһылыга ыытар үлэтиттэн астыналларын, сомоҕолоспуттарын, нэһилиэктэр олохторо лаппа сэргэхсийбитин үөрэн-көтөн туран кэпсииллэр.
Акана баһылыга Е.М. Семенов – Былырыын эстэпиэтэҕэ кыра нэһилиэктэр истэригэр кыайаммыт, “УАЗ Патриот” массыына ылбыппыт. Билиҥҥи туругунан күрэх 3 хайысхатыгар кыайан инники эрэллээхтик иһэбит. Бүгүҥҥү ыһыахха култуурунай уонна успуорт көрүҥнэригэр ситиһиибит киириэхтээх. Ону долгуйа кэтэһэбит. Абыйтан биир дойдулаахпыт Аркадий Егоров, Дьокуускай куораттан Вадим Иванов култуурунай өттүгэр күрэххэ диэн ааттаан кытта кэллилэр. Онон биир дойдулаахтарбыт ханна да сырытталлар, төрөөбүт дойдуларын чиэһин кэлэн көмүскүүллэриттэн үөрэбит.
Дьэ, ити курдук Ньурба нэһилиэнньэтин олоҕо-дьаһаҕа сэргэхсийбитин, дьон өйө-санаата бэттэх кэлбитин нэһилиэктэр түһүлгэлэрин кэрийэ сылдьан истэҕин.
Массыына оонньотуулаах баай түһүлгэ
Түһүлгэлэри кэрийэ сылдьан Дьиикимдэ түһүлгэтин аттыгар дьон-сэргэ тоҕуоруспутун көрөн, интэриэһиргээн киирэбит. Сабыс-саҥа массыына “миигин сүүйүҥ даа” диэбиттии кылбаллан турар. “Билиэт атыылыыр буоллахтара дуу” диэн санааттан ханна атыылыылларын интэриэһиргээн ыйыталаһабыт. Онтубут баара, Ньурба куоратыгар баар “Раймаг” маҕаһыынтан тохсунньу ыйтан саҕалаан ыһыах күнүгэр диэри атыыласпыт килийиэннэр ортолоругар сүүйүүлээх оонньуу ыытыллар эбит.
38 саастаах Дьиикимдэттэн төрүттээх Дьокуускай куорат олохтооҕо, чааһынай урбаанньыт Артем Николаев улууһун дьонугар-сэргэтигэр аһымал аахсыйалары ыытар буолбута үтүө үгэскэ кубулуйбут. Бу да сырыыга улахан бирииһи оонньотуугар туруорбут. Артем Владимирович “Сүүйүүлээх оонньууну улууһум олохтоохторугар анаан ыыппытым быйыл 6-с сыла. Урукку оонньууларга дьиэҕэ-уокка наадалаах тэриллэри оонньотор эбит буоллахпына, бүгүн аан бастаан массыынаны оонньотобун”.
Долгутуулаах түгэн кэлэн, сүүйүүлээх оонньуу саҕаланар. Бастакы билиэт лототрон иһиттэн оронор, билиэт хаһаайынын аата ааттанар. Хомойуох иһин, билиэт хаһаайына кэлбэтэх, ол да буоллар оонньуу быраабылатыгар олоҕуран, төлөпүөннүүллэр. Төлөпүөнэ ыҥырда даҕаны ылбата. Онон саҥаттан билиэт хостонор. Бу сырыыга элбэх оҕолоох Марха нэһилиэгиттэн төрүттээх Ньурба куорат олохтооҕо, эдэркээн ийэ Лена Семенова бааттаах илиитинэн таба тайанан массыына сүүйэр сүдү дьолго тигистэ. Интэриэһинэйэ диэн, билиэтин уонна массыынатын нүөмэригэр “1,4” сыыппаралар бааллара эмиэ туһугар интэриэһинэй буолла.
