Коллектордар профессиональнай, Национальнай ааҕыныстыбаларын ассоциацияларыгар бэлиэтээбиттэринэн – чуолаан ордук бааннар иннилэригэр иэстэрин итиэннэ сойуомнарын төлүүрү уһаталлар эбит – офис үлэһиттэрэ, атыыһыттар, официаннар. Оттон туох да иэһэ суох кэмигэр төлөөн иһэр дьонунан – байыаннайдар, учууталлар уонна быраастар ааҕыллаллар эбит.
«Баан уонна микрофинансовай тэрилтэлэр иннилэригэр уһаабыт төлөммөтөх иэстээх дьон баһыйар үгүс өртө – араас өҥөнү оҥоруу эйгэтин үлэһиттэрэ киирсэллэр эбит (25%). Кинилэргэ киирсэллэр: менеджердэр, официаннар, горничнайдар, риэлтордар, бырааһынньык ыытааччылара, экскурсоводтар, туристическай ааҕыныстыбалар үлэһиттэрэ уо.д.а. Иккис уонна үһүс уһаабыт иэстээх нэһилиэнньэ араҥата – офис уонна атыы эйгэтин үлэһиттэрэ – 20%-18% кэриҥэ» - диэн бэлиэтээтилэр ассоциацияҕа, онно эбии өссө 10 % иэстэрин уһаппыт дьон – тутуу эйгэтин үлэһиттэрэ буолалларын чопчулаатылар.
Профессияларынан анаалыстаан көрбүттэригэр, ордук иэстэрин уһатааччыларынан – офис үлэһиттэрэ, атыыһыттар, официаннар, пуобардар уонна суоппардар буолалларын быһаардылар. Манна даҕатан эттэххэ сыл аннараа өртүгэр сытайан туран төлөөбөт дьон ахсааыныгар – курьер идэтэ киирсэрэ. Ол эрэн ааспыт сылга, хамсыгынан сибээстээн бу араҥа үлэһиттэр ирдэнэллэрэ сытыытык туран, дохуоттара элбээбит, онон иэстэрин кэмигэр төлүүр буолбуттар.
Быдан кыра иэстэрин уһатыыга көрдөрүүлээх дьонунан ааҕылыннылар: пенсионердар (3%), финансовай тэрилтэлэр үлэһиттэрэ (3%), эписсиэрдэр (1,5%), быраастар (2%) уонна учууталлар (1%).
КАНАА – гар бэлиэтээбиттэринэн, аҕам саастаах дьон ортолоругар иэстэрин уһатыы көрдөрүүтэ аҕыйаҕа кинилэр кичэйэн туран бэйэлэрин бүддьүөттэрин былаанныылларынан быһаарыллар уонна кэмигэр кэлэр дохуоттарынан – биэнсийэлэринэн. Ону таһынан кинилэр ылбычча түбэһиэх санаа эрэ көтөн түстэр диэн тугу да атыыласпаттар, барытын толкуйдаан, ыйааһыннаан оҥороллорунан өйдөнөр.
«Эписсиэрдэр, быраастар, учууталлар – бүддьүөт эйгэтин үлэһиттэрэ, кинилэр хамнастара индексацияланар, тирэхтээх чиҥ төлөбүрдэринэн ааҕыллаллар, оннооҕор кириисис кэмигэр. Ону таһынан кинилэр эйгэлэрин каадыры хааччахтааһын, кыччатыы долгуна таарыйбат, ол иһин бу араҥа үлэһиттэргэ – инникилэрэ эрэллээх. Холкутук инники хас да ыйдааҕы финансовай кыахтарын, хардыыларын ааҕыныахтарын сөп»
