Хой
Сэттиэлэ бастакы аҥаарыгар – сынньан, уоскуй, бэйэҥ бэйэҕэр бүгэн санааҕын сааһылан, саунаҕа-бассыайыҥҥа сырыт. Ааспыт сыллары-күннэри санаан манньый, ол эн настарыанньаҕар, эт-хаан өттүнэн уопсай туруккар үтүө дьайыылаах буолуо. Сэттиэлэ иккис аҥаарыгар доҕотторгун кытта бодоруһуу элбэх буолуо, ол эрээри, сэрэхтээх тэрээһиннэргэ киирэн биэримэ. Араас оһолтон-былаҕайтан сэрэхтээх буол. Харчы кэлиэ суоҕа, күүтүмэ.
Оҕус
Таайар дьоҕуруҥ аһара тупсубут кэмэ. Ону туһанан бэрт кэскиллээх былааннары тобула сатаа. Туох буолуохтааҕын барытын өтө көрөр курдуккун. Духуобунай өттүнэн сайдарга аһара табыгастаах кэм.
Сэттиэлэ иккис аҥаарыгар араас мунаах, былаҕайдаах түгэннэр үөскүөхтэрэ, онтон мүччү түһэриҥ уустук буолуо. Ол иһин саарбах дьону кытта алтыһыма, билбэт дьыалаҕар киирэн биэримэ. Бэйэҥ бэйэҕэр сырыт.
Игирэлэр
Сэттиэлэ бастакы аҥаарыгар үпкэ-харчыга сыһыаннаах боппуруоска, атыыга-тутууга барытыгар улахан табыллыы күүтэр. Харчы бэйэтэ эйигин сырса сылдьар курдук. Тугу эрэ атыылаһаргар интуицияҕар эрэн, сыыһыаҥ суоҕа.
Сэттиэлэ иккис аҥаарыгар хамсан, сүүр-көт, үлэлээ, олорон хаалыма. Улахан сабыдыаллаах, былаастаах дьону кытта иирсимэ – кыайтарыылаах хаалыаҥ. Ситиһиигэ тиийэр туһугар элбэх сыра-үлэ ирдэнэр.
Араак
Сэттиэлэ бастакы аҥаарыгар элбэх уонна истиҥ, “дууһаны арыйар” кэпсэтии күүтэр. Кэпсэтэр киһиҥ санаатын курдары таайар-билэр курдуккун. Ханна эрэ чугас айан, айылҕаҕа сылдьыы улаханнык сэргэхситиэ. Сэттиэлэ иккис аҥаара – хобдох соҕус. Харчыта суох хаалбат туһугар элбэх хамсаныы эрэйиллэр. Уопсайынан, билэр дьоҥҥун кытта үп-харчы боппуруоһун дьүүллэһимэ, улахан былааннары оҥостума. Ол – туһата суох дьарык.
Хахай
Сэттиэлэ бастакы аҥаарыгар дьиэ-уот боппуруостарын быһаар, өйгүн-санааҕын сааһылан. Ол түмүгэр дьиэ кэргэн, аймахтар иһигэр сыһыан тупсуо, бөҕөргүө. Сэттиэлэ иккис аҥаарыгар дьону кытта элбэх алтыһыы, бодоруһуу күүтэр. Тылгын кыатана тутун, кимҥэ да кыаллыбат суолу эрэннэримэ. Туох эрэ суолталаах быһаарыыны ылыныаҥ иннинэ, үчүгэйдик толкуйдаа: ким эрэ албыныгар, үктэтиитигэр киирэн биэрбэппин дуо?
Кыыс
Сэттиэлэ бастакы аҥаарыгар дьикти уран иэйиигэ, романтикаҕа ыбылы куустарыаҥ. Таптыаххын, таптатыаххын баҕараҕын, ону-маны ыраланаҕын. “Сүрэҕиҥ аҥаарын” өссө да була илик буоллаххына, ону көрдүүргэ табыгастаах кэм. Ол туһа диэн, элбэх дьонноох сирдэргэ, бырааһынньыктарга сырыт. Дьиэ иһинээҕи боппуруостары быһаарарга атын дьон санаатын эмиэ иһит, бэйэҥ билэргинэн эрэ дьаһайыма. Оччоҕуна иирсээн суох буолуо.