Оһуокай тохтоло суох дуорайда
Ньурбалар сарсыардаттан киэһээҥҥэ диэри тохтообокко оһуокайдыылларын кэлбит эрэ барыта сөҕө-махтайа көрдө-иһиттэ. Улуус баһылыга, нэһилиэк баһылыктара бары тура тэбэн оһуокайдаабыттара түһүлгэни өссө ордук киэргэттэ. Оҕолор да хаалсыбатылар. Туһунан түһүлгэлэнэн, оһуокайдаан долгута сылдьаллара киһини долгутар, үөрдэр.
Н.Ф. Трофимова – “Оһуокай” дьүүллүүр сүбэтин бэрэссэдээтэлэ:
-- 1991 сылтан Дьүүллүүр сүбэ чилиэнинэн үлэлиибин. Оһуокай көҥүл буолуохтаах диэн санаанан салайтаран күрэҕи ыытабыт. Быйылгы ыһыахха нэһилиэктэр бэстибээллэрин киллэрэммит, хас биирдии нэһилиэктэн 3-түү оһуокайы этээччилэр кытыннылар. Быйыл аан бастаан оһуокай түһүлгэтин 3 хайысханан оҕолор, ыһыах оһуокайа уонна нэһилиэк оһуокайа диэн ааттаан ыыттыбыт. Онон икки күнү быһа биир да мүнүүтэ тохтоло суох “Күөх Ньурба” оһуокайын оройуттан туттубут, сүрдээх киэҥ хабааннаах буолла.
Кэнчээрилэри кэрэхсээтилэр
“Кэнчээри” ансаамбылы өрөспүүбүлүкэҕэ билбэт киһи суоҕа буолуо. Быйыл тэриллибиттэрэ 47 сыла. Кинилэр Ньурба ыһыаҕын биир кэтэһиилээх ыалдьыттара буоллулар, култуура түһүлгэтин киэргэтиэхтэрин киэргэттилэр. Оҕо аймах тоҕуоруһа мунньустан сэҥээрэ иһиттэ, үөрэ-көттө.
Василий Парников – “Уус Алдан “Кэнчээри” ансаамбылын салайааччыта:
-- Ыһыах үрдүк таһымҥа барда. Манна хас кэнсиэрдээбит сирбит аайы Сергей Васильев тылыгар, Егор Поликарпов матыыбыгар “Киэҥ Ньурбаны” -- Ньурба гииминин -- ыллаатыбыт. Дохсун ытыс тыаһынан наҕараадалаабыттарыттан астына үөрдүбүт. Ансаамбыл 17 оҕото 8 ырыаны ыллаан-туойан бардылар. Бачча ыраах босхо илдьэн-аҕалан, хоннорон, аһатан-сиэтэн сырытыннардылар. Лиссиэй-интэринээккэ түһэн сырыттыбыт. Биһигини арыаллаан сылдьыбыт кураатарбыт, муусука оскуолатын учуутала Надежда Афанасьевнаҕа махтанабыт. Барыбытын кыра оҕо курдук батыһыннаран, бүөбэйдээн сырытыннарда.
Ньурба ыһыаҕа улуу ыһыах эбитин илэ көрдүбүт-иһиттибит. Тус бэйэм аан бастаан сырыттым. Кыталыктаах алааһа, сыһыыта сүрдээх киэҥ нэлэмэн, элбэх хатыҥ чараҥнаах, күөх хонуу хойуу оттоох, биир да быыла суох. Нэһилиэк түһүлгэтэ бары ураһалааҕын бэлиэтии көрдүбүт. Уратылара диэн, оһуокайдара хара сарсыардаттан киэһээҥҥэ диэри тохтобула суох ыытыллан, биһигиттэн олох ураты эбит. Биһиги дойдубутугар кыратык оһуокайдаан баран, бүтэн хаалаллар. Улахан тэрээһиннэр: күрэхтэр, кэнсиэрдэр киин түһүлгэҕэ ыытыллан, көрөргө-истэргэ табыгастаах буолла.
