Киир

Киир

Мииринэйгэ арыый да сибиэһэй аһы атыылаһар сирбит «Юбилейнай» атыы-эргиэн киинэ буолар. Атыннык ааттаатахха ырыынак. Манна Сунтаар «Үрдэл» тыа хаһаайыстыбатын бородууксуйатын соҕотуопкалыыр кэппэрэтиип үүтүн, чөчөгөйүн, суоратын, арыытын атыылаһабыт. Оттон ынах этэ букатын кэлбэт.

Сунтаартан сылгы этин урбаанньыт Сэмэн Спиридонов эрэ атыылыыр. Кэлиҥҥи сылларга Усть-Кутунан нөҥүөлээн. «Верхнемарково – Таас-Үрэх – Мииринэй» кыhыҥҥы суолунан Бүрээтийэттэн, сылгы, ынах этин лигиччи тиэммит фургоннаах массыыналар кэлэллэрэ лаппа элбээтэ. Оннук массыыналар сотору суол сабыллыытын баттаһа кэлиэхтээхтэр. Бүрээтийэттэн кэлбит ынах, сылгы этин манна баар биир дойдулаахтара өйөөннөр, бүтүн миэстэнэн атыылаhаллар. Табыгастаах сыанаҕа кууһунан атыылаһар маҕаһыын була охсон биэрэллэр. Оттон биhиги Сахабыт сирин ынаҕын, сылгытын этэ тоҕо Мииринэйгэ көҕө суох атыыланарый? Бүлүү бөлөх улуустарыгар бэйэлэригэр ынах этэ тиийбэтигэр сигэнэллэр. Дэриэбинэлэргэ ынахтарын «сүүстээбит» дьон ахсаана олус элбээтэ. Аны эти Мииринэйгэ, Ленскэйгэ тиэйэн батарар, ороскуотун букатын толуйбат диэччи үгүс. Ыаллыы сытар улуустар нэhилиэктэрин бааhынай хаhаайыстыбалара, сылга биирдэ эрэ туомугар атыылаан бараллар. Атыылара-тутуулара кинилэргэ дуоннаах дохуоту киллэрбэт. Билигин уматык сыаната ыарыы турар түгэнигэр, биhиги диэки кэлэн эти, арыыны, балыгы атыылааччы ахсаана аччаатар аччаан иhэр.

2020 сылга уматык сыаната уруккутааҕар ыарахан буолара күүтүллэр. Суолбут адьас сотору сабыллар. Аны Оччугуй Ботуобуйа күргэтэ хаһан бүтэн үлэҕэ киирэрэ биллибэт. Билиҥҥи быhыыга-майгыга былыр-былыргыттан тыа хаhаайыстыбатын орто баайыылаах улуустарынан биллибит Сунтаар, Ньурба, икки Бүлүү тыаларын хаhаайыстыбалара, туругурбат балаhыанньалаах олороллор. Сирдэригэр-уоттарыгар ньиэп-гаас саппааһын чинчийээччилэр өтөн, кимэн киирэн иһэллэр. Кэтээн көрүүбүнэн, тыа сиригэр дьон ынах иитиитин ыарырҕатар буолбуттара баар суол. Киин улуустарга тыа хаhаайыстыбатын министиэристибэтэ лизинг Агропромснаб, «Туймаада» агропромышленнай хампаанньа чугастарынан да сэдиптээн, балаhыанньа арыый да ама курдукка дылы. Бородууксуйалара: үүт, сүөгэй, чөчөгөй, суорат, иэдьэгэй. Дьокуускайга «Сайсары» ырыынакка балайда атыыланар.           Саха улуустара үгүс эргиэн туочукалаахтар. Маннык сыhыан түмүгэр Дьокуускайга астара биһигиннээҕэр сибиэhэй. Оттон Мииринэй «Юбилейнай» атыытын киинигэр күттүөннээх уларыйыы хаһан буолара биллибэт. Новосибирскайтан, Иркутскайтан эт кэлбитин курдук кэлэ турар. Мииринэй маҕаһыыннарыгар Дания, Бразилия, Австралия ынаҕын, сибиинньэтин этэ атыыланар. Маннык эт хайдах да кыhаллан-мүhэллэн буhардаргын, миинэ букатын барбат. Хааччыстыбалаах, олохтоох бородууксуйа аhылыга наада диэн чунуобунньуктар дакылааттаан ахан биэрэллэр. Ону олохтоох бородууксуйаны тосхотооччу эргиэммит ситимэ кыайбат.

2020 сыл үүнүүтүгэр «Новай» сопхуос биир киилэ арыытын сыаната 1.050 солк буолла. Хайыахтарай, дьон син-биир атыылаhар. Биhиги бырамыысалынай оройуоммутугар хааччыстыбалаах, дэлэй ас ирдэнэр. Мииринэй оройуонун тыатыгар ньиэп-гаас хостооччу, геолог, буровик тобус-толору. Бырамыысалынай тэрилтэлэр, биллэн турар, сибиэhэй аhылыкка наадыйаллар. Мин «Юбилейнай» атыы-эргиэн киинин аттыгар куруук «РНГ»-лар, «Сургууттар», «Росниэптэр» улахан массыыналарын көрөбүн. Кинилэр ырыынакка баар Новосибирскай, Иркутскай, Алтай эттэрин бүтүн рефрижераторынан тиэнэн бараллар. Мантан Саха сирэ төрүт байбат, тупсубат. Маны учуоттаан туран Мииринэйгэ Саха сиригэр оҥоһуллар эт-үүт бородууксуйатын, балык атыылыыр фирменнэй маҕаһыын аһар куһаҕана суох буолуо этэ.

 Станислав Алексеев, Мииринэй куората. Ааптар хаартыскалара.      

 

 

 

Санааҕын суруй

Бүтэһик сонуннар