Киир

Киир

Хой

xoy

Сандал сааһы көрсөргө бэлэмҥин, хаһааҥҥытааҕар да сүргэҥ көтөҕүллэн сылдьар. Бараары-кэлээри сылдьар эбиккин, айаҥҥын табыгастаах гына былааннаа. Элбэх үп-харчы барыыһы. Онон бүддьүөккэр харыстабыллаах соҕус буоларыҥ наада. Тус олоххор лиидэргин. Сорох ардыгар сыыһа-халты туттуу баар. Тапталлааххын хомотума, аһара барыма. Аны туран, үлэҕин уларытар туһунан толкуй баар эрээри, бу нэдиэлэҕэ уларыйыы суох.

Оҕус

ogyc

Түргэн-тарҕан туттуулаах буолуоххун наада. Инники дьылҕаҕын быһаарар эппиэтинэстээх күннэргэ кытаат. Даҕаттахха, оптуорунньук уонна сэрэдэ киириилээх-тахсыылаах буолуохтара. Үп-харчы боппуруоһун быһаар, туохтан да куттаныма. Сулумахтар күүһү-уоҕу аналларын көрсөргө аныахтара, ол кэнэҕэс ситиһиилээх буолуон сөп. Көрсүһүүгэ, кэпсэтиигэ-ипсэтиигэ бээтинсэ табыгастаах күн. Оттон өрөбүллэри дьиэҕэ атаарар ордук.

Игирэлэр

igire

Ис турук этэҥҥэ. Нэдиэлэтээҕи дьыалаҥ-куолуҥ иккис былааҥҥа сылдьар. Ол оннугар туох баар болҕомтоҕун бииргэ үлэлиир кэллиэгэлэргин кытта өйдөһүүгэ анаабыккын. Бэйэҥ иирсээни саҕалаабатаххына, өйдөспөт түгэн үөскүө суоҕа. Кэргэниҥ үлэтигэр уларыйыы күүтэр, киниэхэ көмө-тирэх буолуоххун наада. Өскөтүн, хамнаһын бириэмэтигэр аҕалбатаҕына, кыйаханыма. Саамай табыгастаах күн – субуота.

Араак

rak

Урут барытыттан куттана сылдьар буоллаххына, билигин быһаарыныылаах буолбуккун. Онон элбэҕи ситиһэр кыахтаммыккын. Эйиэхэ эрэнэр уонна өйдүүр киһиҥ үтүө өйөбүл буолар эбит. Оптуорунньукка дьыалабыай кэпсэтии табыллыа, үп-харчы боппуруоһа быһаарыллыа. Эн урукку олоххун саныыгын аҕай эрээри, төннөрөр санааҥ суох. Өрөбүллэр олус чуумпутук ааһыахтара.

Хахай

xaxai

Бэйэҥ бэйэҕэр майгыннаабаккын. Дьону кытта алтыһартан сылайбыккын. Саҥа билсииттэн ньиэрбинэйдиир буолбуккун. Дьиэ кэргэҥҥин эбэтэр соҕотох бириэмэҕин атаараргын сөбүлүүгүн. Арааһа, дууһаҕын ким эрэ таарыбыт быһыылаах. Бу күннэргэ улахан толкуйга сылдьаҕын. Үлэҕэ бириэмэҕин аныырыҥ ордук, тологураскынан, үлэҕэ бэриниилээххинэн маладьыаскын. Сорох Хахай эбии кууруска сылдьан, үөрэнэргэ санаммыт. Субуотаҕа айан күүтэр.

Кыыс

kuus

Тулалыыр эйгэҕэр буола турар быһыыны-майгыны сүрэххэр аһара чугастык ылынаҕын. Сэрэхтээх буол. Атын дьон эн кыаххын, сатабылгын туһанан барыһырыахтара. Оптуорунньукка уонна сэрэдэҕэ аймахтарыҥ эн көмөҕөр наадыйыахтара. Үлэҕэр этиллэр кириитикэттэн санаарҕаама. Барыта эн сайдарыҥ туһугар буоларын өйдөө. Маны таһынан доруобуйаҕын көрүн, ыалдьаары гыммыт курдуккун. Оттон чэппиэргэ уонна бээтинсэҕэ доҕотторгун кытта сынньана бардаххына, саҥа билсиһии күүтэр.