Ыйааһын
Доруобуйаҕын көрүн. Онно санаа оруола улахан. “Тугум да ыалдьыбат, муус доруобайбын” диэн бүк итэҕэллээх буоллаххына, чахчы да оннук буолуо. Норуот эмтэнэр ньымаларын туһан, уугун хана утуй, сынньан. Сэттиэлэ иккис аҥаарыгар элбэх айар-тутар дьарык көстүө. Онтон дуоһуйууну ылыаҥ эрээри, ол дьарык элбэх үбү-харчыны, сыраны-сылбаны эрэйэр. Чугас дьоҥҥун бэлэҕинэн-кэһиинэн аһара хадаҕалаама.
Скорпион
Сэттиэлэ бастакы аҥаарыгар “сүрэҕиҥ аҥаарын” кытта сыһыаныҥ муҥутуурдук тупсуо. Бииргэ киинэҕэ, кэнсиэргэ, рестораҥҥа сылдьыҥ. Бу кэмҥэ истиҥ иэйиини уһугуннарар сонун уонна кэскиллээх билсиһиилэр баар буолуохтара. Сэттиэлэ иккис аҥаарыгар үлэ бөҕөтө күүтэр. Аһара аймаммакка эрэ элбэхтик уонна былааннаахтык үлэлээ. Сорудаххын кэмигэр толорор туһугар дьаныаргын-дьулуургун барытын толору туһан.
Охчут
Куттала суох буолуу, страховка, инбэстииссийэ боппуруостарын сэттиэлэ бастакы аҥаарыгар ситиһиилээхтик быһаарыахха сөп. Тапталга сыһыаннаах араас ыра-баҕа санаалар долгуталлар. Сэттиэлэ иккис аҥаарыгар эһиги тус сыһыаҥҥыт лаппа “дириҥиэ” эрээри, тыҥааһыннаах соҕус буолуо. Олоҕуҥ аргыһын эбэтэр “сүрэҕиҥ чопчутун” кытта баһылыыр иһин күрэхтэһии саҕаланыан сөп. Аҕа саастаах аймахтаргыныын кыыһырсыма.
Чубуку
Сэттиэлэ бастакы аҥаарыгар туох эрэ саҥаны, сонуну, уратыны билэн-көрөн, олоххо сыһыаныҥ төрдүттэн уларыйыан сөп. Бу кэмҥэ эн тус олоххор да, үлэҕэр-хамнаскар да элбэх туһалаах үөрүйэҕи баһылыаҥ. Үөрэххэ, омук дьонунуун алтыһыыга, айаҥҥа сыһыаннаах дьыала барыта ситиһиилээх буолуо. Сэттиэлэ иккис аҥаарыгар туох да кутталлаах, саарбах дьыалаҕа, сүүйсүүлээх оонньууга, криминал эйгэтигэр киирэн биэримэ.
Күрүлгэн
Сэттиэлэ бастакы аҥаарыгар остуоруйаҕа киирэн хаалбыт курдуккун: тугу баҕарбытыҥ барыта тута туолан иһэр. Бу кэмҥэ эн урут “кыайтарыа суоҕа” дии санаабыт да дьыалаларыҥ, ыра санааларыҥ кыаллан-туолан иһэллэр. Билиигэ-көрүүгэ тардыһыыҥ – сүрдээх. Ол эрээри “тугу эрэ сатаабаппын, кыайбаппын быһыылаах” диэн санаа аалар курдук. Онтон долгуйума, бэйэҕин аһыныма, үлэлээн-хамсаан, сайдан-үүнэн ис!
Балыктар
Сэттиэлэ бастакы аҥаарыгар доҕоттору кытта сыһыан сааһыланыа, тупсуо. “Мин дьиҥнээх, хайдах баҕарар балаһыанньаҕа бырахпат, көмөлөһөр үтүө доҕоттордоохпун” дии саныыгын. Олоҕу көрүүгүн уларытар саҥа былааннар, идиэйэлэр көстүөхтэрэ. Сэттиэлэ иккис аҥаарыгар тус уонна дьыалабыай олоххор уустуктар үөскүөхтэрин сөп. Ону кыайар туһугар эн күүстээх уонна бигэ быһаарыылаах буолуохтааххын.
