Ааһан эрэр сыл биһиэхэ барыбытыгар ураты буолла. Кини, этэргэ дылы, биһиги олохпутун “ол иннинэ” уонна “ол кэнниттэн” диэҥҥэ араарда. Үөрэҕирии, доруобуйа харыстабыла, бырамыысыланнас, култуура, социальнай сайдыы – өрөспүүбүлүкэ социальнай-экэнэмиичэскэй сайдыытын тутаах салаалара – хамсыгы тулуурдаахтык көрүстүлэр, онтун ааһан, бэрт кылгас кэм иһигэр ол содулун туоратарга, кэлэр өттүгэр салгыы сайдарга дьоһуннаах быһаарыылары ылыннылар.
СӨ Үүнэр көлүөнэ тус сыаллаах пуондата онтон туора турбата. Биһиги үгүс күүспүтүн уонна кыахпытын өрөспүүбүлүкэ хоруона хамсыгын утары охсуһарын туһугар туһаайдыбыт: доруобуйа харыстабылын тэрилтэлэригэр ирдэнэр мэдиссиинэ оборудованиеларын, харыстанар сириэстибэлэри уонна эмтээх препараттары атыылаһан биэрдибит, оскуола үөрэнээччилэрин, кыаммат ыал оҕолорун уонна тулаайахтары ыраахтан үөрэнэр тэхиниичэскэй сириэстибэлэринэн хааччыйарга биирдиилээн тэрээһиннэри, аахсыйалары ыыттыбыт.
Онтун ааһан, төһө даҕаны уустуктар үөскээбиттэрин иһин, сүрүн партнёрбут – АЛРОСА аахсыйалаах хампаанньаны кытта биир ситимнээхтик үлэлээбиппит түмүгэр, 2016-2020 сылларга туһуламмыт “Кэскил туһугар” 5 сыллаах тус сыаллаах бырагыраамабытын ситиһиилээхтик түмүктээн эрэбит. АЛРОСА хампаанньа өрөспүүбүлүэ социальнай суолталаах бырайыагын олоххо киллэрэргэ сыл аайы 800 мөлүйүөнтэн тахса солкуобайы биэрэр. Ити кэм иһигэр киин куоракка, куораттарга уонна нэһилиэктэргэ 20-чэ социальнай суолталаах эбийиэк тутулунна, чөл куттаах-сүрдээх, эттээх-сииннээх, өйдөөх-санаалаах көлүөнэ, ыччат дьон иитиллэн тахсалларыгар, дьиэ кэргэҥҥэ, оҕо аймахха, дьоҕуру сайыннарыыга анаммыт олус элбэх социальнай бырайыак олоххо киирдэ.
Кэлиҥҥи сылларга биир саамай улахан ситиһиибит – Дьокуускай куоракка доруобуйаларыгар хааччахтаах оҕолорго аналлаах реабилитациялыыр киин тутуллан үлэҕэ киирдэ. Ол тутуутугар АЛРОСА 800 мөлүйүөн солкуобай кэриҥэ харчыны биэрбитэ. Анал идэлээх исписэлиистэр бастыҥ, саамай аныгы ньымалары туһанан сүүһүнэн инбэлиит оҕо эмтэнэригэр, чөлүгэр түһэригэр көмөлөһөллөр. Биһиги тэрилтэни кытта кырачааннар доруобуйаларын туругун хаачыстыбалаахтык чөлүгэр түһэрэргэ туһуламмыт үлэбитин сайыннарар былааннаахпыт. Итини таһынан, бырагыраама чэрчитинэн, хотугу уонна Арктика улуустара сайдалларыгар эмиэ болҕомто уурулунна: Абый улууһун Абый бөһүөлэгэр оскуола тутуллан үлэҕэ киирдэ, Үөһээ Дьааҥы улууһун Баатаҕай бөһүөлэгэр терапевт уонна оҕо отделениелардаах поликлиника туллан эрэр. Бу сыл түмүктэниэр диэри биһиги өссө Мэҥэ Хаҥалас улууһун Майа сэлиэнньэтигэр Д.Ф. Ходулов аатынан элбэх функциялаах култуура-сынньалаҥ комплексын тутан бүтэриэхтээхпит. Оттон эһиил – СӨ Билимҥэ дьоҕус академиятын уонна Үөһээ Халыма улууһун Зырянкатыгар култуура уонна успуорт комплексын.
