Бу сайын бэс ыйын 14-от ыйын 15 күннэригэр Арассыыйа 11 куоратыгар 12 стадиоҥҥа Футбол аан дойдутааҕы чөмпүйэнээтэ буолаары турар.
Москуба, Санкт-Петербург, Казань, Сочи, Екатеринбург, Самара, Саранск, Казань, Доннааҕы Ростов, Волгоград, Нижний Новгород куораттарга футболу сэҥээрээччилэр тоҕуоруһа мустуохтара. Чөмпүйэнээт үөрүүлээх арыллыыта уонна долгутуулаах финал Москубаҕа “Лужники” стадиоҥҥа буолуохтара.
Куораттар, билиҥҥи туругунан, төһө бэлэмнэрий? Туох үлэ барарый?
Саранск
Чөмпүйэнээт кэмигэр хонор-өрүүр иһин сыана үрдээһинэ бу куораттан саҕаламмыта. Турнир официальнай саайта манна 6 көстүүнэй баар диэн көрдөрөр. Төлөбүр орто курдук эрээри, миэстэ аҕыйах хаалбыт. Ростуризм чааһынай дьон дьиэ-уот арендатын сыанатын бэйэлэ быһалларын көҥүллээбит. Куорат соҕуруулуу-арҕааҥҥы өттүгэр “палаточнай городок” аһыллыаҕа. Манна оронноох палаткалар, суунар-соттор уонна аһыыр сирдэр баар буолуохтара.
Саранск стадионугар ис өттүн ситэрэр-хоторор үлэлэр, көрөөччүлэр кириэһилэлэрин туруорар үлэ барар. Олунньу бүтэһик күннэриттэн аренаҕа үлэлиэхтээх көмөлөһөөччүлэри үөрэтии саҕаламмыт.
Самара
Куорат сүрүн кыһалҕата – стадион. Тургутук матч хайыы үйэ муус устарга ыытыллар. Онтон стадиону тутуута түмүктэммитин туһунан кулун тутар 30-гар биллэриэхтээхтэр. Ахсынньы бүтүүтэ куорат салалтата стадион тутуутун 65 %-ҥа сыаналыыра. ФИФА уонна мундиаль оргкомитета “Самара аренаны этиллибит болдьоххо бүтэриэ – хайыыр да кыах суох” дииллэр. Сүрүнэ – ыксаан тутуу хаачыстыбата “доҕолоҥнооботугар”.
Өссө биир кыһалҕа – аэропортан стадиоҥҥа диэри 40 км. Стадион куораттан добуочча тэйиччи буолан, биир сүрүн суолунан, Москубалыыр шоссенан эрэ тиийиэххэ сөп. Манна аны айан кыһалҕата тирээн кэлэр. Салалта “дьону Волганан өрүс тырааныспарынан тиэрдиэхпит” диир. Ыалдьааччылар сорохторун теплоходка олохтуур туһунан эмиэ толкуйдууллар.
Доннааҕы Ростов
Олохтоох былаас муус устарга Театральнай болуоссаты (ЧМ-2018 кэмигэр ыалдьааччыларга анаан “фан-зона” олохтонор) сабарга быһаарбыт. Маны “суоппардар саҥа маршрукка үөрэниэхтээхтэринэн” быһаараллар. Олохтоохтор фан-зонаҕа анаммыт сир-уот табыгаһа суоҕун, айан суолун мэһэйдиирин бэлиэтииллэр. Ол да буоллар, ФИФА саайтыгар барыта бигэргэммит.
Ону тэҥинэн, куорат иһинээҕи таксилары икки төгүл аҕыйаппыттар. ЧМ-2018 кэнниттэн “куһаҕан туруктаахтары” өссө аҕыйатарга былаанныыллар. Маршрут көлөлөрүн киэҥ-куоҥ, улахан тырааныспарга уларыталлар. Ростовтааҕы СМИлэр ахсынньыга уобаласка эрчиллэр базалары өрөмүөннээһин хойутаан иһэрин биллэрбиттэрэ. Ол оннугар стадион хайыы сах былырыын үлэҕэ киирбитэ.
Нижний Новгород
Нижний Новгородка сүрүн боппуруос: Москубалыыр тимир суол вокзалын өрөмүөнэ Чөмпүйэннээккэ диэри бүтүө дуо? Былаастар “сайын саҕаланыыта түмүктэниэхтээх” диэн болдьохтообуттара. Тутааччылар икки сменанан үлэлииллэр. Олунньу 19-гар бэлэм 71 % эбит. ЧМ-2018 кэннэ Ока уонна Волга өрүстэр силбэһиилэригэр – Стрелкаҕа – паарка арыллара күүтүллэр. Манна туристар сөбүлээн сылдьыахтара, ол эрээри олохтоохторго бобуллуо.
