Киир

Киир

Сангвиниктар

Сангвиниктар олоҕу олус таптыыллар, барытын билэ-көрө сатыыллар.  Дьону кытта түргэнник биир тылы булаллар, кэпсэтинньэҥнэр. Тоҕо диэтэххэ, хадаара суохтар  уонна куһаҕаны өр бэйэлэригэр тута сылдьыбаттар. Нууччалыы эттэххэ, оптимистар. Кинилэр тулалыыр эйгэ үчүгэй эрэ өрүтүн бэлиэтииллэр.  Эрчимнээхтэр, олохторугар соччото суох буоллаҕына, ону түргэнник аһарыналлар. Олус үлэһиттэр, сыыдам сырыылаахтар. Саҥаралларыгар  сирэйдэрин-харахтарын араастаан тутталлар. Кинилэр олох биир тэтимин сөбүлээбэттэр, ол иһин, саҥаны, сонуну киллэрэ сатыыллар. Олох уларыйар түгэнигэр бэйэлэрин миэстэлэрин булар кыахтаахтар.   Ханнык эмит дьарыкка түргэнник ыллараллар, оннук курдук түргэнник атыҥҥа көһүөхтэрин сөп. Дьон-сэргэ ортотугар бэйэлэригэр  эрэллээхтик тутта-хапта сылдьаллар. Баай, уус тыллаахтар.

Флегматиктар

Флегматиктар   ханна да ыксаабаттар, сүпсүлгэни олох сөбүлээбэттэр. Бытаан, мөдөөт хамсаныылаахтар. Ол эрээри,  өркөн өйдөөхтөр, өйдөрүгэр үчүгэйдик тутар дьоҕурдаахтар.  Ыллылар да мээнэ быһааран кэбиспэттэр, үчүгэйдик толкуйдаан, ырытан  баран биирдэ сөптөөх быһаарыныыны ылыналлар. Билбэт дьыалаларыгар ылсалларын туттуналлар. Уруккуттан билэр ньымаларыгар бэриниилээхтэр. Туруоруммут сыалларын-соруктарын хайа да балаһыанньаҕа дьаныһан туран ситиһэллэр. Кинилэр олус холкулар, онон кыыһыран-тымтан тураллара, ньиэрбинэйдииллэрэ уустук. Истэригэр тута сылдьар санааларын  уйадыйдахтарына  таһаарыахтарын сөп. Бытааннык, тохтуу-тохтуу  саҥараллар. Үөрэҕи  эмиэ бытааннык ылыналлар эрээри,   билбиттэрин-көрбүттэрин  үйэлэрин  тухары  олохторугар туһаналлар.  Доҕотторугар  бэриниилээхтэр, бэйэлэрэ  үчүгэй доҕор буолаллар.

Холериктар

Психологтар  холерик майгылаах  дьону “гиперактивнайдар” диэн ааттыыллар. Кырдьыга даҕаны, холериктар биир сиргэ таба олорботтор, олус эрчимнээхтэр. Ылсыбыт дьыалаларын  умсугуйан туран оҥороллор. Уонна оннук түргэнник уостан атыҥҥа көһөллөр. Күн устата санаалара  хаста да уларыйыан сөп.    Сир туллубат тутааҕа буолалларын, мэлдьи дьон ортотугар болҕомто киинигэр сылдьалларын, хайҕаналларын  сөбүлүүллэр. Түргэн-тарҕан туттуулаахтар, доргуччу улаханнык  саҥараллар. Тулуура суохтар, өһүргэстэр, сороҕор бардам буолуохтарын сөп. Бииргэ үлэлиир, үөрэнэр дьоннорун кытта    тапсыбаттар, ол эрэн кинилэрэ суох сатамматтар. Кэтэһэллэрин, бэйэ баҕатын  кыана туттары сатаабаттар. Кинилэр  баҕарбыттарын  тута ылыахтарын  баҕараллар. Холериктар кэллэктиипкэ түргэнник киирэллэр эрээри,  сотору кэминэн  тыл-тылга киирсимиэхтэрин  сөп.   Бэрээдэги үксүгэр тутуспаттар,  ытаан-соҥоон да туран  иннилэрин  биэрбэттэр.

Меланхоликтар

Меланхоликтар олус уйан, чараас дууһалаахтар. Кыраны да бэйэлэригэр күүскэ ылыналлар.  Кинилэргэ туһаайан кыратык да куолаһы  сонотон  саҥардахха, харахтара ууланан, ытаан киирэн бараллар. Саҥа хамсааһынтан, билбэт дьонноруттан куттаналлар. Майгыларын  биир бэлиэ өрүтэ – килбиктэр, кыбыстанньаҥнар уонна бэйэлэригэр  эрэллэрэ суоҕа буолар. Меланхоликтар үксүгэр пессимисттар, “тугум да сатаммат” диэн куруук үҥсэргии сылдьаллар. Ханнык баҕар үлэни улахан эрэйинэн толороллор, түргэнник сылайаллар. Ол эрэн, бэйэлэрин  эйгэлэригэр  элбэҕи ситиһиэхтэрин сөп. Оҕолор улаатан истэхтэрин аайы үөрэҕи түргэнник ылыналлар. Ол гынан баран, билбиттэрин өйдөрүгэр хатаабаттар, түргэнник умналлар. Хомоҕой саҥалаах-иҥэлээх  буолуохтарын сөп. Кэпсэтэр киһилэрэ хайдах майгылааҕын, бу түгэҥҥэ хайдах санаалаах олорорун курдат таайаллар.  Олус эрэллээх  доҕор буолаллар.  

 

Интэриниэттэн оҥордо Венера Охлопкова

Санааҕын суруй