Аналын толорон, дьоллоох олоҕу олорон ааста

Олоҕун сыллара: 15.10.1961-08.11.2024

Подробности

Таптыыр кэргэним, ийэбит Иванова Анастасия Ивановна бу дьыл сэтинньи 8 күнүгэр улахан ыарыыттан күн сириттэн соһумардык күрэммитэ 40 хонугун туолла.

Биһиги ийэбит 1961 сыл алтынньы 15 күнүгэр Чурапчы сэлиэнньэтигэр Вера Дмитриевна (Седалищева), Иван Семёнович Васильевтарга иккис оҕонон төрөөбүтэ. Васильевтар 1963 сыллаахха Чурапчы Хатылытыттан көһөн, Сунтаар оройуонун Тойбохой сэлиэнньэтигэр олохсуйбуттара. Настя, 1978 сыллаахха Тойбохой орто оскуолатын бүтэрэн, Дьокуускайдааҕы культпросвет училищеҕа хореография салаатыгар үөрэнэ киирбитэ. Үөрэнэр кэмигэр олоҕун аргыhа, тапталлаах кэргэнэ, аҕабыт Иван Степанович Иванову көрсөн, 1980 сыл балаҕан ыйын 12 күнүгэр ыал буолбуттара.

Ийэбит араас сылга Тойбохойго, култуура дьиэтигэр, аҕабыт дойдутугар, Үөhээ Бүлүү Боотулуу нэhилиэгэр, атыы-эргиэн тэрилтэтигэр үлэлээбитэ. Төрөппүттэрин суолларын салҕаан, 2000 сылтан олоҕун тиhэх күннэригэр диэри Тойбохойго, Семён Гаврилович Кривошапкин аатынан Сунтаардааҕы тулаайах уонна төрөппүт көрүүтэ-истиитэ суох хаалбыт оҕолору дьиэ кэргэҥҥэ олохтуур көмө киинигэр, эбии үөрэхтээhин уhуйааччытынан үлэлээбитэ. Үлэлиир кэмигэр М.К. Аммосов аатынан Саха судаарыстыбаннай университетын ситиһиилээхтик бүтэрэн, культуролог идэтин ылбыта. Судаарыстыбаннай аттестациялыыр хамыыһыйа мэктиэлээн, бэрэпиэссэр Дмитрий Алексеевич Данилов салайыытынан, соискатель быhыытынан наукаҕа чинчийэр үлэтэ саҕаламмыта. Айар-тутар дьоҕура арыллан, туспа суоллаах-иистээх педагог буола сайдыбыта. Оҕолорго иис, кылынан өрүү, оҕуруонан тиhии куруһуоктарын тэрийэн үлэлэппитэ.

Анастасия Ивановна араас дьылҕалаах оҕолору ийэлии сылаастык-сымнаҕастык такайан, иитиллээччилэрин үтүө сыhыаннарын ситиспитэ. Оҕо дьоҕурун сайдыыта өй уонна уйулҕа туругун кытта ыкса ситимнээҕин өйдөөн, иитэр үлэтигэр, сүрүннээн, ити хайысханы өрө тутара.

Оҕолор оҥоhуктарынан чинчийэр үлэни ыытан, араас таhымнаах научнай-практическай кэмпириэнсийэлэргэ, быыстапкаларга, тэрээһиннэргэ ситиhиилээхтик кыттан лауреат, дипломант аатын сүкпүтэ. Анастасия Ивановна иитиллээччилэриниин үөрүүлэрэ үтүмэн буолара. Ону тэҥэ оҕолор үлэлэрин кумааҕыга түмэн, үйэтитэр сыаллаах өссө да араас чинчийиини салгыыр баҕалаах «Былыргыта суох олох суох» хомуурунньугу 2015 с. таҥан, АЛРОСА АХ үбүлээн таһаартарбыта.

Ийэбит үлэлиирин тухары билиитин хаҥатарга дьулуhара. Таптыыр идэтигэр сыралаах үлэтин иһин Үөрэхтээһин уонна наука министиэристибэтин, СӨ Бырабыыталыстыбатын, «Барҕарыы» пуонда кырааматаларынан наҕараадаламмыта, СӨ Үөрэҕириитин гранын хаһаайката, уус-уран оҥоһуктарга Сунтаар улууһун норуотун маастара, үрдүкү категориялаах педагог, СӨ үөрэҕириитин туйгуна.

