Реформа хайдах салалларый?

Биһиги хас биирдиибит күн аайы кэриэтэ дьиэтиттэн бөҕү таһаарар. Ол да иһин бу тиэмэ кимиэхэ барытыгар интэриэһинэй буолуоҕа. Бөх тиэмэтин тула кэпсэтии күөдьүйбүтэ ыраатта: бөҕү харайыыны анал эпэрээтэргэ салайыы, сыбаалкаҕа анаан саҥа сири аныахха диэри эргэни уматыы курдук боппуруостарга тыҥа күүгэнэ тахсыар диэри мөккүһүү буолбута. Маны таһынан хомунаалынай өҥө төлөбүрүн сыаната уларыйыытын дьон-сэргэ билигин даҕаны ситэ өйдүү илик. Оттон ити кэмҥэ күннээҕи олох устубутун курдук устар. Этиллэр хайысхаҕа “Якутскэкосети” ХЭУо эрэгийиэннээҕи эпэрээтэр үлэни саҕалаабыта. Онон бу суруйууга кини туһунан кэпсэтиэҕиҥ.

Тарыып тоҕо маннык сааһыланна?

Тарыып туһунан абоненнары кытта үлэ салаатын салайааччыта Варвара Федотованы кытта кэпсэтэбит.

– Варвара Валерьевна, бөҕү таһыыга тарыып үрдээбитин көннөрү куорат олохтооҕун быһыытынан хайдах ылынаҕын?

-- Төттөрүтүн, тарыып ааспыт сыл атырдьах ыйыттан кыччаан турар. Тарыып сыаната Арассыыйа бырабыыталыстыбатын 2016 сыл ыам ыйын 30 күнүнээҕи 484 №-дээх «Кытаанах хомунаалынай бөххө сыана туһунан» диэн уурааҕынан ылыныллыбыта. 2018 сыл ахсынньы 20 күнүгэр СӨ Сыана бэлиитикэтигэр судаарыстыбаннай кэмитиэтин бырабылыанньатын мунньаҕар Киин, Киин-Илиҥҥи, Соҕурууҥҥу уонна Арҕааҥҥы зоналарга түөрт эрэгийиэн эпэрээтэрдэригэр тарыыптар олохтоммуттара. 2019 сылга полигону тутарга анаммыт инвестиция бырагыраамата олоххо киирбэтэҕинэн, өрөспүүбүлүкэ салалтата атырдьах ыйын 30 күнүгэр тарыыптан “Якутскэкосети” ХЭУо уонна “Жилкомсервис” МУТ эрэгийиэннээҕи эпэрээтэрин ити ороскуоттары таһаарда. Онон Дьокуускай уонна Жатай олохтоохторугар уонна юридическай сирэйдэригэр тохсунньуттан атырдьах ыйыгар диэри 94 мөл.солк. иккистээн аахсыы (перерасчет) оҥоһулунна.

– Кытаанах бөх хомунаалынай өҥөтүн төлөбүрүн бэрээдэгэ хайдах аттарылынна?

-- Ол дьиэҕэ олохтоохтук уонна быстах олорооччулар ахсааннарыттан тахсар. Олор чуолкайа суох буоллахтарына, бас билээччилэр ахсааннара туһаныллар. Санатан эттэххэ, дьиэҕэ олорбот хаһаайыннар, куортамнааччылар хомунаалынай өҥө төлөбүрүттэн куотумматтар.

-- Өскөтүн мин эрэгийиэннээҕи операторы кытта дуогабар түһэрсибэтэх буоллахпына, төлөбүртэн куотунабын дуо?

-- Ол хайдах да кыаллыбат. Бырабыыталыстыба анал дьаһалынан, эрэгийиэннээҕи эпэрээтэр олохтоохторго өҥөнү оҥорууга дуогабар туһунан бары суолларынан иһитиннэриэхтээх, биллэриэхтээх. Дуогабарынан үлэ киэҥ эйгэҕэ сырдатыллар аналлаах. Үлэ түмүгэ “Якутия” уопсастыбаннай-бэлитиичэскэй хаһыакка тахсар. Маны таһынан эрэгийиэннээҕи эпэрээтэр биир кэлим тарыыба, ону тэҥэ типовой дуогабар тиэкиһэ «www.yaecoseti.ru» диэн “Якутскэкосети” ХЭУо официальнай саайтыгар тахсаллар. Туһанааччыга ити иһитиннэрии тиийбэтэх буоллаҕына даҕаны, кини өҥө төлөбүрүн төлүүртэн куотуммат. Онон конклюдентнай, ол эбэтэр баҕа өттүнэн дуогабары түһэрсиини, талар ордук.

