Саха сиригэр кыстыкка киирии боппуруоһа ыараан турар. Быйыл от хампаанньата хаһааҥҥытааҕар да уустуктук ааста. Бу боппуруос тула, мин ГКУ “Якутский скот” тэрилтэ Сүлдьүкээрдээҕи отделениетын управляющайа Кирилл Кириллович Алексеевы кытары кэпсэттим.
-- Кирилл Кириллович, эһиэхэ өтөрүнэн буолбатах кыһалҕалаах сайын ааста.
-- Саха сирин үрдүнэн муҥутуур киэҥ иэннээх ойуур баһаардара биһигини эмиэ тумнан ааспатылар. Ол содулугар, Сүлдьүкээри тулалыыр аар тайҕа кытарарга былдьанан, күл-көмөр буолла.Нэһилиэк сирэ баһыттан атаҕар диэри эмсэҕэлээтэ. Сымыыттыы сытар көтөрдөр уйаларыныын умайдылар. Тииҥ, киис, кырынаас, куобах ньимси эһиннилэр.Хаарыаннаахай оттонор үрэхтэр хара хоруонан көрдүлэр. Отчуттар уонна булчуттар үүтээннэрэ, сылгы базалара алдьархайдаах уокка былдьаннылар.Урут оттонор сирдэр кур лаҥхалаах буоланнар ыраахха диэри умайдылар.
-- Оттон маннык ыарахан кэмҥэ балтараа сүүс төбө саха боруодатын сүөһүтүгэр хантан от булар кыахтааххытый?
-- Боппуруос кытаанах. Кырдьык, чугастааҕы да тэйиччи да үрэхтэрбитин уот ньимси сотон кэбистэ. Биһиэхэ алаастар суохтар, чэҥкир үрэх сир. Оттонор ходуһаларбытыгар салаа да оту булар кыахпыт суох буолан ыксаллаах балаһыанньа үөскээтэ.
Кыһалҕаттан, Бүлүү өрүс кытылын мотуордаах оҥочонон кэритэ сылдьан, саатар кыра да от тахсыах сирин көрдөөтүбүт. Онно хомолор тумуһахтарыгар, кытыл чээрэтигэр оттуу сатаатыбыт. Мунньан-тараан 60 туонна оту буллубут.Онтубут тук буолбата биллэр. Ол иһин, ыаллыы Сунтаар улууһуттан, Кириэстээхтэн уонна Тэҥкэттэн от атыылаһарга күһэлиннибит.
-- Тэҥкэттэн от ылар буоллаххытына олус иҥэмтиэлээх баай оттоох Оторуус сыһыытыттан тиэнэр буоллаххыт?
-- Оннук. Оторуус ото ордугун учуоттаан туран ситинник быһаарыныыга кэллибит.
-- Билигин ынахтаргыт ханна баалларый?
-- Бүлүү өрүс уҥуор, уҥа кытылынан кыйа мэччийэ сылдьаллар. Кыстыкка арыый да төлөһүйэн, ыйааһын эбинэн кэлэллэрэ ордук буолуо диэн саныыбын.
Нэһилиэк олохтоохторо төрөөбүт Сүлдьүкээрдэрин баһаардартан быыһааһыҥҥа хас эмэ ыйы ыйынан сырыттылар.Бэйэлэрин харыстаммакка туран, олохторугар суоһуур, хабыр уоту кытары охсустулар. Бу – сүлдьүкээрдэр төрөөбүт нэһилиэктэригэр бэриниилээхтэрин кэрэһитэ, хорсун быһыы.Түгэнинэн туһанан, оройуон төрүт олохтоохторун аатыттан уоту утары туруулаахтык охсуһан кыайбыттарыгар, Сүлдьүкээрдэрин көмүскээһиҥҥэ сылдьыбыт хорсун дьоҥҥо барҕа махталбытын этэбит.
Станислав Алексеев, Мииринэй куората.