Варя Аманатова – Саха эстрадатын ырыаһыта:
-- Анаан-минээн Ньурба аатырар ыһыаҕар ыҥырыллан аан бастаан сырыттым. Саамай бэлиэтии көрбүтүм – оһуокай тохтоло суох барбыта. Ол наһаа үөртэ. Нэһилиэктэринэн тэринэн кэлэн бары олохтоохтук кытыннылар. Оһуокайдарын матыыба, толоруута, тыына наһаа уһун буолар эбит. Биир киһи төһө баҕарар уһуннук оһуокайы этиэн сөп эбит, киһи ону астына истэр.
Ыһыах аһыллыыта олус үчүгэй. Ол курдук, үҥкүүтүн туруоруута ураты бэйэтэ туспа салгыннаах, урут хаһан да көрбөтөх хамсаныылар баалларын бэлиэтии көрдүм. Ыһыахха тыыннаах муусука баарын астынным. Билигин өрөспүүбүлүкэҕэ биллэн эрэр, эдэр, талааннаах ырыаһыттардаах “Акана” бөлөх ыччаттара маладьыастар. Кинилэр ырыа улахан түһүлгэлэригэр кэлэн кыттааччылар. Урукку кырдьаҕас мусукааннар үөрэппит оҕолоро, билигин хаһыс да көлүөнэ мусукаан оҕолор үүнэн-тахсан эрэллэрэ киһини үөрдэр.
Саргылаана Меркурьева – Сунтаар улууһун култууратын сүрүн исписэлииһэ, оһуокай түмсүү салайааччыта:
-- Ыаллыы сытар Ньурба улууһун Улуу тунах ыһыаҕар сунтаардар ытык ыалдьыт буоллубут. Ол курдук, улуус салалтатыттан Н.Е. Егоров салайааччылаах, дьокутааппыт А.Ю. Николаев кыттыылаах култуура уонна успуорт хайысхатынан ыытыллыбыт күрэстэргэ кытынныбыт. Мэлдьи да буоларын курдук, ньурбалар ытык ыалдьыттарга ураты болҕомтолорун ууран көрүстүлэр. Икки күн устата Хорула уонна Дьаархан нэһилиэктэрин түһүлгэлэригэр босхо аһатан-сиэтэн сырытыннардылар, сылаастык, сымнаҕастык хоннордулар. Улуус баһылыга А.М. Иннокентьев, култуура салайааччыта Розалия Тихонова бэркэ маанылаан ыалдьыттаттылар, олох астынныбыт.
Айар-тутар, тыл куттаах, успуорка бэриниилээх Сунтаары Сунтаар дэттэрэ сылдьар дьонум-сэргэм аатыттан Ньурба ыһыаҕын тэрийсибит, сүүрбүт-көппүт, үлэлээбит-хамсаабыт, бииргэ алтыһар дьоммутугар, Сунтаар улууһун аҕа баһылыга Анатолий Васильевичка, култуура салайааччыта Мария Васильевнаҕа, паромщик уолаттарга, суоппардарбыт Павел Кыреловка, Анатолий Васильевка барҕа махталбытын тириэрдэбит. Айар аартыккыт арыллан истин, үтүө үлэҕит сыаналана турдун!
Сайын ыһыах күнүгэр
Сонун дьикти кылыһах
Кырыымпалыы туойуоҕа
Кыталыктыы ыллыаҕа.
Кырыымпа тыаһа Кыталыктаах кырдалыгар
Өрөспүүбүлүкэҕэ биллэр кырыымпаһыт-импровизатор, С.А. Зверев – Кыыл Уола Үҥкүү национальнай тыйаатырын национальнай үстүрүмүөҥҥэ аркыастырын артыыһа, Саха сирин струннай муусука үстүрүмүөнүн оҥорууга маастара Руслан Габышев Ньурба ыһыаҕын биир арыйыыта буолла, олохтоохтор сэҥээриилэрин ылла. Уҥуоҕа-арҕаһа бөдөҥө, таҥна-сапта сылдьарын уратыта дьон-сэргэ болҕомтотун тардыан тарта. Кэнниттэн батыһа сылдьан көрдүлэр-иһиттилэр, таҥаһын-сабын интэриэһиргээтилэр. Маны барытын бэйэтэ тиктэрин истэн сөхтүлэр-махтайдылар. Манна даҕатан эттэххэ, кини ааптарыскай бэйэтин үстүрүмүөннэрин – тойон кырыымпа, таҥсыр, муусука ох саатын уонна дьүкээгир арфатын айан турар. Онон норуот үстүрүмүөннэригэр туораттан эмискэ киирбит мээнэ киһи буолбатах. Кини кырыымпаҕа оонньуурун омук ааттаахтара-суоллаахтара сөҕөн-махтайан тураллар.
