Саха сирин суруналыыстыката, бэчээтэ ыар сүтүктэннэ. 2019 с. тохсунньу 7 күнүгэр 82 сааһыгар «НОРД-ПРЕСС» издательскай-полиграфическай дьиэтин генеральнай дириэктэрэ, Арассыыйа суруналыыстарын Сойууһун чилиэнэ, култуура үтүөлээх үлэһитэ Леонид Ирмович Левин уһун ыарахан ыарыыттан күн сириттэн барда. Кинини өссө тыыннааҕар Саха сирин суруналыыстыкатын номоҕунан, бүтүн эпоханы олохтообут киһинэн ааҕаллара.
Л.И. Левин 1937 с. сэтинньи 8 күнүгэр Киевкэ төрөөбүтэ. Оҕо сааһа сэрии уонна сэрии кэннинээҕи ыарахан кэмҥэ ааспыта. Житомирдааҕы пединститут нуучча тылын учууталларын бэлэмниир салаатын бүтэрбитэ. Студенныы сылдьыаҕыттан суруйар идэҕэ сыстыбыта.
Саха сиригэр 1965 с. тохсунньутугар кэлбитэ. ¥лэтин “Молодежь Якутии” хаһыат младшай литературнай сотруднигынан саҕалаабыта. 1967 с. обкомолга үлэҕэ ыҥырбыттара, бу сыл Дьокуускай горкомолун сэкиритээринэн талыллыбыта. 1967-1973 сс. “Молодежь Якутии” хаһыат эрэдээктэрэ. 1974-1981 сс. “Полярная звезда” сурунаал кылаабынай эрэдээктэрин солбуйааччыта. 1981-1986 сс. ССКП обкомун иһинэн үлэлиир издательствотын дириэктэрэ. Ити сыл СГУ парткомун сэкиритээринэн талыллан барбыта.
1990 с. Саха сирин тутулуга суох бэчээтин тэрийиигэ үлэлиир. Аан бастаан ырыынак экэниэмикэтин саҕаланыытыгар олохтоох урбааны өйүүр, эрэкэлээмэ биисинэһин сайыннарар «Бизнес-клуб Якутии» диэн өрөспүүбүлүкэ дьыалабыай хаһыатын арыйан үлэлэппитэ. Ол хаһыат билигин «Реклама. Бизнес. Всё для Вас» диэн уларыйан тахса турар. 1992-2006 сс. “Вести”, 2006 сылтан «Норд-Пресс» генеральнай дириэктэрэ. Өрөспүүбүлүкэ үрдүнэн биллэр, ааҕааччылар биһирэбиллэрин ылбыт «Якутск Вечерний» уонна «Она+» хаһыаттар биир тэрийээччилэрэ. Леонид Ирмович үрдүк хаачыстыбалаах бэчээттээх улахан чааһынай типографияны тэрийэн, Саха сиригэр полиграфия биисинэс быһыытынан сайдарыгар улахан өҥөлөөх.
Кини бэчээт эйгэтигэр ситиһиилээх үлэтэ элбэх наҕарааданан бэлиэтэммитэ. Бүтэһик наҕараадатын 2018 с. ахсынньытыгар «Якутск вечерний» хаһыат шеф-редакторын быһыытынан РФ Бырабыыталыстыбатын бириэмийэтин ылбыта.
Саха сирин бэчээтэ Леонид Ирмович суоҕа буоллар хайдах буолуо эбитин этэр уустук. Атын хоту сытар, Уһук Илин регионнарыгар тэҥнээтэххэ, Саха сиригэр бэчээт, суруналыыстыка өрөспүүбүлүкэ сайдыытын бигэ тирэҕэ буолбуттара мэлдьэһиллибэт. Кини бэчээти биисинэс суолугар сатабыллаахтык таһааран, сахалыы хаһыат чэпчэки сыанаҕа бэчээттэнэр кыахтанан, саха тыла сайдан биисинэс таһымыгар тахсарыгар төһүү күүс буолбута. 2002 с. “Кыым” хаһыат үбүлээһинэ быстыбытыгар хас да ый босхо бэйэтин суотугар бэчээттээн таһааран өйөөбүтүгэр оччотооҕу кылаабынай эрэдээктэрбит Ф.П. Егорова улаханнык махтанара. Хаһыат “Ситим” медиабөлөх иһинэн тахсар буолан баран Л.И.Левин типографиятыгар хас да сыл бэчээттэммитэ. Саха сирин бэчээтин этинэн-хаанынан билэр буолан, кыһалҕалаах кэмнэр кэллэхтэринэ хаһан баҕарар өйдүүрэ, өйүүрэ. Киһини үөрэ көрсөр аламаҕай майгылааҕа. Улахан салайааччы да буоллар, дьоҥҥо биир тэҥ, ытыктабыллаах сыһыаннааҕа. ¥лэ ханнык баҕарар уустук боппуруостарын киһини баттаабат гына быһаарара.
Соҕуруу медийнэй эйгэлэргэ Саха сирин бэчээтин аптарытыата үрдүүрүгэр Леонид Ирмович кырата суох өҥөлөөх. Кинини оҥорбут үлэтин, ситиһиилэрин иһин улаханнык убаастыыллара. Л.И. Левин Саха сирин олус таптыыра, иккис төрөөбүт дойдута буолбут сиригэр бэриниилээҕэ, сайдарын, дьон олоҕун таһыма үрдүүрүн туһугар сүрэҕэ тэбэрин тухары күүһүн-уоҕун харыһыйбакка үлэлээтэ.
“Ситим” медиабөлөх Леонид Ирмович Левин кэргэнигэр Людмила Николаевнаҕа, оҕолоругар, чугас аймахтарыгар, доҕотторугар, биир идэлээхтэригэр дириҥ кутурҕанын биллэрэр.
Кини туһунан үтүө өйдөбүл Саха сирин бэчээтин, суруналыыстыкатын устуоруйатыгар көмүс буукубаларынан суруллан үйэлэргэ хаалыаҕа.