Биһиги АЛРОСА хампаанньаны кытта биир саамай улахан, аан дойду таһымнаах стратегиялаах эбийиэкпит СӨ Үүнэр көлүөнэтин паарката буолар. Бу – аныгы сайдыы түһүлгэтэ. Ол иһигэр үөрэтэр кластердар, култуурунай-спортивнай түһүлгэлэр, иллэҥ кэми туһалаахтык атаарар, сынньанар, сайдар, куорат олохтоохторо уонна ыалдьыттара айымньылаах үлэнэн дьарыктанар сирдэрэ баар буолуохтара. Бу паарка Дьокуускай олохтоохторун уонна ыалдьыттарын иэйиитэ уһуктар сирэ, креативнай экэниэмикэ сайдар түһүлгэтэ, оҕо уонна ыччат араас өрүттээх дьоҕурун арыйар, олоххо киллэрэр киин оруолун толоруохтаах. Эбийиэк Саха сирин аан дойду дьонугар-сэргэтигэр ирбэт тоҥу харыстаан-харааннаан, араҥаччылаан-тутан олорооччу быһыытынан үтүө өйдөбүлү үөскэтиэхтээх. Оттон ирбэт тоҥ диэн сир шарын айылҕатын тирэнэр тирэҕэ, планетабыт биосфератын хаһааһа, киһи аймах бүттүүн баайа. Паарка аан дойдуга Саха сирин олохтоохторо төһө даҕаны тыйыс тымныы айылҕалаах сиргэ олордорбут ураты куттаах-сүрдээх уонна төрүт үгэстэрдээх дьон буоларбытын, биһиги маннык сиргэ олорон сайдарбытын, онтун ааһан, Арассыыйа уонна аан дойду сайдыытыгар кылааппытын киллэрэрбитин көрдөрүөхтээх.
АЛРОСА өрөспүүбүлүкэ атын даҕаны социальнай суолталаах бырайыактара олоххо киирэллэригэр салгыы көмөлөһөр. Ол иһигэр экологияҕа, нэһилиэнньэ доруобуйатын туругун тупсарыыга, территориялары хааччыйыыга-тупсарыыга, өрөспүүбүлүкэ кэмиэрчэскэйэ суох социальнай сиэктэрин сайдыытыгар туһуламмыт бырайыактарга. Биһиги хампаанньа өр сыллаах, бигэ туруктаах бииргэ үлэлэһиитин үрдүктүк сыаналыыбыт, ол иһин киниэхэ дириҥник махтанабыт. Инникитин даҕаны хампаанньаны кытта бииргэ үлэлэһиибит түмүгэр ситиһиилэр кэлэ туруохтара, үүнэр көлүөнэ сайдыытыгар дьоһун кылааты киллэриэхпит диэн эрэнэбит. Хампаанньа салалтатын, бары үлэһиттэрин уонна Саха өрөспүүбүлүкэтин олохтоохторун кэлэн иһэр саргылаах Саҥа дьылынан ис сүрэхпититтэн эҕэрдэлиибит! Саҥа 2021 сыл саҥа үрдэли, саҥа кирбиини дабайар, интэриэһинэй бырайыактары олоххо киллэрэр, үпкэ-харчыга ситиһиилээх сыл буоллун! Куһаҕан, хомолто уонна санаарҕабыл барыта ааһар сылы кытта кэннибитигэр хааллын, саҥа күммүт уонна сылбыт үөрүүнэн-көтүүнэн, толору дьолунан, үтүө сонуннарынан доҕуһуолланнын! Эһиэхэ барыгытыгар этэҥҥэ буолууну, тапталы, дьиэҕитигэр-уоккутугар өйөһүүнү-өйдөһүүнү баҕарабыт. Эһигини, чугас дьоҥҥутун дьол-соргу, чаҕылхай ситиһии, чөл турук арыаллаатын!
Бары үтүөнү, ытыктабылы кытта СӨ Үүнэр көлүөнэтин тус сыаллаах пуондатын генеральнай дириэктэрэ
Владимир Егоров.
