Аан дойдуну хаардыы хаампыт коронавирус ыарыытыттан харыстанар туһугар үөрэх кыһаларыгар, тэрилтэлэргэ харантыын биллэриллэн, доруобуйа туһугар дьиэттэн мээнэ быкпат эрэсиим олохтонно. Онон сибээстээн дьон-сэргэ аһын-үөлүн хааччынар сыалтан кууһунан атыылыыр маҕаһыыннарга төһө тоҕуоруста? Сыана төһө үрдээтэ? Ону билээри бүгүн, кулун тутар 23 күнүгэр, Аллараа Бэстээх маҕаһыыннарыгар улуустааҕы уопсастыбаннай Сэбиэт бэрэссэдээтэлэ Зиновий Игнатьев салайааччылаах хамаанда эриэйдэ оҥордо.
Илин Эҥэр улуустарын бары олохтоохторо кэлэ-бара сылдьан атыылаһар, хааччынар сирдэригэр «Манчаары», «Азия», «Бону» маҕаһыынарыгар сырыттыбыт. Онно киирээт, Зиновий Иванович бастаан утаа үлэһиттэри кытта кэпсэтэр, бэйэтин билиһиннэрэр, дастабырыанньатын көрдөрөр. Үлэһиттэр, биллэн турар, хонтуруоллуур уорганнар кэллилэр диэн куттана, дьиксинэ түһэллэр. Өйдөөн көрдөххө, үксүлэрэ харыстанар мааскалаахтар, сорохторугар суох. Күҥҥэ иккитэ хулуордаах уунан сууйаллар, сотоллор.
Маҕаһыыннарга долбуурдар бары толору бородуукталаахтар, ханан даҕаны кураанах долбуур көстүбэт. Бу иннинэ, интэриниэт ситимнэригэр: «Маҕаһыыннарга туох барыта бүппүт үһү!» ‒ диэн омуннаах сурах-садьык тахса сылдьыбыта оруна суох буолла. Үлэһиттэр этэллэринэн, ааспыт нэдиэлэҕэ сорох-сорохтор астарын кууһунан хааччыммыттар. Билиҥҥитэ туох даҕаны улахан аймалҕан тахса илик.
Атыылаһааччылартан, Аллараа Бэстээх олохтоохторуттан ыйыталастахха, сыана эмискэ үрдээбитэ биллибэт. Саҥа дьыл кэнниттэн кэккэ бородуукталар аҕыйах солкуобайынан үрдээбиттэр эбит. Ол эрээри билиҥҥи балаһыанньаттан сылтаан ыараабыт ас диэн суох. Соторутааҕыта эмиэ интэриниэт ситимигэр туох баар бактыарыйаттан, тумууттан харыстыыр норуот сөбүлээн туттар чусунуогун сыаната халлааны харбаспыт, киилэтэ тыһыынчаҕа тэҥнэспит үһү диэн омуннаан эппиттэрэ сымыйа буолан биэрдэ. Узбек чусунуога ‒ экзотическай көрүҥ киилэтэ 600 солкуобайтан тахсаҕа тэҥнэспит. Оттон көннөрү чусунуок киилэтэ 48 солкуобай.
Маҕаһыын үлэһиттэрэ саҥа табаардарга сыана үрдээһинэ бородууктаны хааччыйар дьонтон тутулуктааҕын этэллэр. Билигин эрдэ аҕалыллыбыт табаар саппааһа элбэх, хараллыы сөптөөх усулуобуйаҕа турар. Сыананы тэҥниир буоллахха, «Манчаарыга» гречка 69, «Азияҕа» 94, мас арыыта («Санни голд») «Манчаарыга» 88, «Азияҕа» 94, «Бону» кууһунан атыылыыр салаатыгар 82, биирдиилээн атыылыыр өттүгэр 93 солкуобайдаахтар. Ириис «Азияҕа» 63, «Бонуга» 58, бурдук «Азияҕа» 34, «Бонуга» 37, саахар «Азияҕа» 55, «Бонуга» 52, «Манчаарыга» 56 солкуобайга тэҥнэһэн, сыана уратыта кыралаан тахсар. Манна даҕатан этэр эбит буоллахха, сыана кулун тутар саҕаланыаҕыттан ириискэ уонна гречкэҕэ үрдээбит.
Бу кэнниттэн Аллараа Бэстээххэ улуустааҕы полиция отделын таһыгар Таатта улууһун ыччата «Экономь» диэн ааспыт сыл ахсынньы ыйыгар саҥа аһыллыбыт табаары кууһунан уонна биирдиилээн атыылыыр маҕаһыыннарыгар сырыттыбыт. Атыылааччылар мааскалаахтар, бэрчээккэлээхтэр. Бу маҕаһыыҥҥа саахар киилэтэ 48, гречка 53 солкуобай. Ириис биһиги кэлбит кэммитигэр бүппүт этэ. Бородуукталарын кыра-кыратык аҕалар буолан, тутатына бүтэн иһэр. Ол эрээри инникитин кэҥиир, сайдар соруктаахтар. Атыылаһааччылар кэнники син билэн, кинилэртэн үгүс киһи атыылаһар буолбута үөрдэр.
Маны тэҥэ аптекаларга «Мааска атыыга суох» диэн суруктары ыйаан туруораллар. Ол гынан баран мааскалар сотору-сотору атыыга тахсаллар уонна түргэнник бүтэллэр. Билигин биирдиилээн дьон, аччыгый биисинэстэр маасканы тигиигэ үлэни-хамнаһы тэрийэр буолбуттара хайҕабыллаах. Харантыын кэмигэр бэйэбитин, чугас дьоммут доруобуйатын харыстыыр наадалаах. Онон мээнэ кэлэр-барар билигин бобулларын өйдүөххэ, сэрэхтээх буолуохха. Сыананы кэтиир эриэйдэлэр өссө даҕаны үлэлиэхтэрэ.
Виктория Белолюбская, ulus.media/
