Соторутааҕыта Үөһээ Бүлүүгэ улуустааҕы ЗАГС-а дьиэтигэр үс үөрүүлээх түгэн буолла. Боотулууттан Дмитриевтар Кыһыл көмүс, Хороттон Семеновтар Бриллиантовай сыбаайбаларын бэлиэтээтилэр, Балаҕаннаахтан Сардаана уонна Христофор сүрэхтэрин холбоотулар.
1969 сыллаахха ахсынньы 19 күнүгэр Саха АССР Анаабыр оройуонугар Василий Данилович, Зоя Семеновна Аал уоту оттунан, алаһа дьиэни тэринэн, удьуору хаҥатаары эдэр дьон дьоллорун холбоон, ЗАГС-а аанын арыйан, ыал буолар туоһу суругу илиилэригэр туппуттара. Дмитриевтар араспаанньаны ылынан, кэргэннии буолбуттара номнуо 50 сыл буолла. Боотулуу нэһилиэгин ытыктабыллаах ыала улуус загсатын дьиэтин аанын тэлийэ арыйан, үөрүүлэрин үллэстэ кэлбит оҕолорун, сиэннэрин, аймах-билэ дьонун дохсун ытыс тыаһынан үйэ аҥарын тухары бэйэлэригэр бэрсибит мэктиэ тылларын кэспэккэ, дириҥник ытыктаһан, истиҥник санаһан, олох ыарахаттарын тэҥҥэ үллэстэн, кыһыл көмүс сыбаайбаларыгар илиилэриттэн сиэттиһэн киирдилэр. Сирдээҕи аналларын толорон, үс оҕону төрөтөн, күн бүгүн 15 сиэн, 8 хос сиэн эһээтэ, эбээтэ буоллулар. Үбүлээрдэри ЗАГС-а сэбиэдиссэйэ Наталья Алексеева истиҥник эҕэрдэлээн туран, улуус “Кыһыл көмүс кинигэтигэр” киллэрбиттэрин иһитиннэрэн илии баттатта. Мендельсон маршыгар доҕуһуоллатан Василий, Зоя Дмитриевтар кыһыл көмүс буукубанан бииргэ олорбут дьоллорун бэлиэтин кинигэҕэ хааллардылар. Улуус “Кыһыл көмүс кинигэтин” испииһэгэр 62-с ыалынан киирдилэр.
«Убаастабыллаах Василий Данилович, Зоя Семеновна, улуустааҕы ЗАГС-а отдела эһиги үөрүүгүтүн тэҥҥэ үллэстэр, бары үтүөнү баҕаран туран итии-истиҥ тыллардаах СӨ Ил Дархана Айсен Сергеевич Николаев ыыппыт эҕэрдэ суругун, улуустааҕы Бочуот кинигэтигэр киирбиккитин туоһулуур сибидиэтэлистибэни, СӨ бырабыыталыстыбатын иһинэн судаарыстыбаннай аакталары суруйар салалтата олохтообут, 50 сыл бииргэ олорбут ыалларга ананар “Килбиэннээх дьиэ кэргэн” – үрдүк наҕарааданы эһиги дьиэ кэргэҥҥитигэр туттарарбын көҥүллээҥ», – диэн улуустааҕы ЗАГС-а сэбиэдиссэйэ Наталья Алексеева эҕэрдэлээтэ.
«Оҕолорун, сиэннэрин ортолоругар 50 сыл бииргэ олорбут үөрүүлээх, өрөгөйдөөх үбүлүөйдэрин бэлиэтиир Зоя Семеновнаны, Василий Даниловиһы улуус баһылыгын, дьаһалтатын, дьиэ кэргэнин отделын, тус бэйэм ааппыттан итиитик-истиҥник эҕэрдэлиирбин көҥүллээҥ. Эйэлээхтик-иллээхтик оҕо-уруу тэнитэн, орто дойдуга олорбут олоххут оҕолоргутугар, сиэннэргитигэр, улуус бары олохтоохторугар холобур буолар. Инникитин даҕаны оҕолоргутун кытары кэккэлэһэн, сиэннэргитин кытары сиэттиһэн, чөл, доруобай туруктаах дьоллоохтук олоруҥ диэн баҕа санаабытын этэбит», – диэн Үөһээ Бүлүү улууһун баһылыгын солбуйааччы Люция Тойтонова эттэ уонна эҕэрдэ сурук, сэмэй бэлэх туттарда.