Эбэн эттэххэ:
-Чөмпүйэнээт кэмигэр 91 кафе үлэлиэ;
-Нижний Новгород бүддьүөтүн ороскуота, чөмпүйэнээтинэн сибээстээн, 1 млдр үрдүө;
- Суол-иис сабыллан, куорат таһынааҕы лааҕырдарга оҕолор аһа суох хаалар кутталлаахтар.
Калининград
Дойду арҕааҥҥы куоратыгар стадион боппуруоһа ыарахаттардаах. Манна “Балтика” уонна “Шальке” киирсиэхтээхтэрэ. Ол эрээри, тымныыттан сылтаан газон алдьаныа диэн тохтотуллубута. Стадиону муус устар 11 күнүгэр биирдэ аһыахтара.
Иккиһинэн, куорат салалтата сэрэхэдийэн 25 мөл. солк. эбии сири атыыласпыта. Инньэ гынан, спорт тэрилин уонна газон иһин ороскуотун 33,7 мөл. солк. 41,7 мөл.солк. улаатыннарда. Былаастар кыһалла сатаабыттар.
Екатеринбург
Екатеринбург стадионун дьон-сэргэ “таһынан барбыт” трибуналарынан биллэ-иһиттэ. ЧМ-2018 кэннэ бу трибуналары хомуйуохтара. Олохтоохтор “куорат Чөмпүйэнээккэ улахан бырааһынньыкка курдук көхтөөхтүк бэлэмнэммэт” дииллэр. Тэрээһин чугаһаабытын туһунан стадион, волонтердары хомуйуу уонна “обратный отсчет” эрэ чаһыта санаталлар. Манна сорох сирдэргэ банк картатын ылбаттар уонна англиялыы билбэттэр. Мэрия 459 араас өҥнөөх уурунаны атыыласпыт.
Волгоград
Манна баар «Красный Октябрь» тимир собуотугар бары үҥсэргииллэр. Экологтар уонна олохтоохтор кэмиттэн кэмигэр собуот саһархайдыҥы буруону (“смог”) халлааҥҥа таһаарар дииллэр. Оттон собуот оробуочайдара – хамнаһы хойутатыыга уонна кыччатыыга. ЧМ-2018 кэмигэр собуот үлэтэ тохтотуллуо. Омук СМИлэрэ саһархайдыҥы буруону хаартыскаҕа түһэрэн таһаарыа суохтара.
Суол-иис кыһалҕатын быһаарыахтара -- тротуар оҥоһуутугар 24 мөл. солк. ороскуоттаныа. Муус устарга үлэтэ түмүктэниэ.
Волгоград кытылыгар фан-зона тэриллиэ. Ол эрээри, толору хааччыллыы боппуруоһа быһаарылла илик.
Сочи
2014 с. Олимпиаданы көрсүбүт куорат Чөмпүйэнээти сарсын да көрсөр кыахтаах. Ханна да буоларын курдук, тохтуур-түһэр сир иһин төлөбүр үрдүүр. Саамай сүрүн кыһалҕа – Арассыыйа Минсельхоһа “аһыҥа туруо” диэн сэрэтиитэ. Бу газоҥҥа сэрэхтээх.
Казань
Чөмпүйэнээккэ толору бэлэмнээх куораттартан биирдэстэрэ. Манна спорт үгүс тэрээһинэ ыытыллар, онон инфраструктура өттүгэр кыһалҕа турбат. Эбии оптуобустары атыылаһыахтара. Казань Чөмпүйэнээт ыытыллар атын куораттарыгар барыларыгар чугас, ортоку турар. Онон оргкомитет атын куорат ыалдьыттарын манна түһэрэр туһунан толкуйдуур.
Санкт-Петербург
Крестовскай островка баар стадиоҥҥа тиийэр суолу толкуйдууллар. Суоллар уонна саҥа күргэлэр бэлэмнэрэ – 85%. Тутуу өттүгэр ыксал баар буолан, кыра кыһалҕалар үөскүүллэр. Холобура, олохтоохтор устуоруйа уонна архитектура сыаннаһа буолбут тутуулар көстүүлэрин алдьаппат курдук үлэлииргэ модьуйаллар. “Метроҕа икки станцияны муус устар 29 к. киллэриэхпит” диэн эрэннэрэллэр.
Москуба
МГУ иннигэр фан-зона туга-ханныга быһаарылла илик. Устудьуоннар бырачыастыыллар, онтон ректор кинилэри кытта быһаарсартан аккаастанар. Тиһэх уһугар Владимир Путиҥҥа 4686 устудьуон уонна преподаватель илии баттааһыннаах официальнай суругу суруйбуттар. Докумуону Бэрэсидьиэн администрациятыгар уонна Москуба бырабыыталыстыбытыгар ыыппыттар. 25 тыһ. киһи батар атын сири булар ыарахаттардаах буолуо.
Источник: «Чемпионат»