– Дьиэни бас билээччи төлүүртэн куотунар түгэнигэр туох эппиэтинэһи сүгэрий?

-- Дьиэ хас биирдии олохтооҕо тоҕор бөҕүн тастарырын иһин төлүөхтээх. Төлөөбөт түгэҥҥэ пиэнньэ ааҕыллар. Онно эбии төлөбүртэн куотунуу суут дьыалатыгар тириэрдиэн сөп.

-- Өскөтүн мин икки кыбартыыралаах буоллахпына, ити өҥөнү икки төгүл төлүүбүн дуо?

-- Төлөөһүн бэрээдэгэ РФ Дьиэ-уот кодексынан олохтонор. Онно этиллэр быраабыланан, киһи төһө бас билэр кыбартыыралааҕый да, хас биирдиитигэр өҥө иһин төлүөхтээх. Өскөтүн киһи ханна эрэ айаннаабыт (үлэлии, үөрэнэ) буоллаҕына, мунньан да баран төлүөн сөп. Ыраата барар буоллахха, суох буолар кэмҥэ эбии ааҕыы оҥоһулла турарын курдук сайабылыанньа түһэриэххэ наада. Оннук түгэҥҥэ дьыала суукка барбат.

– Контейнердар былаһааккаларын ким көрөрүй?

-- Олохтоох бэйэни салайыныы бас билиитигэр киирэр. Муниципальнай тэриллии бас билэр былаһааккаларын туһунан анал докумуоннаах. Ол муниципалитет официальнай саайтыгар тахсыахтаах. Оттон ити кыаллыбатаҕына, Арассыыйа субъектарын порталыгар баар.

Үлэ этэҥҥэ салалларыгар эрэнэбит

Салгыы “Якутскэкосети” ХЭУо дириэктэрэ Владислав Созоновтыын сэһэргэһиэҕиҥ.

– Владислав Владимирович, бөх реформата “Экология” национальнай бырайыак чэрчитинэн олоххо киирэн эрэр. Үлэ саҕаламмыта харахха быраҕыллар.

-- Экологияны кытта үлэ сааһыламмыт хамсаныылартан тахсар. Билэргит курдук, реформаҕа эппиэтинэстээх салалта уларыйбыта, таһааччылар бууннаабыттара, тариф тула элбэх мөккүһүү тахсыбыта. Биир тылынан эттэххэ, хас хардыы сыранан кыаллыбыта. Билигин даҕаны бөҕү тиэйиигэ кэлим тиһиги оҥоруу балачча ыараханнык барар. Ол эрээри биһиги үлэлиибит. Ол аата түмүк сотору баар буолуо.

– Тэрилтэлэргэ балаһыанньа хайдаҕый?

-- Ааспыт сыл түмүгүнэн оҥорон таһаарыыга балаһыанньа оннун-олоҕун булла. Холобур, элбэх кыбартыыралаах дьиэлэртэн бөҕү хомуйууга Дьокуускай 75 бырыһыана хабылынна. Жатай, Хаҥалас, Нам уонна Горнай улуустарын 70 бырыһыана ити өҥөнөн туһанар.

– Оттон чааһынай киһи бөҕүн бэйэтэ таһар дуо?

-- Онуоха эмиэ биһигини кытта дуогабары түһэрсии наада. Нэһилиэнньэни кытта дьиэ иннигэр киирии боппуруоһун быһаарсабыт. Сорох дьиэҕэ улахан массыына киирэр суола суох буолар. Оннук түгэҥҥэ мөһөөччүгүнэн хомуйуу быраактыкатын киллэрэн, анал кыраапыгынан ылан ааһабыт. Ол түмүгэр чааһынай сиэктэр биллэрдик ырааһырда, сэргэхсийдэ. Оннук курдук, Автодорожнай, Бырамыысыланнай, Гагарин, Сайсары, Строительнай уокуруктары уонна куорат таһынааҕы бөһүөлэктэри кытта үлэлэһэбит.

