Киир

Киир

Хой

хой

Өрөйүү-чөрөйүү бөҕө буолбуккун. Сэргэхсийбиккин. Туох эрэ эппиэтинэстээх үлэҕэ киирбиккин. Урут саҥа хардыыны оҥороргор санааҥ ситэ сыппат буоллаҕына, билигин эрэлиҥ улааппыт. Онуоха тус толкуйгун, идиэйэҕин туруулаһан туран этиэххин наада. Аҕа саастаах дьон аныгы тиэхиньикэни кытта бодьуустаһа ийэ-хара көлөһүннэрэ түһүөҕэ. Доруобуйа туруга этэҥҥэ. Тулалыыр дьоҥҥун хомотума, тыл иччилээҕин өйдөө.

Оҕус

о5ус

Туохтан эрэ сэрэхэдийэр, долгуйар курдуккун. Түүн уһукта-уһукта утуйаҕын, араас түүлү көрөҕүн. Куһаҕан түүлү чугастык ылыныма, хата, дьоҥҥо-сэргэҕэ кэпсээн, түргэнник тарҕатан кэбис. Бу нэдиэлэ улахан ситиһиитэ кыыһырсыбыт чугас киһигин кытта иллэһииҥ буолуоҕа. Доруобуйаҕын үчүгэйдик көрүнэ, үөрэ-көтө сырыт. Наһаа лигиччи сытыы буолаары гыммыт, онон элбэхтик хамсаныаххын наада.

Игирэлэр

игирэ

Бу уларыйыыны ылыммаккын. Нэдиэлэ устата араас быһыы-майгы буолуон сөп. Онон үчүгэйгэ да, куһаҕаҥҥа да бэлэм буол. Өскө, сыаналаах мал-сал атыылаһарга быһаарыммыт буоллаххына, уһуну-киэҥи санаа. Харчыны харыстаа, наадалаахха ыытар ордук. Билигин ааҕа сылдьар кинигэҥ эбэтэр көрөр киинэҥ элбэххэ үөрэтиэхтэрэ. Төһө кыалларынан дьиэҕэ олоро сатыыгын, сүрэҕиҥ баҕатынан бириэмэни атаараҕын.

Араак

араак

Карьераҕа уларыйыы буолаары гыммыт. Ол түһүү да, тахсыы да буолара биллибэт. Билигин салалтаны кытта уопсай тылы булар ордук. Үлэҕэ кыра иирсээн үөскүөн сөп. Дьиэтээҕилэргин кытта өрөбүллэри бииргэ атааран, санаалыын-оноолуун сынньан, эйгэҕин ыраастан. Аҕа саастаах Араактар үлэ үөһүгэр сылдьаллар. Дьиэ түбүктээх үлэтин кыайа-хото туппуккут. Эбии дохуот киирэригэр толкуй баар.

Хахай

хахай

Сынньалаҥ кэмигэр инники олоххун ырытан көрөҕүн. Наһаа элбэҕи толкуйдуугун. Искэр бэйэҕин буруйданаҕын эрээри, таска ону биллэрбэккин. Арааһа, тапталлааххын кытары өйдөспөт быһыы үөскээбит... Аны туран, эн өттүгүттэн сокуону кэһии тахсыан сөп. Онон быраап үлэһиттэрин кытта алтыһар түгэн көстөөрү гыммыт... Нэдиэлэ иккис аҥаарыгар харчыга табыллыаҥ, мээнэ туттан кэбиһимээр.

Кыыс

кыыс

Туохха да ыксаама, бириэмэни түргэтэтимэ. Барыта кэмигэр буолуоҕа. Эмтэнэргэ, эпэрээссийэлэнэргэ табыгаһа суох кэм. Онон суолга-иискэ сэрэхтээх буолуҥ. Эйигиттэн харчы иэс ылбыт дьон иэстэрин төннөрүөхтэрэ. Онуоха-маныаха диэри харчыламмыт курдуккун. Истиҥ сыһыаны бөҕөргөтөргө соһуччу үөрүү, ис сүрэхтэн тахсар тыл наада. Тапталыҥ иэйиитин ырыанан-хоһоонунан да таһаарыах эбиккин.

