Киир

Киир

Эһиги болҕомтоҕутугар, Мэҥэ-Хаҥалас Сыымаҕыттан - Мусьяна Сосина, Уус-Алдан Курбуһаҕыттан - Гавриил Васильев, Чурапчы Дириҥиттэн - Собакина Клара Васильевна – Кэскилээнэ, Дьокуускай куораттан - Шепелева Матрена Иннокентьевна, Дьокуускайтан – Айталыына - айымньыларын таһаарыбат.

 

 

 

МААНЫКАЙ

Мааныкайа ынахпын

Имэрийэ таптыыбын,

Тарбахпынан сэрэнэн

Хойуу түүтүн тарыыбын.

Мааны, мааны, мааныкай,

Харахтара чаҕылхай,

Эмиийдэрэ чөллөркөй,

Үүтэ олус үчүгэй.

Мэник ньиирэй оҕотун,

Ойоҕоско анньыалыыр,

Тэҥҥэ сиэтэн мэччитэн

Бэрээдэктээн сааһылыыр.

Мааны, мааны, мааныкай,

Харахтара чаҕылхай,

Эмиийдэрэ чөллөркөй,

Үүтэ олус үчүгэй.

Мааны майгы бастыҥа,

Саха омук ынаҕа,

Чиҥ тирэхтээх хардыылаа,

Алаас аайы маҕыраа.

Мааны, мааны, мааныкай,

Харахтара чаҕылхай,

Эмиийдэрэ чөллөркөй,

Үүтэ олус үчүгэй.

Мусьяна Сосина,

Мэҥэ-Хаҥалас, Сыымах

21.03.2021с.

МИЧЭЭРИНЭН БААЙ СҮРЭХ

Саадьаҕай оҕуспун

Мэҥэстэн иһэммин

Ырыабын-тойукпун

Дьиэрэтэ ыллыыбын.

Бу кэрэ көстүүттэн

Сүрэҕим астынар,

Мичээрэр, манньыйар,

Ырыабар кыттыһар.

Сайылыыр алааспар

Күөрэгэй кэтэһэр,

Дьырылыыр-дьурулуур,

Тойугун толорор.

Бу кэрэ көстүүттэн

Сүрэҕим астынар,

Мичээрэр, манньыйар,

Ырыабар кыттыһар.

Ыанньыксыт кыргыттар,

Титииккэ күлсэллэр,

Түптэни күөдьүтээт

Ыамнарын салҕыыллар.

Бу кэрэ көстүүттэн

Сүрэҕим астынар,

Мичээрэр, манньыйар,

Ырыабар кыттыһар.

Алаадьы сытыттан

Сайылык тыллыбыт,

Кэрэкэ бэйэтэ

Чэлгийэ тупсубут.

Бу кэрэ көстүүттэн

Сүрэҕим астынар,

Мичээрэр, манньыйар,

Ырыабар кыттыһар.

Мусьяна Сосина,

Мэҥэ-Хаҥалас, Сыымах

17.04.2020 сыл.

 

Уруйдан, сахабыт ынаҕа

Аҕыс ый тоҥорор дьайыҥнаах,

Хабараан тымныылаах кыһыннаах,

Күн уота дэлэгэй сыдьаайдаах,

Сандаарар сыралҕан сайыннаах

Тапталлаах Сахабыт дойдута.

***

Төрүппүт кыраман ыраахтан

Түһүмэх, түһүмэх айаннаан,

Өлүөнэ хочотун тайанан,

Дьол-соргу көрдөһөр санаанан

Түөрэҕин кэбиһэр буолбута.

***

Урааҥхай удьуора бытанан,
Сир ийэ сиксигин арыйан,

Ардыгар сэриинэн быһаарсан,

Олохтоох сэргэни туруоран

Киэҥ дуолу баһылаан барбыта.

***

Саханы ииппитэ ол сахтан

Ынаҕа, оҕуһа, сылгыта.

Сүөһүттэн итиитин туһанан,

Хотонун аҥардаан дьиэ туттан

Кыһарҕан кыстыгын туоруура.

***

Сахабыт ынаҕа барахсан

Кыранан дуоһуйа иитиллэн,

Норуоккун илгэлээх үүккүнэн

Үрүҥ тыын өллөйө буолаҥҥын,

Аһатан аҕаллыҥ баччаҕа.

