“Олунньу 1 күнүттэн Дьокуускайга кумааҕыны, салапааны уонна дьоҥкуону (пластик) тус-туһунан хомуйан суох гынар буоллулар” диэн сонун тахсыбытыгар оскуолаҕа 80-с сылларга бытыылканы хомуйа сылдьыбыттарын санаан кэллим. Хас биирдии оҕо 20 бытыылканы сууйан-сотон аҕалыахтаах. Төрөппүттэрэ хам-түм “кылк” гыннарар оҕолор бэрт түргэнник була охсоллоро. Оттон испэт дьонноохтор бытыылка көрдөөн түбүк бөҕөҕө түһэллэрэ. Оччолорго оройуон киинигэр бытыылка тутар киин баар буолара, онон таах мээнэ бытыылка ыһылла сытарын көрбөт этибит. Булбуккун кылбаччы сууйан, этикиэккэтин хаҕылаан аҕалыахтааххын. Оннук гынан олорор түөлбэбит ып-ыраас да буолара, арыгыһыттар да тардынар курдуктара.
Кырдьык, үтүө саҕалааһын. Ол эрээри, били, Преображенскай бэрэпиэссэр “разруха в головах” дииригэр дылы, уопсастыба култуурата хас биирдии киһи култууратыттан, ыраас буолуохтаахпыт диэн долоҕойугар тохтоторуттан тутулуктаах. Холобур, элбэх кыбартыыралаах дьиэ иннин, палисаднигын ким хомуйуохтааҕый? Салайар хампаанньа? ТСЖ? Бастакы этээскэ олорор суобастаах олохтоох? Тус бэйэм хаста да оннук гынан турабын. Бука бары көрө-көрө ааһа турдахтарына. Били үөһэттэн силлии-силлии табахтарын быраҕа турар ыаллыыларым харахтарын ортотугар. Бэрт үчүгэйдик дорооболоһобут, кэпсэтэбит. Ол эрээри табахтарын бырахпыттарын курдук болкуонтан син биир быраҕаллар. Туох да култуурата хааламматах да, өтөрүнэн култуурумсуйуох да чинчилэрэ биллибэт.
Дьокуускай атын куораттарга сылдьан баран тэҥнээн көрдөххө, кирэ-хоҕо ынырык. Аэропортан саҕаланар. Уфа, Ульяновскай, Майкоп, Краснодар, Калининград, бэл, Москуба – ыраас куораттар. Биһиги быыкаа куораппыт буоллаҕына кыайан хомуллубат. Бадараана бэрт, ол иһин кирдээх курдук көстөр дииллэр. Бадараанын дьилэй бетонунан бүрүйэр кыах алмаастаах өрөспүүбүлүкэҕэ кыах баарын баар. Ол гынан баран өй-санаа суобаһыра илигинэ ити да бөҕү туспа арааран хомуйуу тиһэҕэр диэри кыаллыа диэҕи киһи тыла тахсыбат.
Е. Николаев.
