Киир

Киир

Хой

хой

Дьиэҕэ-уокка, таҥаска-сапка саҥа истиили киллэрэр дьоҕургутун сайыннарыҥ. Ис-искиттэн тугу эрэ айыаххын, оҥоруоххун саныыр эбиккин. Үп-харчы киириитэ кырыымчык соҕус да буоллар, санааны түһэрэр сатаммат. Аҕа саастаах Хойдор, бэйэҕитин эмтиэкэлэнэргит кутталлаах. Кыыска-уолга интэриэскит күүһүрбүт, тапталлааххыт күнүүлүүрэ үксээбит. Сулумахтар, туттумахтаһан хаалыҥ.

Оҕус

о5ус

Үлэҕэр эбии ноҕуруусканы ылымматыҥ ордук. Кыайыаҥ суоҕа. Хата, үлэни кыайбакка, кэлэктиипкэр аптарытыатыҥ түһүөн сөп. Кэргэҥҥин кытта сыһыаны тупсарар туһунан кэпсэтиини саҕалаама, кыратык тулуйа түс. Нэдиэлэ саҕаланыыта ыарыы биллиэн сөп. Хараххын харыстаа, үчүгэйдик аһыы сырыт. Эмискэ баҕайы, ыллыыр эбэтэр уруһуйдуур баҕаҥ улаатыа. Киэһэ аайы чуумпуга олорон, уруһуйдаа, кыаллар буоллаҕына, хоһоонно суруй.

Игирэлэр

игирэ

Дьыалабыай кэпсэтии күүтэр. Барыта табыллыннаҕына, хармааныҥ хаҥыыр чинчилээх. Ол бэйэҕиттэн тутулуктаах. Эдэрдэр, төрөппүттэргитин хомотумаҥ, аахсымаҥ, суолтата суох тылынан ыһыахтанымаҥ. Бу бэлиэ хаһаайыннара тугу саныылларын “пал”гына этэллэрин сөбүлүүллэр. Ол иһин элбэх дьону өһүргэтиэххитин сөп. Дьоллоох буоларгытын мэһэйдиир киһини кытта сибээһи быһыахха наада.

Араак

араак

Ньиэрбэ хаан буолбуккун. Арааһа, үлэҕиттэн олус сылайбыккын. Сорох ардыгар аһара күүскэ кыйаханар эбиккин. Бу ордук уоппускаҕа сылдьааччыларга, биэнсийэҕэ уонна оҕолонон олорооччуларга сыһыаннаах. Үлэ-хамнас хайдах үлэлииргиттэн тутулуктаах. Сүнньүнэн, ситиһиилээх нэдиэлэ күүтэр. Тапталлааххытын кытта өйдөспөт түгэҥҥит биллэ аччаабыт.

Хахай

хахай

Бэйэҕин кытта мөккүһэн бүт. “Сүрэх” дьыалатыгар ис туруккун учуоттууруҥ суолталаах. Өй уонна сүрэх мөккүөрэ. Карьерист Хахайдар үлэҕэ үлүһүйбүттэр, ол иһин харчы чааһыгар кыһалҕаны билбэттэр. Бу нэдиэлэҕэ аһара минньигэстэн эбэтэр наһаа успуордунан дьарыктаныыттан “куһаҕан” буолуоххун сөп. Халыҥнык таҥна сырыт, бүөргүн тымнытыма.

Кыыс

кыыс

Таптал чааһыгар кыра иирсээн баар. Саҥа билсэн эрэр киһиҥ, үчүгэйэ суох өрүтүн көрдөрүөҕэ. Оттон дьиэ кэргэҥҥэ сыһыан тымныы салгынынан ”үрэр”. Онон аһаҕастык кэпсэтэр наада. Улахан суумаҕа кирэдьииккэ киирэ, ыарахан малы-салы атыылаһа сатаама. Төһөнөн аҕыйах үп барар да, оччонон кэлин чэпчэки буолуоҕа. Үлэҥ таһаарыылаах, бу курдук баран ис. Харчы баар буолан иһиэ.