Ыйааһын

ыйааьын

Ыаллар, тулуурдаах буолуоххутун наада. Бэйэ-бэйэни тургутан көрүү баар. Оҕолор этэҥҥэ улаатан иһэллэр. Кинилэргэ төрөппүт сылаас, истиҥ сыһыана наадатын өйдөө. Эдэрдэр, ыал буолар туһунан толкуйдаммаккыт ордук. Хайдах эрэ уустук соҕус күннэр, онон ыксаамаҥ. Хата, саҥа доҕордонорго табыллыы баар. Холобур, дьиэ кыылын иитэ ылыаххытын сөп. Көмпүүтэр оонньуутугар күҥҥүн билбэккэ атаарар буолбуккун.

Скорпион

скорпион

Саҕалаабыт үлэҕин-хамнаскын тиһэҕэр тиэрдиэххин наада. Ол иһин кыралаан ньиэрбинэйдээн да ылаҕын. Кытаатан харыстаныҥ, доруобуйа туохтааҕар да күндүтүн өйдөөҥ. Эбэн эттэххэ, күүстээх таптал эйигин кынаттыыр, үөрдэр-көтүтэр, дьоллуур. Тапталлаахтары соһуччу үөрүү, сыаналаах бэлэх, кэлии-барыы күүтэр. Өссө оҕолоргун кытта алтыһан, бириэмэни бииргэ атааран, сүрдээҕин дьоллонон сылдьыаҕыҥ.

Охчут

охчут

Кимиэхэ да, туохха да аралдьыйбакка, туох эрэ бырайыагы олоххо киллэрээри түбүгүрүү бөҕө буолбуккун. Эйигин туһалаах кэпсэтии уонна умнуллубат түгэн күүтэр. Саамай сүрүнэ, дьоҥҥо-сэргэҕэ интэриэскин сүтэримиэххин наада. Дьиэ-уот үлэтин толорортон аккаастаныма, оҕоҕор-уруугар найылаама. Биир доҕоргун кытта соччото суохтук алтыһан ааһыаххыт. Чиэһинэй киһи өрүү кыайыылаах тахсарын өссө түгүл өйдүөҕүҥ.

Чубуку

чубуку

Нэдиэлэ саҕаланыыта дьикти соҕус буолуоҕа. Туох эрэ көрдөөх быһыыга киирэн биэриэххин сөп. Аттыгар баар дьонуҥ “быарбыт быста сыста” диэн күлүү-элэк бөҕө буолуохтара. Дьиэ кэргэҥҥин, доҕотторгун кытта айылҕаҕа сынньанар түгэн көстүөҕэ. Айылҕаны кытта алтыһар баҕа баһаам. Туох эрэ суолталаах сыалгын-соруккун ситиспиккин. Искэр онтон олус үөрэҕин. Чугас киһигэр ис санааҕын этэ үөрэн.

Күрүлгэн

курулгэн

Сэргэх күннэр үүнүөхтэрэ. Төлөпүөнтэн түспэккэ, билэр-билбэт дьоҥҥор арааһы сүбэлиигин, уопуккун кэпсиигин. Интэриниэт ситимигэр көхтөөххүн, саҥа дьону кытта билсии-көрсүү бөҕө. Уопсайынан, болҕомто киинигэр сылдьар буолаҥҥын, көтүөххүн кынатыҥ суох. Маныаха бириэмэҕин атын дьон кыһалҕатын быһаарарга аныырыҥ соччото суох. Дьиэ кэргэҥҥэр болҕомто тиийбэт курдук.

Балыктар

балыктар

Үп-харчы киирэрэ бытаан. Сотору кэминэн чөлүгэр түһэр ини. Бириэмэҕин дьиэ кэргэҥҥин кытта үөрэ-көтө атаараҕын. Бары бииргэ мустан, үлэни кыайа-хото тутар буолбуккут. Үлэ чааһыгар, улахан уларыйыы суох. Кэллиэгэлэргин кытта сыһыан үчүгэй. Соҕотох сылдьар дьон, баран-кэлэн иһиэххитин наада. Эйиэхэ хараҕын хатаабыт киһи баар эбит. Дьиҥэр, кимин сэрэйэҕин эрээри, бастакы хардыыны оҥоруоххун толлоҕун.

Санааҕын суруй