«Баһылай Данилович Боотулууга нэһилиэк баһылыгынан үп-харчы кырыымчык кэмигэр үлэлээбитэ, Зоя Семеновна билигин даҕаны нэһилиэк олоҕор актыыбынай, култуурунай өттүгэр концертарга хоту дойду туһунан ис киирбэхтик ыллыыр. Боотулууга ытыктанар ыаллартан биирдэстэринэн буолаллар, маннык ыаллар сыллата элбээн иһиэхтээхтэр. Нэһилиэк аатыттан истиҥ махталбын тириэрдэбин», – диэн туран, Дмитриевтарга “Дьиэ кэргэҥҥэ иитии” мэтээли, Василий Даниловичка Боотулуу нэһилиэгин “Бочуоттаах олохтооҕо” бэлиэни туттарда нэһилиэк баһылыга Александр Поскачин.
Кыһыл көмүс сыбаайба кэнниттэн, уон сылынан кэлэр Бриллиантовай сыбаайбаларыгар эйэлэрин холбоон олорон кэлбит, Хоро нэһилиэгин олохтоохторо Семен Гаврильевич, Мария Ивановна Семеновтар ыал буолан, буруо унаарытан олорбуттара номнуо 60 сылын туолбут. Сыл-хонук аастаҕын аайы, соччонон күндү, олохторун устатын улахан аҥарын бииргэ, эйэ-дэмнээхтик олорон кэллэхтэрэ. Нэһилиэк инники кэскилэ сайдарыгар бэйэлэрин үтүө суобастаах үлэлэринэн сэмэй кылааттарын киллэрсэн кэллэхтэрэ. Оҕолорун үөрэхтээн, улаатыннартаан, олохторун оҥорсон, сиэннэрин, хос сиэннэрин көрсөллөр. 1959 сыл сэтинньи 12 күнүгэр ыал буолар туоһу суруктарын ылбыт эбит буоллахтарына, быйыл үһүс төгүллэрин ЗАГС-а дьиэтин боруогун атыллаан, 60 сылларын бэлиэтии киирдилэр. Семен Гаврильевич холкуос саҕаттан хара үлэҕэ эриллэн, сопхуос кэмигэр механизаторынан, тракториһынан үлэлээбитэ. Мария Ивановна оҕо уһуйааныгар асчытынан үлэлээн, дьон махталын ылбыта. Манна даҕатан эттэххэ, улуус үрдүнэн Хоро нэһилиэгэр Кыһыл көмүс сыбаайбаларын саамай элбэх – 7 ыал бэлиэтээбиттэр, онтон Семеновтар Бриллиантовай сыбаайбаларыгар тиийбит дьоллоохтор.
Истиҥ эҕэрдэтин улуус дьаһалтатын аатыттан Люция Тойтонова тириэртэ. Архыыпка сытар кинигэни көрдөххө, Семеновтар бастаан ыал буолалларыгар чэрэниилэнэн суруйан илии баттаабыттар. Ол кэмигэр кинигэ суруга барыта латыынныы түһэриллэр эбит.
Балаҕаннаах нэһилиэгиттэн Сардаана Спиридонова, Христофор Никифоров сүрэхтэрин холбуур туоһу суругу бигэргэтээри ЗАГС-а хоһугар долгуйан туран киирдилэр. Уоллаах кыыс ыал буоларга бэлэмнэрин этэн, мустубут аймах дьоннорун иннилэригэр бигэргэттилэр. ЗАГС-а отделын сэбиэдиссэйэ Наталья Алексеева эдэр дьон сөбүлэҥнэрин биэртэрин кэннэ туоһу докумуону толордо, илии баттыылларыгар ыҥырда. Салгыы ыал буолбуттарын мэктиэтин туоһутун – кыһыл көмүс биһилэхтэри атастаһалларыгар, итиитик-истиҥник эҕэрдэлэһэллэригэр көрдөстө. Арассыыйа Федерациятын сокуонугар олоҕуран оҥоһуллубут туоһу суруга бигэргэтиллибитин туттарда. Эдэр ыаллар Никифоровтар диэн араспаанньаны ыллылар. Уоллаах кыыс төрөппүттэрэ оҕолорун истиҥник эҕэрдэлээтилэр, иллээх дьиэ кэргэн буолан, ыччаттарын сылаас, амарах сыһыанынан иитэн, улаатыннаран, күндү көмүс сиэннэнэллэригэр баҕардылар.
Улуус үрдүнэн маннык эдэр ыаллар, Кыһыл көмүс, Бриллиантовай сыбаайбалаахтар ЗАГС-а аанын саппакка, кэлэ туралларыгар баҕарабыт.
Александр АДАМОВ, ulus.media/