Ыйааһын

ыйааьын

Кэллиэгэлэргин уонна дьиэ кэргэҥҥин кытта тэҥинэн кыһалҕа үөскээбит. Алтыһар дьонуҥ тылларын-өстөрүн иҥэн-тоҥон иһит. Бириэмэ булан, бэйэ бодотун тупсарарга кыһалын. Холобур, бүрүчүөскэҕин уларыт, сирэйиҥ тириитин тупсаран массааска сырыт, о.д.а. Үлэҕэр төһө да ыарахан буоллар, дьыалабыай сөбүлэҥи түһэрсэргэ табыллар кыах баар. Бу күннэргэ куһаҕан дьаллыккын быраҕа сатаа.

Скорпион

скорпион

Дьиэ кэргэн сыһыанын бөҕөргөтүүгэ үлэлэһэҕин. Оттон, соҕотохтор, үлэ үөһүгэр сылдьыбыккыт курдук сылдьаҕыт. Ол эрээри бииргэ үлэлиир киһигиттэн интэриэс күүстээҕин бэркэ билэҕин. Нэдиэлэ иккис аҥаарыгар ыалдьыттары көрсүү түбүгэр сылдьыаҕыҥ. Харчыга сэрэхтээх буол. Албыннатыаххын сөп. Саарбах интэриниэт-маҕаһыыннарыттан сакаастаама. Өрөбүллэргэ соһуччу үөрүү-көтүү, барыы-кэлии баар буолуоҕа.

Охчут

охчут

Билиҥҥи үлэҕитин сыаналыыр буоллаххытына, салалтаҕытын кытары мөккүспэккит буоллар... Маны таһынан хобу-сиби тарҕатыынан дьарыктанымаҥ. Элбэҕи үлэлиир буолаҥҥын, сэниэҥ суох. Бэйэҕиҥ күүскэ харыстан. Чугас дьоҥҥун наһаа ахтаҕын, санааргыыгын. Сотору бары бииргэ буолуоххут. Чуҥкуйума. Олоҕуҥ нус-хас устан иһэр, элбэҕи толкуйдаама.

Чубуку

чубуку

Наһаа харчыга охтума. Өйүҥ-санааҥ барыс киириитин туһунан буолбут. Дьиҥэр, үлэҥ этэҥҥэ баран иһэр. Ыксаан, сыыһа-халты туттуоххун сөп. Көмөҕөр наадыйар дьоҥҥо көмөлөһө сатаа. Сулумахтар тапталларын көхтөөхтүк көрдүүллэр, билсэ-көрсө сатыыллар. Нэдиэлэ бүтүүтэ дьиэ кэргэн кырачаан чилиэннэригэр элбэх болҕомтоҕун ууруоҥ. Кинилэри кытта бириэмэни атааран үөрүөҥ-көтүөҥ. Биир эппиэтинэстээх түгэҥҥэ, тус билииҥ улаханнык абырыаҕа.

Күрүлгэн

курулгэн

Барыта этэҥҥэ. Уоппускаҕа сылдьар дьон наһаа үчүгэйдик сынньаналлар. Билигин төһө кыалларынан сибиэһэй аһы аһааҥ, саарбах эрэстэрээннэргэ сылдьымаҥ уонна массыына уруулугар олороргутун аччатыҥ. Успуорт саамай көмөлөөх, онон элбэхтик хаамыҥ. Бэйэ дьыалатын тэринэн, эбии дохуот кииллэрэргитигэр көмөлөөх киһи көстүөҕэ. Онон эппиэтинэстээх түгэни мүччү тутумаҥ.

Балыктар

балыктар

“Мин” да “мин” дииргин тохтот. Чугас дьоҥҥун сылаппыккын. Хайдах саҥара-иҥэрэ, тутта-хапта сылдьаргын анаалыстаан көр. Санааҕын сааһылаа. Тус олохтон сылайыы барбыт буоллаҕына, туох эрэ уларытыы киирэрэ наада. Манна диэн эттэххэ, саҥа быыс-арыт бөҕө баар. Ону аахыйбат курдуккун. Атын да үлэҕэ көһүөххүн сөп. Дьиэҕин уларытыаххын, саҥа мал-сал атыылаһыаххын баҕараҕын. Кыах баар буоллаҕына, кытаат.

Санааҕын суруй