Руслан Прокопьевич “Ньурбалар кырыымпаны сэҥээрэн истэллэрин көрөн үөрдүм. Өрөспүүбүлүкэ киин улуустарыгар оннук буолбатах. Манна оһуокай ыытыллар түһүлгэтигэр олордум да оонньоон барабын. Оҕотуттан кырдьаҕаһыгар тиийэ тулалаан туран истэллэр. “Бу сылдьар кырыымпаҕа оонньуур киһи” дииллэрин үөрэ истэбин” – диэн санаатын үллэстэр.
Ньурба култуураҕа департаменын салайааччыта Розалия Тихонова “Бэйэм кырыымпаҕа эмиэ боруобаланан оонньоон көрүөхпүн баҕарабын. Билигин сэмээр ити хайысхаҕа бэлэмнэнэ сылдьабын. Кырыымпа сакаастаан турабын” диэн суруналыыстары кытта көрсүһүүтүгэр эппитин сэҥээрэ иһиттибит. Дьэ, кырдьык, Ньурба дьоно-сэргэтэ сэҥээрбитин көрдөххө кырыымпа ускуустубата манна сайдан, инники күөҥҥэ таҕыстаҕына соһуйбаккын. Онон, хата ускуустуба бу көрүҥэр ньурбалартан туох-эмэ тахсыа диэн испитигэр эрэниэҕиҥ. Бэйэлэрэ кэпсииллэринэн, урут манна кырыымпаһыттар бааллар эбит. Онон кырыымпаны сөргүтэргэ интэриэстээхтэр.
Аатырбыт Куочай алааһыгар
Көмүс күһүн Куочайга
Хатыҥ чараҥ барахсан
Муударайдык мунчааран
Хампа күөҕүн ахтыаҕа.
Ньурбаҕа кэлэн баран ырыаҕа ылланар Куочайга сылдьыбатахха, санаабыт быһаҕас буолсу диэн санааттан, ыһыах иккис күнүгэр судаарыстыбаннай, бэлитиичэскэй уонна уопсастыбаннай диэйэтэл А.Г. Габышев төрөөн-үөскээн ааспыт Александровка сиригэр-уотугар бара сырыттыбыт. Олорон ааспыт сирэ булгунньах буолан томтоллон турар. Манна “Бутчай” диэн оҕо сынньанар лааҕырын дьиэлэрэ дьэндэһэллэр. Үөһэ томтортон ырыаҕа ылланар Куочай алааһа ытыска уурбуттуу бу кэрэтийэн сытара көрүөхтэн эриэккэс көстүү.
Куочайга биһигини бу сиргэ 19 сыл окко звеньевойунан үлэлээбит, ааспыт үйэ окко рекордсмен отчута Виктор Дмитриев сирдээн илдьэ сырытта. Куочай сибэккилээх кырдалыгар, “Таптал аллеята” норуот таптаан ааттыыр хатыҥ чараҥар сырытыннарбытыгар махтанабыт. Виктор Серафимович “Оччолорго социалистическай күрэхтэһии ыытыллара. Онно биһиги биир сыл сайын, кылгас кэм иһигэр болдьоххо, атырдьах от ыйын 20-с күнүгэр диэри, бу Куочай сириттэн 1700 туонна оту оттоон турардаахпыт. Үтүөкэн да кэмнэр ааспыттара” – диэн кэпсииригэр хараҕар курус санаа кыыма охсуллан ааһар, үөһэ тыынан ылаахтыыр. Буолумуна, бачча кэрэ айылҕалаах сиргэ олоҕун улахан аҥаарын оттоон-мастаан аһарбыт чулуу отчут оччотооҕу кэми мэлдьи санаан ааһар буоллаҕа.