Ийэбит Анастасия Ивановна талба талааннаах, кэрэ куоластаах далбар хотун этэ. Ураты суоллаах, туспа моһуоннаах иистэнньэҥ, ону таһынан кыл оҥоһугу өрөр дьарыктааҕа. Биһигини, төрөппүт кыргыттарын, оҕо эрдэхпититтэн кэрэни кэрэхсииргэ уһуйбута, «киһи сатаабата суох» диэн үтүө холобуру иҥэрбитэ. Аҕабыт Иван Степановичтыын айылҕаттан дьүөрэлэспит, биир тэтимнээх ырыалара дьон дууһатын таарыйара. Мэлэдьиис Степан Васильев «Икки сүрэх иэйиитэ» диэн өрөспүүбүлүкэҕэ кэргэннии бастыҥ дуэттарын түмэр тэрээһинигэр Анастасия, Иван Ивановтар сыл ахсын кыттан, элбэх көрөөччү биһирэбилин ылаллара.

Киһи олоҕо остуоруйа олбохтоох, оһуор-мандар дьарҕаалаах, огдолуйар да кэмнэрдээх, оннук эмиэ түгэннэрдээх. Максим Горькай аатынан Судаарыстыбаннай бириэмийэ кыайыылааҕа, норуот бэйиэтэ Семён Данилов хоһооннорунан өрөспүүбүлүкэтээҕи ырыа 4-с күрэҕин түмүгүнэн элбэх киһи кыттыбытыттан аҕабыт бэйэтин матыыбыгар төрөппүттэрбит толорбут «Сибэккилэр» дуэттара “Кылаан кыайыы” үрдүк аатын ылбыта. Хомойуох иһин, бу үөрүүлээх сонуну тапталлаах кэргэним, ийэбит барахсан истибэккэ, бу Орто дойдуттан букатыннаахтык күрэннэ... Күрэх түмүгэ кини сырдык тыына быстаатын кытта кэлбитэ. Хомолтолоох, кыһыылаах, аһыылаах, абалаах да буоллар, бу Орто дойдуттан барар тиһэх түгэнигэр кылаан кыайыылаах үрдүк аатын сүгэн, Сунтаарын улууһун өссө төгүл ааттатан барда.

Биһиги ийэбит тапталлаах кэргэн, түөрт оҕо амарах ийэтэ, элбэх сиэн эйэҕэс эбэтэ, иһирэх эдьиий, бастыҥ балыс, истиҥ дьүөгэ, кэтэһиилээх уһуйааччы, мындыр сүбэһит бу Орто дойдуга кэлбит аналын толору ситэрэн, дьоллоох олоҕу олорон ааста.

Биһиги өйбүтүгэр, үүнэр көлүөнэни иитэр үлэҕэ бэриниилээх уһуйааччы, нэһилиэк култууратын сайдыытыгар улахан кылааты киллэрсибит, кэрэ эйгэтин кэккэлэтэ туппут, үтүө-мааны киһи быһыытынан хаалыаҕа. Күндү киһибит үтүө сүбэтин, сиэрдээх олоҕун мэлдьи өйдүү-саныы сылдьыахпыт. Кини мындыр өйө, киэҥ толкуйа, дириҥ билиитэ, дойдутугар, биһиги туспутугар кыһамньыта, истиҥ-эйэҕэс сыһыана сырдык өйдөбүл буолан сүрэхпитигэр хаалыаҕа. Таптыыбыт, суохтуубут.

Тапталлаах кэргэммин, ийэбитин тиһэх суолугар атаарар ыарахан күннэрбитигэр кутурҕаммытын тэҥҥэ үллэстэн күүс-көмө, өйөбүл, сүбэ-ама буолбут табаарыстарбытыгар, аймахтарбытыгар, бар дьоммутугар махталбытын тиэрдэбит. Эһиги олоххутун ыарыы, кыһалҕа, кутурҕан тумуннун. Күөх халлааҥҥыт өрүү чаҕылхай күннээх, тулалыыр эйгэҕит сырдыгынан сыдьаайа турдун!

Кэргэнэ Иван Степанович Иванов, оҕолоро, сиэннэрэ.