– Хаһаайыстыбаннай үлэ үбүлэниитин туһунан тугу этэрдээххин?

-- Хайа баҕарар реформаҕа курдук, мэһэйэ суох буолбат. Өҥө иһин харчы киириитигэр, көһөрүллүүтүгэр ыарахаттар бааллар. Дебиторскай иэскэ ыытыллар үлэни таһынан претензионно-исковой, төлөбүр докумуоннарын тэрийиигэ, иһитиннэриигэ үлэ барарын үрдүнэн “Якутскоэкосети” контрагеннарын иэһэ улахан. Онтон 87 бырыһыана – нэһилиэнньэ иэһэ.

-- Өҥө иһин төлөһүү билигин хайдах ыытылларый?

-- Хамсыгы тэниппэт туһугар миэрэлэр ылыныллан, туһанааччылартан харчыны хомуйуу биллэрдик мөлтөөтө. Маннык балаһыанньа уһуур кутталлаах. Онон Хомунаалынай хаһаайыстыба министиэристибэтиттэн субсидиянан көмөнү оҥорорго көрдөстүбүт. Бэлиэтээн эттэххэ, СӨ Киин зонатын эрэгийиэннээҕи эпэрээтэрин үлэтигэр судаарыстыба өттүттэн көмө суох буоллаҕына, биһиги хабар сирбитигэр саньытаарынай-эпидемиологическай турук мөлтүүр кутталлаах. Ол дьон доруобуйатыгар, олоҕор кутталлааҕын бары өйдүүбүт.

– Тэрилтэ инники үлэтэ хайдах буолуой?

-- Ороскуоту аччатыыга миэрэлэри ыллыбыт, оҥорон таһаарыыны хааччыйар эйгэ үлэһиттэрин – оробуочайдар, суоппардар хамнастарын сааһылыыбыт. Үлэлээн кэлбит кэммитигэр олус үчүгэй кэлэктиип төрүттэннэ. Хайа баҕарар тэрилтэҕэ саамай сыаналааҕа – дьоно. Биһигини биир үөрдэр: куорат уонна киин зона сирин-уотун саньытаарынай балаһыанньата биллэрдик тубуста. Ол эбэтэр биһиги нэһилиэнньэҕэ наадабыт.

Килийиэннэр истиилэригэр!

Төлөбүрү оҥоруу кииннэрэ:

-- “Якутскэнерго” ПАУо кассалара;

-- кассалар, терминаллар, «Сбербанк России» ПАО бары төлүүр сиэрбистэрэ;

-- “Арассыыйа почтата” ФГУП салаалара;

-- “Алмазэргиэнбанк” АКБ салаалара;

-- “Электронное ЖКХ РС(Я)” портал.

Дьокуускай куорат элбэх кыбартыыралаах дьиэтин хас биирдии олохтооҕун ыйдааҕы төлөбүрэ – 88,41 солк., чааһынай сиэктэр хас биирдии олохтооҕор – 93, 64 солк.

«Жатай» КУо: элбэх кыбартыыралаах дьиэ олохтооҕор – 99,38 солк., чааһынай сиэктэр олохтооҕор – 105, 56 солк.

Нам улууһа: элбэх кыбартыыралаах дьиэ олохтооҕор ыйдааҕы төлөбүр 94,34 солк., чааһынай сиэктэр олохтооҕор – 100, 20 солк.

Хаҥалас улууһа: элбэх кыбартыыралаах дьиэ олохтооҕор – 88, 60 солк., чааһынай сиэктэр олохтооҕор – 94, 10 солк.

Горнай улууһа: элбэх кыбартыыралаах дьиэ олохтооҕор – 73, 04 руб., чааһынай сиэктэр олохтооҕор – 78, 55 руб.

Хаһаайын дьиэтигэр кылгас болдьоххо олорбот түгэнигэр анал докумуонунан иккистээн аахсыы (перерасчет) оҥоһуллар.

Ыарахан балаһыанньаҕа түбэспит хас биирдии киһи “Субсидия ааҕыныстыбатыгар” хомунаалынай өҥөҕө субсидияны ыларга сайабылыанньа түһэрэр бырааптаах.

“Якутскэкосети” ХЭУо аадырыһа:

Дьокуускай к. Курашов уул., 28/3. Төлөпүөнэ: 31-90-51, 31-90-51.