Сахабыт сиригэр саха дьоно, бытааннык да буоллар, сахалыы ааты ылыналлара элбээн иһэр. Ол тоҕото өйдөнөр...
Били, этэргэ дылы, тиэргэннэриттэн тэлэһийбэтэх, өтөхтөрүттэн өнүйбэтэх сорох дьон ону өйдөөччүлэрэ суох. “Ол эмиэ туохпутуй?” – диэччилэр.
Оттон киэҥ сирдэринэн, атын дойдуларынан элбэхтик айаннаабыт, сылдьыбыт саха дьоно бэйэтин омугунан аата суоҕуттан элбэх табыгаһа суох балаһыанньаҕа, үксүгэр күлүүгэ-элэккэ, түбэһэрэ элбэх. Буор сахалыы сирэйдээх-харахтаах саха киһитэ “Иванов Василий”, “Николаев Иван Семенович”, “Мария Ивановна” уо.д.а. диэн ааттааҕын туора омук дьоно хайдах да ылынан быстааччылара суох.
Төһө да билигин сааҥсыйанан сибээстээн аан дойду аартыктара барыта сабыллан, ыбылы хатанан турбуттарын иһин, букатын оннук буолбата буолуо. Бу билигин саҥа төрөөн ааттанар оҕолор улааталларын саҕана, айыы сирэ барыта аһыллыа, күн сирэ барыта көҥүл буолуо.
Итини этэн туран, билигин төрүт сахалыы ааттары ылыммыт хорсун-хоодуот дьон испииһэктэрин таһаарабыт. “Баҕар, ким эрэ ону холобур гынан туһаныа” диэн.
1. Атамай Сөккөй Бэстээх Сир уола
2. Алаас Ньургун Саргын уола
3. Алыһардаах Сарыада Уһун кыыһа
4. Арчыһыт Айыы Уолана Алаас
5. Арчыына Сындыыс Будьурхай кыыһа
6. Асхарыма Күндүүнэ Арчылаан кыыһа
7. Арыылаах Ньургуйаана Килбэйэр кыыһа
8. Баҕадьа Нуоралдьыма Толбон кыыһа
9. Багдарыын Ньургун Сүлбэ уола
10. Баат Байаана Кыайыы Тирэх кыыһа
11. Баатара Арыйаан Боло уола
12. Баай Туйаара Кэскил кыыһа
13. Байдам Айаал Мардьа уола
14. Байдам Мардьа Марха уола
15. Байдын Арчын Куйабыл уола
16. Баппаҕай Дьулусхаан Баппаҕай уола
17. Барыылаах Бадыана Бадыл кыыһа
18. Билии Илии Сандал Самартай уола
19. Биллээх Самаана Дьэлиҥдэ кыыһа
20. Бороҕон Дуораана Кырыымпаһыт кыыһа
21. Быыра Тускул Кусчут уола
22. Быһыттаах Тупсууна Хаччылаах кыыһа
23. Дабайар Туйгун .....
24. Дадам Уйгууна Ньургун кыыһа
25. Долгун Арчылан Туола уола
26. Дьалаан Дьаҕыл Хаан Дьолуо уола
27. Дьаархан Хаан Арчылаана Сунтаар кыыһа
28. Дьолуо Хоторсун Харысхал уола
29. Дьулурҕа Айыл Мааттыс уола
30. Киспэҥэ Тургун Очоос уола
31. Киспэҥэ Өркөн Тургун уола
32. Киспэҥэ Байдам Өркөн уола
33. Куудук Уран Дьулуур уола
34. Куба Тамаана Маалтааны кыыһа
35. Куо Күндээрийэ Күн кыыһа
36. Куонака Уйгун Тургун уола
37. Кусчут Талбаана Байдам кыыһа
38. Кэрэмэс Саргы Сатабыл кыыһа
39. Кэскил Элигиэт Долоҥоно уола
40. Көтөр Дьулусхан Харбалаах Уола
41. Липпэ Талбан Эҥэттэй уола
42. Лоҥхо Сыдьаайа Хатыыс кыыһа
43. Лөгөй Ньургун Ньургун уола
44. Лөкөй Тайах Сүбэтэй Бүргэс уола
45. Модун Албан Бөҕө Бэлэс уола
46. Мыраан Сулустаана Байанайдаах кыыһа
47. Мохсоҕол Арыллан Мэлдьэхси уола
48. Мохсоҕол Ахсын Хаан Бэдьимэ уола
49. Мохсоҕол Күннэй Самартай кыыһа
50. Мэҥэ Күүс Түмэн өркөн уола
51. Нам Аарсиэн Таман уола
52. Нам Таман Эрэл уола
53. Намылыйар Намыына Ньырбан кыыһа
54. Ньурбачаан Сандаара Алтан кыыһа
55. Ойуун Ууһа Ил Иитэ Бэлиэчэй кыыһа
56. Олоорун Сайдам Боло уола
57. Оротоо Сандаара Саха Аар кыыһа
58. Сайдам Алтыына Харысхал кыыһа
59. Сайдам Айар Кыыдаана Арылхан кыыһа
60. Сайдам Сайыыла Харысхан кыыһа
61. Сайдам Сандаар Айыына Хайаран кыыһа
62. Сайдыы кыыһа Дайыына Саарын
63. Сайсар Аархаан Сайсар уола
64. Саха Айхаан Күн уола
65. Соболоох Айысхаана Күндүл кыыһа
66. Соһу Аҕа Ууһа Уохтаан Таастаах
67. Сохсойоон Хомпо Чакыр уола
68. Суола Ньургун Боотур Ньургун уола
69. Сыһыы Намыына Муома кыыһа
70. Сэбээн Арылы Хаан Эрэл уола
71. Сэбээн Айыына Арылы Хаан кыыһа
72. Сэбээн Арчылаана Арылы Хаан кыыһа
73. Сыһыы Таман Муома уола
74. Таала Саргылаана Сэргэх кыыһа
75. Таастыйа Айталхаан Сырдык уола
76. Таргыл Хаан Кубаайа Саргын кыыһа
77. Тиит Талбан Найба уола
78. Тоокой Мичийэ Эгэнтэй кыыһа
79. Тоокой Одун Айгын уола
80. Тоһу Тускун Талбан уола
81. Тургун Ньургуйаана Айдын кыыһа
82. Тургун Ньургуйаана Маҥан кыыһа
83. Тууттай Дургу Эмчит уола
84. Туймаада Хатылы Дыгын Хаана
85. Туймаада Эрхаан Дыгын уола
86. Тыллыҥы Дьулусхан Буор Сыһыы уола
87. Уран Күннэй Саргын кыыһа
88. Урсун Уйгун Тиит-Арыы уола.
Матырыйаалы бэлэмнээтэ
Иван Гаврильев