Ыйааһын

uyaahun

Олоҕуҥ олус чуҥкук буолбут, онон уларытар кэм кэлбит. Ким эрэ кэлэн көмөлөһүө диэн эрэммэтиҥ ордук. Сүрүн үлэҥ таһынан туох эмэ дьарыктааҕыҥ буоллар. Нэдиэлэ иккис аҥаарыгар тыйаатырга, түмэлгэ сылдьан сынньан. Ити сырыылар дуоһуйууну, үөрүүнү-көтүүнү үксэтиэхтэрэ. Үлэҕиттэн сылайбыккын, начаалынньыккын кытта оптуорунньук диэки киҥир-хаҥыр кэпсэтии буолар чинчилээх. Таптал чааһыгар эмиэ өйдөспөт түгэн баар курдук. Уопсайынан, бэйэҕин эрэн, санааҕын түмэн толкуйданарыҥ наада.

Скорпион

ckorpion

Баҕа санааҕын ситиһэр инниттэн ууга-уокка түһэр буолбуккун. Ордук -- таптал чааһыгар. Быстах санааҕа ылларан, албыннатыаххын сөп. Бу ордук сулумахтарга сыһыаннаах. Сэрэдэҕэ сибидээнньэҕэ сылдьар табыгаһа суох. Оттон, кэргэннээхтэр, харчыга сэрэхтээх буолуҥ. Туһата суохха үп курулуу сүүрээри гыммыт. Үлэ чааһа этэҥҥэ, саҥа бырайыактары олоххо киллэрэргэ табыгастаах нэдиэлэ. Дьыалаҥ табылыннаҕына, кумааһынньыгыҥ хаҥыыр чинчилээх.

Охчут

oxchut

Ыарахан соҕус күннэр. Сыыһа өйдөһүүттэн сылтаан, урут чугастык алтыһа сылдьыбыт киһигин кытта сыһыаҥҥын алдьатар кутталлааххын. Тоҕо эрэ аһара элбэҕи толкуйдуур буолбуккун. Үлэҕэр эмиэ оннук. Кэллиэгэлэргин кытта өйдөспөт буолуу элбээбит. Дьиҥэр, барыта үчүгэй буолар эрээри, бу күннэр ыараханнык ааһыахтара. Аны туран, харчыны ыһа-тоҕо туттар эбиккин. Даҕаттахха, билбэтин-көрбөтүн элбэҕэ бэрт. Өрөбүллэргэ дьиэҕэ сытыма, салгыҥҥа сырыт, кинигэтэ аах. Доруобуйаҥ этэҥҥэ.

Чубуку

chybyku

Бэйэмсэх буолбуккун. Бэйэҥ интэриэскинэн атын дьону сүүрдэҕин, дьаһайаҕын, кинилэр сатабылларын туһанаҕын. Ордук чугас дьоҥҥор сирэйэ-хараҕа суох быһыы элбээбит. Онон хас биирдии хардыыҥ төһө сөбүн ырыҥалаан көр. Киитэрэй буолаҥҥын, үлэ чааһа эмиэ этэҥҥэ. Өрөбүллэргэ интэриэһинэй көрсүһүү, истиҥ сыһыаны үксэтэр кэпсэтии буолуоҕа.

Күрүлгэн

kyrylgen

Кэлиҥҥинэн үөйбэтэх өттүттэн, араас барыта буола турар. Ол иһин тулалыыр эйгэҕэ болҕомтоҥ күүһүрбүт. Өрүү үчүгэйи ырыҥалыыр буолаҥҥын, кыһалҕаны этэҥҥэ туоруугун. Бу нэдиэлэҕэ дьүөгэлэргин кытта этиһии тахсыан сөп. Сулустар сүбэлииллэринэн, бу күннэргэ күүһү-уоҕу үлэҕэ аныыр ордук. Өрөбүллэргэ успуордунан дьарыктан, саалаҕа сырыт.

Балыктар

balyk

Харчыга албыннатыаххын сөп. Үп-харчы боппуруоһугар сэрэхтээх буол. Бу ордук бэйэ дьыалатын тэриммит урбаанньыттарга уонна кирэдьииккэ киирээччилэргэ сыһыаннаах. Бу күннэргэ наҕыл соҕустук сырыт, наһаа сүүрүмэ-көтүмэ. Солга сэрэхтээх буол, сатыы сылдьа сатаа. Эйигин чугас дьоҥҥун кытта алтыһыы, доҕотторгун кытта көрсүһүү ордук үөрдэр. Өскөтүн төбөҥ ыалдьар буоллаҕына, бырааска бараргын умнума. Тымныйаары гыммыт курдуккун, ыарыыны бэргэтимэ.

Санааҕын суруй