Матасыыкыл, квадрацикл, генератор, саа – успуорт күрэҕин
сүрүн бириистэрэ
Хайа ыһыах успуорка күрэҕэ суох ыытыллыай? Бу да сырыыга араас улуустартан суон сурахтаахтар, албан ааттаахтар, ол иһигэр саҥа тахсан эрэр эдэр да эмэн да спортсменнар күөн көрсүстүлэр, бэрт былдьастылар. Ыһыах сабыллыытыгар 6 матасыыкылы, 2 квадроциклы сүүрдэн киирэн улахан сыана иннигэр туруоран кэбиспиттэрэ долгутуулаах түгэн буолла.
Улуус баһылыга кыайыылаахтары эр биир ыҥыртаан туттартаата, араас улуустартын кыайыылаахтар ааттаннылар. Бириис ылбыт спортсменнар сыана тула бочуоттаах эргиири оҥордулар. Успуорт күрэҕин сүрүн бирииһэ – квадрацикл Нам улууһугар аттанна.
Александр Румин – Нам улууһуттан сылдьар ыалдьыт-спортсмен:
Хапсаҕай күрэҕэр кыайаммын квадроцикл ыламмын үөрэн-көтөн турабын. Ньурбаҕа аан бастаан кэлиим. Тэрээһин барыта сүрдээх үрдүк таһымҥа ыытылынна.
Быйыл хабылык, хаамыска ыһыах таһымыгар аан бастаан ыытылынна уонна тута дьон сэҥээриитин ылла. Ол туоһута – 50-тан киһи күрэххэ кыттыбыта буолар. Күрэх кылаан бирииһэ киһини сөхтөрөр ботуччу – эр дьоҥҥо биэстэ эстэр МР 155 саа, дьахталларга – тоҥорор лаар. Эр дьоҥҥо кыайыылааҕынан Акана орто оскуолатын үөрэнээччитэ Ньургун Семенов ааттанна.
Тыйаатыр дьоло-соргута түстэммитинэн...
Арассыыйаҕа “Кыһыл көмүс” мааска бэстибээлгэ кыттыбыт, Саха хомсомуолун бириэмийэтин лауреата, Ньурбатааҕы судаарыстыбаннай көһө сылдьар тыйаатыр быйыл 53-с сезонун айар-тутар, айанныыр. Арассыыйаҕа тыйаатыр сылыгар бэрт ситиһиилээхтик үлэлии-хамсыы олороллор. Быйыл кулун тутар ыйга Дьокуускай куоракка ыытыллыбыт 10-с үбүлүөйдээх бэстибээлгэ Саха классик суруйааччыта Күндэ биллэр “Марба” кэпсээнинэн, ураты буочардаах Юрий Макаров туруоруутун көрдөрбүттэр.
Бэс ыйын ортотугар Южно-Сахалинскай куоракка иккис төгүлүн кыттарга ыҥырыллан, 4-с эрэгийиэннэр икки ардыларынааҕы “Сахалинская рампа” тыйаатыр бэстибээлигэр “Марба” испэктээги көрдөрөн кэлбиттэр. Сотору кэминэн бэс ыйын 28 күнүгэр сезоннарын саха-дьоппуон айымньыларынан турбут испэктээгинэн түмүктүүллэр.
Салайааччы Юрий Макаров тыйаатыр дьиэтин саҥа сыбаайата түспүтүн үөрэн-көтөн туран иһитиннэрдэ. Ону истэн олорон уһун, унньуктаах туруорсуу кэнниттэн көмүөл мууһа, дьэ, хамсаабытын үөрэ иһиттибит.
* * *
Дьэ, ити курдук, Ньурба улууһун олохтоохторо уйгулаах, сахалыы тыыннаах ыһыах сириэдийэн тахсыбытыттан, ыытыллар буолбутуттан үөрэллэр.
Саргылаана БАГЫНАНОВА, Дьокуускай – Ньурба.