***

Сайдыылаах үйэҕэ үктэнэн,

Кэрэгэй санааҕа үктэтэн

Эйигин намтатар буоларбыт,

Өбүгэ үгэһин кэһэрбит

Аньыыга тэҥнэһэр майгыта.

***

Айылҕа бэлэҕэр манньыйан

Үҥэбит күн тэҥэ махтанан.

Иитэбит таптааммыт, харыстаан,

Ханнык да дьыллары уҥуордаан.

Уруйдан сахабыт ынаҕа!

Гавриил Васильев, Уус Алдан, Курбуһах

 

Сахам ынаҕа барахсан.

Дьоҕуһун сэнии көрүмэ.

Ити кыра бэйэтигэр.

Төһөлөөх "тулуурдаах" сүөһүтүн.

Сахалар эрэ билэбит.

Симментал, холмогор курдук.

Дьырайбыт атахтамматах. Биэдэрэнэн үүтү биэрэр.

Улахан синньилэммэтэх.

Ол оннугар дьоҕус синньигэр.

Хоп-хойуу үүтүнэн.

Бар дьонун маанылыа.

Үрүҥ аһынан күндүлүө.

Аһыгар талымастаабакка.

Бэлэм аска сыыттаабакка.

Күһүнүн хойукка диэри.

Тыатын кэрийэн талахтыа.

Сааһын эрдэлээн алааһын.

Кини барахсан кэрийиэ.

Хорсунун туоһутунан.

Хоройбут муоһа буоллаҕа.

   Собакина Клара Васильевна – Кэскилээнэ,

Чурапчы улууһа, Дирин бөһүөлэгэ.

22.03.2021 с.

 

 

Саха төрүт сүөһүтэ-

Саха бараммат баайа

 

Үүт сүөгэй далбардаах

Үтүөкэн да сүөһү

Үрүҥ күнтэн алҕанан

Үйэтийдэ саҥалыы

Сахам төрүт сүөһүтэ-

Сахам бараммат баайа

Өбүгэбит үгэһэ

Өлбөөдүйбэтин туһугар

Өрүөстээҕи, саадьаҥканы

Өрүү иитэ туруохха

Сахам төрүт сүөһүтэ-

Сахам бараммат баайа

Сайылыкпар куруутун

Сайдыыр саҥа дуорайдын

Алаас алаас аайытын

Айаатаатын оҕуспут

Сахам төрүт сүөһүтэ-

Сахам бараммат баайа

Шепелева Матрена Иннокентьевна,

22.03.2021 сыл Дьокуускай куорат.

 

 

Санатта оҕустаах саханы

Маадьаччы, ыадаччы үктэнэн

Саадьаҕай Маҥаачый барахсан,

Ыанньыкка кэлбитин биллэрэн

Түптэҕэ даргыччы маҥырыыр.

Үйэлэр кирбиигэ киирсэллэр

Модунтан модуннар туорууллар,

Арай мин сахам ынаҕа

Дьыллары билиммэт сүнньүлээх.

Уйбаан буол, Мичил буол!

Урааҥхай ынаҕар син бииргин,

Олоҥхо тойугун туойаҕын

Сыарҕалаах оҕуһуҥ арҕаһар.

Дьиэрэҥкэй үҥкүүнү тэбэбит

Сахалыы олуһун ааҕабыт,

Ол аайы ынахпыт күкээрэн

Тупсарар урааҥхай омугу!

Бэдьэллэн барахсан тупсубут

Айылҕа тупсарбыт оҕото,

Оҕустаах саханы санатан

Мин бүгүн, дьоллоохпун дэттэрдиҥ!

Айталыына -Дьокуускай. 21.03.2021 сыл.

Үүтэ хойуу, муоһа токур

Бээгэй саха ынаҕа - 
Мааны майгы, улуу тулуур,
Үрдүк Айыы бэлэҕэ.
 
Сылын аайы чэчирээтин
Сайылыкпыт чэлгийэн,
Бээгэй атыыр мөҥүрээтин --
Кэскил төрдүн көмүскээн!
 
Үрүҥ илгэ үрүлүйдүн -
Саха омук тускута,
Хаҥыы турдун, халыҥаатын
Өбүгэлэр баайдара! 
 
Үрүҥ тунах ыһыахтарга
Оҕо-уруу дэлэйдин,
Сардаҥалаах аартыктарга
Саха омук үктэннин! 
 
Валентина Комиссарова - Күлүмүрэ
20.06.20

Санааҕын суруй