Киир

Киир

Хой

xoy

Өрөбүллэргэ сынньаныаххын баҕарыаҥ. Ол иһин туох баар уура-мунньа, көһөрө сылдьыбыт дьыалаларгын эрдэттэн үмүрүтэ сатаа. Биисинэстээх буоллаххына, суут-сокуон өттүгэр болҕомтолоох буол. Таҥас-сап ыскаабын уларытар, саҥардар кэм уолдьаспыт. Имиджкин да уларыттаххына, баа диэхтэрэ суоҕа. Искэр тута сылдьар санаалаах, кистэлэҥнээх буоллаххына саамай эрэнэр, чугас эрэ киһигэр кэпсээ.

Оҕус

ogyc

Дьиэҥ иһигэр өйдөспөт быһыы-майгы тахсаары гыммыт. Этиһии-иирсии күөртэммэтин курдук, холку уонна тылгар болҕомтолоох буола сатаа. Урут ылсыбыт дьыалаҥ бу нэдиэлэҕэ ситиһиилээхтик түмүктэниэҕэ. Саҥа бырайыактарга, сонун идиэйэлэргэ кыттыс. Харчыга барыс күүтэр. Ону ылаат даҕаны, тута барыы охсума. Тус дьыалаҕар эбэтэр эргиэн-урбаан эйгэтигэр туһанаргар көмөлөһүөҕэ.

Игирэлэр

igire

Халлаан туруга уларыйарыттан, күн уота тиийбэтиттэн этиҥ-сииниҥ туруга мөлтүү быһыытыйбыт. Олус сылааргыыр эбиккин. Онон үлэни былдьаһыма, тыллана-тыллана онно-манна кыттыһыма. Битэмииннэ сиэ, успуордунан дьарыктан, аһаа, утуй... Өрөбүллэргэ бэһиэлэй дьоннуун алтыһа сатаа, чэпчэки кинигэтэ аах. Ыаллаһа олорор дьоҥҥун кытары этиһэр куттал суоһуур. Тылгын кыана тутун.

Араак

rak

Үлэ-үөрэх өттүгэр булкуллуу барбыт. Бэйэҕиттэн аҕа саастаах дьонтон сүбэ көрдөһүөххүн наада. Барытын бэйэҕэр эрэ тута сырыттаххына, сыыһа быһаарыныаххын сөп. Биисинэстээх Араак, илин-кэлин былдьаһааччыҥ элбээбит. Онон, үлэҕэр саҥа ньымалары толкуйдаа. Таптал чааһыгар барыта этэҥҥэ. Тапталга билинэн, сибидээнньэҕэ ыҥыран соһутуохтара.

Хахай

xaxai

Туохха эрэ кыайыы-хотуу, улахан ситиһии күүтэр. Бэйэҥ тула үгүс дьону муһуоҥ. Ордук санааччылар да бааллар, иннигин-кэннигин көрүнэ, кэтэнэ-манан сырыт. Хобу-сиби чугаһатыма, туора дьон интириигэтигэр кыттыһа сатаама. Эппиэтэ суох тапталлаах Хой, өссө биирдэ холонон көр. Бу нэдиэлэ сүрэх дьыалатыгар бэрт табыгастаах.

Кыыс

kuus

Киһи сатаан таба туппат киһитэ буолууһугун. Нэдиэлэҥ олус айымньылаахтык, толору ис хоһоонноохтук ааһыаҕа. Уопсастыбаннай үлэҕэ кыттыаҕыҥ, үгүс үтүө дьыаланы оҥорор чинчилээххин. Сулумахтар, тус олоххутун санааҥ, үлэнэн эрэ үлүһүйүмэҥ. Бу кэмнэргэ улахан табаары атыылаһымаҥ. Суолга сэрэхтээх буолуҥ.

Ыйааһын

uyaahun

Дьиэ-уот күннээҕи бытархай кыһалҕатыгар болҕойууһугун. Үлэ бөҕө мунньуллубут, чугас дьонуҥ сөбүлээбэттэрин биллэриэхтэрэ. Саастаах Ыйааһын, уруккуну-хойуккуну саныаҥ, ааспыт кэмнэргин ахтыаҥ. Хаартыска мунньулла сытар буоллаҕына, бэчээттэт, сааһылаа. Үпкэ-харчыга сэрэхтээх буол. Саарбах тэрилтэлэргэ улахан харчыгын ууран биэримэ, юристартан сүбэлэт.

Скорпион

ckorpion

Доҕотторуҥ эргимтэтин үчүгэйдик үөрэт. Ким эрэ улахан кыһалҕаны дуу, этиһиини дуу таһаарыан баҕарар. “Сыыла сылдьан сыарҕа быатын быһар” диэн этиини санаа. Ыал киһи буоллаххына, сүрэҕиҥ аҥаарыгар кыһамньылаахтык сыһыаннас. Сороҕор олус тоҥуй буолаҕын. Нэдиэлэ бүтүүтэ ыалдьыт кэлиэҕэ. Бырааһынньыкка ыҥырыы тутуоҥ. Харчы наада буолуоҕа, онон билиҥҥиттэн саҕалаан ууруна, мунньуна сырыт.

Охчут

oxchut

Барыта этэҥҥэ баран иһэр. Туох да улахан уларыйыы суох, барыта биир кэлим. Чуумпу кэминэн туһанан, дьыалаҕын-куолугун түмүктээ, эбии дохуот киллэрэр туһунан толкуйдаа. Өрөбүллэргин эрдэттэн былаанныыргар, чугас дьонуҥ санаатын эмиэ учуоттаа. Оччоҕо эрэ өйдөспөт быһыы-майгы тахсыа суоҕа. Арыылаах-сыалаах аһы мээнэ сиэмэ, элбэх уута ис.

Чубуку

chybyku

Тапталлааххын кытары сыһыаҥҥар саҥа сүүрээн наада. Ол эбэтэр айан, бэлэх бэрсиһии, бырааһынньыкка сылдьыы. Дьиэҥ иһин тупсарар кэм уолдьаспыт. Дьикти-кэрэ интерьер, чаҕылхай хартыыната атыылас. Сүргэҕин көтөҕүө. Дьоҥҥо олус элбэҕи эрэннэримэ, ону толорботоххуна, тылга-өскө барыаҥ. Нэдиэлэҥ бүтүүтүн дьиэ кэргэҥҥин кытары атаар.

Күрүлгэн

kyrylgen

Була сатыы-сатыы бэйэҕин буруйданаргын тохтот. Доруобуйаҕар охсуулаах. Нэдиэлэ бастакы аҥаара ыараханнык ааһар буоллаҕына, өрөбүллэргэ бэртээхэй сонун, үөрүү-көтүү күүтэр. Ол иһин “барыта куһаҕан” диэн айманыма, тииһэ сатаама. Үлэ көрдөнөр буоллаххына, аптарыатыаттаах дьон көмөтүттэн аккаастаныма.

Балыктар

balyk

Эмискэ кыыһырыах, санаарҕыах санаалар үөскүөхтэрэ. Тоҕотун бэйэҥ да, тулалыыр дьонуҥ да өйдүөхтэрэ суоҕа. Ону быһаарсар туһуттан чуумпуга олорон санааҕын-онооҕун сааһылан. Тус дьыалаҕар ыксал-тиэтэл наадата суох. Сыыһа-алҕас тахсан, кэлин мүлүрүйбэт уустукка кубулуйуо. Үлэ эрэ диэн баран олорума, бастатан туран, бэйэҥ интэриэскин өрө тут.

Санааҕын суруй