АЛРОСА хампаанньа иһинэн үлэлиир “Анаабыр алмаастара” АУо өрөспүүбүлүкэ үөрэҕин кыһаларын кытта ыкса үлэлэһэр. Хайа уонна геология чинчийиитин идэтигэр үөрэнэ сылдьар үгүс устудьуон быраактыкатын бу хампаанньаҕа барар.
-- Мин Марк Михайлович Иванов диэммин. Бүлүүттэн төрүттээхпин. Хаандыгатааҕы хайа-геология техникумун стажёрабын. Билигин “Анаабыр алмаастара” тэрилтэҕэ бульдозер массыньыыһа идэтигэр быраактыкалана сылдьабын. Тиэхиньикэни өрөмүөннүүр гарааска үлэлээбитим номнуо биир ый буолла. Өтөр хайа учаастагар көһөрүөхтээхтэр. Манна барыта үрдүк таһымнаах исписэлиистэр үлэлииллэр эбит. Онон киһи көрөн үөрэнэр киһитэ элбэх. Тугу эмэ өйдөөбөтөххүнэ, сэргиир буоллаххына уонна үөрэхпит чэрчитинэн омук тиэхиньикэтин хайдах өрөмүөннүүрү тиийимтиэ гына быһааран, көрдөрөн биэрэллэр, сэрэхтээх буоларга үөрэтэллэр. Бириискэҕэ дьоппуон омук сири хаһар аныгы тиэхиньикэтин, Италия самасыбаалларын, швед таһаҕасчыттарын туһаналлар. Киһи үөрэрэ диэн, мастарыскыайдара толору хааччыллыылаах, аныгы. Онон үөрэнэр усулуобуйа барыта баар.
Техникуммут биһигини, үөрэх туйгуннарын, быраактыкаҕа “Анаабыр алмаастара” тэрилтэҕэ ыыппыта. Оттон үчүгэй үөрэнээччилэр, “хорошистар”, “Селигдар көмүһэ” аахсыйалаах уопсастыбаҕа барбыттара, -- диэн Марк кэпсиир.
“Анаабыр алмаастара” хампаанньа Хаандыгатааҕы хайа-геология техникумун устудьуоннара үлэҕэ-хамнаска үөрэнэр быраактыкаларын тэрийиигэ мэлдьи көмөлөһөр. Сүрүннээн, алмааһы уонна көмүһү хостуур улууһун дьонун-сэргэтин, олохтоох каадыры үлэҕэ ылар.
Иһитиннэрии: Хаандыгатааҕы хайа-геология техникума бырамыысыланнас эйгэтигэр үлэлиир каадырдары бэлэмнээн таһаарар. Хайа-геология техникума Саха өрөспүүбүлүкэтин бэрэсидьиэнин 359-РП №-дээх “Томпо улууһун Хаандыга бөһүөлэгэр “Хайа-геология техникума” СӨ судаарыстыбаннай бүддьүөтүн тэрилтэтин тэрийэр туһунан” дьаһалынан, 2011 сыл бэс ыйын 7 күнүгэр арыллыбыта. Техникум СӨ Анал үөрэхтээһиҥҥэ, каадыры бэлэмнээһиҥҥэ уонна аттарыыга министиэристибэтин үөрэҕин кыһаларын тиһигэр киирэр.
Марина Попова – “Талахтаах” остолобуойун хотуна
Анаабыр улууһун Үрүҥ Хайа бөһүөлэгин олохтооҕо Марина Александровна Попова “Майаат” бириискэ “Талахтаах” учаастагын остолобуойугар пуобарынан үлэлиир.
-- Үрүҥ Хайа нэһилиэгин дьаһалтатыттан “Анаабыр алмаастара” тэрилтэ “Талахтаах” учаастагар пуобар наадатын туһунан истибитим. Быйыл ыам ыйыгар үлэ хантараагын түһэрсибитим. Бу иннинэ 16 сыл устата орто оскуолаҕа пуобардаабытым, онон үлэлиир уопуттаахпын. Ол эрээри оскуолаҕа 200 оҕону аһата сылдьыбыт эбит буоллахпына, манна күн аайы ыарахан үлэҕэ миккиллэр, турбут-олорбут эр дьоҥҥо анаан 400 порция аһы астыыбын. Ол иһин эти-балыгы элбэхтик буһарабын.
Дьыл кэмиттэн көрөн аһы уларыта сатыыбыт. Холобур, сайын, күһүн оҕуруот аһа уонна салаат элбиир. Бэс ыйыгар ыһыаҕы көрсө эт, оҕуруот аһын салаата, бэрэски, лэппиэскэ, ойоҕос, тыл астаабыппыт, фрукта бэлэмнээбиппит. Кэлэктииппэр түргэнник киирбитим, бииргэ үлэлиир дьонум өйөөбүттэрэ, -- диэн Марина Попова кэпсээтэ.
“Анаабыр алмаастара” хампаанньа Хаандыгатааҕы хайа-геология техникумун устудьуоннара үлэҕэ-хамнаска үөрэнэр быраактыкаларын тэрийиигэ мэлдьи көмөлөһөр. Сүрүннээн, алмааһы уонна көмүһү хостуур улууһун дьонун-сэргэтин, олохтоох каадыры үлэҕэ ылар.
Иһитиннэрии: Үрүҥ Хайа бөһүөлэгэ Анаабыр долгаан-эбэҥки национальнай улууһугар баар. Үрүҥ Хайа нэһилиэгин киин бөһүөлэгэ буолар. Бөһүөлэк хотугу эргимтэ анараа өттүгэр, Анаабыр өрүс уҥа кытылыгар, улуус киинэ Сааскылаахтан хору 180 км тэйиччи сирэ, турар. Бу бөһүөлэккэ долгааннар түөлбэлээн олороллор. 1930 сыллаахха тэриллибитэ. Олохтоохтор сүрүн дьарыктара – таба иитиитэ, булт, балык. Бөһүөлэккэ култуура дьиэтэ, орто оскуола, балыыһа, атыы-эргиэн кииннэрэ үлэлииллэр, өрүс тиксиитэ баар.
