Киир

Киир

Аҕыйах ахсааннаах хотугу норуоттар тылларын, үгэстэрин, култуураларын тыыннаах илдьэ сылдьарга оҕо кыра эрдэҕиттэн сөптөөх эйгэҕэ улаатара төһүү булар. Инньэ гынан,өрөспүүбүлүкэҕэ көс оскуолалар арыллан үлэлииллэр. Оттон оҕо борбуйун көтөҕүөҕүттэн туундара тыйыс усулуобуйатыгар, этигэр-хааныгар иитиэхтээн сылдьар эйгэтигэр иитилиннэҕинэ норуот үгэһэ салҕанар аналлаах. Ол сиэринэн, Өлөөн эбэҥки национальнай улуус киэҥ нэлэмэн туундаратыгар, Кирбээйи нэһилиэгин “Кэрэчээнэ” оҕо уһуйаана олунньу ыйтан көс уһуйаан бөлөҕүн аһан үлэлэттэ.

Көс уһуйаан бөлөҕөр 3 ыйдарыттан 7-гэр диэри саастаах 8 оҕо сылдьар. Бөлөҕү сэбиэдиссэй уонна 1-кы, 2-с №-дээх родовой община икки баспытаатала үлэлэтэллэр. Кинилэр бары анал педагогическай үөрэхтээхтэр. Маннык бөлөх бастатан туран оҕолору төрөппүттэриттэн араарбакка эрэ, төрөөбүт эйгэлэрин, төрүт үгэстэрин, тылларын, култуураларын харыстыырга ананан тэриллибит. Кырачаанар туундара усулуобуйатыгар төрүт айылҕаны кэтээн көрөллөрүгэр, балыктааһыҥҥа, табаны иитиигэ, отону хомуйууга бастакы үөрүйэхтэри ылыналлар. Маны таһынан, кырачаан табаһыттар таба тыһыттан, тириититтэн араас оҥоһуктары оҥорорго үөрэнэллэр. Эт-хаан өттүнэн сайдалларыгар усулуобуйа баар – ыраас көй салгын, уйаара-кэйээрэ биллибэт туундара. Онон кинилэр эт-хаан эрэ өттүнэн буолбакка, духуобунай өттүнэн эмиэ күүскэ сайдаллар.

olenek2

Уһуйааччылар бэлиэтииллэринэн, кырачааннар бэйэлэрин саастыылаахтарыттан уратылаһаллар, ол эрээри анал үөрэх бырагыраматын иитинэн, кинилэр оскуолаҕа кимтэн да уратыта суох бэлэмнээх тахсаллар.

olenek3

“Кэрэчээнэ” уһуйаан көс бөлөҕүн официальнай арыллыыта Өлөөҥҥө ыытыллыбыт табаһыттар слеттарыгар буолбута. Хаартысканы "Кэрэчээнэ" уһуйаантан ыллыбыт.

Санааҕын суруй

Бүтэһик сонуннар