Киир

Киир

Хой

хой

Сүпсүлгэннээх нэдиэлэ күүтэр. Үлэттэн ордуоҥ суоҕа. Кылгас бириэмэ иһигэр аһара элбэх эппиэтинэс сүктэриллиэҕэ. Барытын этэҥҥэ аастаххына, үп эбиллиэҕэ. Нэдиэлэ иккис аҥаарыгар өйгүн-санааҕын дьиэ кэргэҥҥэр, тус олоххор аныырыҥ ордук. Үөскээбит кыһалҕаны тапталлааххын кытта биир санаанан быһаараргыт улахан суолталаах. Эн болҕомтоҥ дьиэлээхтэргэр ситэри тиийбэтин өйдүөҥ

Оҕус

огус

Нэдиэлэ саҕаланыыта хамнас түһэн соһутуоҕа. Онон эрдэттэн былааннаабыт малгын-салгын, таҥаскын-сапкын атыылаһаргар кыах бөҕө баар. Күүскэр – күүс, сэниэҕэр сэниэ эбиллибит курдук. Арааһа, тапталга ордук табыллан сылдьаҕын быһыылаах. Хаһааҥҥытааҕар да уоскуйан, санааҕа ылларбакка, кыһалҕаны санаабакка холкутуйан сылдьаҕын. Доруобуйаҕын кэтэнэ сырыт. Ордук кэрэ аҥаардар туруктарыгар уларыйыы бэлиэтэнэр.

 

Игирэлэр

игирэ

Бу күннэргэ үчүгэй настарыанньалааххын. Ол төрүөтэ чугас киһиҥ өйөбүлэ буолуоҕа. Үлэттэн сылайыы барбыта биллэр. Онон наһаа өлө-сүтэ үлэлиир наадата суох. Хата, ол оннугар туһалаах дьарыкта, санааны көтөҕөр дьыаланы күннээҕи олоххор киллэрэ сатаа. “Киһи дууһата сытар сөбүлүүр дьарыктаах буолуохтаах” диэн санаанан салайтар. Дьиэ-уот, өрөмүөн үлэтэ өрүү да баар. Онон дьиэтээҕи кыһалҕаҕа төбөҕүн наһаа сынньыма.

Араак

араак

Үөйбэтэх өттүттэн бииртэн биир кыһалҕа, ситэ быһаарыллыбатах дьыалалар күөрэйэн иһиэхтэрэ. Эр дьон ордук күүстээх уонна эппиэтинэстээх үлэҕэ сылдьаллар. Кытаатан тиэхиньикэни кытта алтыһаргытыгар сэрэхтээх буолуҥ. Сулумахтар олохторугар интэриэһинэй көрсүһүү, билсии-көрсүү элбэх. Маны таһынан доҕору-атаһы кытта атах тэпсэн олорон сэһэргэһэр түгэн көстүөҕэ. Кинилэр сүбэлэрэ-амалара күүс буолуоҕа. Ол эрээри бэйэҥ күүскэр эрэн.

Хахай

хахай

Иирсээҥҥэ киирэн биэримэ. Салалтаҕын кытта киҥир-хаҥыр кэпсэтии бөҕө буолбуккун. Онон наһаа ыгылыйбакка, кыыһырбакка сырыт. Өрөбүллэри чугас дьоҥҥун кытта атаарар табыгастаах. Таптал чааһыгар эттэххэ, уларыйыы-тэлэрийии элбэх. Сыһыаҥҥыт саҥа үктэлгэ тахсан, истиҥ иэйиигэ куустарбыккын. Үлэҕэр уустук үөскээтэр да, санааны түһэрэр сатаммат. Барыылаах-кэлиилээх, интэриэһинэй күннэр күүтэллэр. Онон кытаат!

Кыыс

кыыс

Салайааччылар, баһылыыр-көһүлүүр дуоһунастаах дьон элбэҕи ситиһиэхтэрэ. Уопсайынан, кэпсэтэри-ипсэтэри сатыыр дьоҥҥо таһаарыылаах күннэр. Онон толорооччу эрэ быһыытынан буолбакка, салайааччы, тэрийээччи оруолун тутуһан сылдьар наада. Сүрүн үлэҥ таһынан өссө уопсастыбаннай үлэҕэ күүскүн-уоххун бараатаххына, өссө табыллар кыахтааххын. Аҕа саастаах Кыргыттар, кытаатан бириэмэҕитин туһалаахтык атаарыҥ.

Ыйааһын

ыйааьын

Дьиҥэр, инники сыал-сорук киэҥ бөҕө. Онон күүс-уох эбинэ түһэн баран, күүстээх үлэҕэ умсар чинчилээххин. Бу күннэргэ санааҕын түмэ таарыйа, соҕотоҕун сылдьан санааҕын сааһыланыаҥ. Кыаллыбаты, сатамматы тулалыыр дьоҥҥор эрэннэримэ. Сулустар эйиэхэ тылгын-өскүн көрүнэ сырыт диэн сүбэлииллэр. Чугас киһигин хомотор куттал баар. Туох эрэ саҥаны билэргэ-көрөргө, эбии үөрэх куурустарын ааһарга олус туһалаах нэдиэлэ күүтэр. Онон үөрэххэ түһүнэн кэбис.

Скорпион

смкорпион

Өр алтыспакка сылдьыбыт киһигин кытта санааҕын атастаһан, улаханнык чэпчээн сылдьар кэмиҥ. Аһаҕас кэпсэтии күннэрэ күүтэллэр. Хаһааҥҥытааҕар да санаалыын чэпчээн сылдьаҕын. Кытаатан бэйэҕэр сабыллан хаалбакка, тугу саныыргын чугас киһигэр кэпсии-ипсии сырыт. Маны таһынан дьыала-куолу, кирэдьиит, иэс-күүс боппуруостарын кэмигэр быһаарар ордук. Өскөтүн элбэх киһилээх тэрээһиҥҥэ ыҥырылыннаххына, туттунар ордук. Доруобуйаҕын кэтэнэ сырыт.

Охчут

охчут

Успуордунан дьарыктанан, сүүрэн-көтөн, кэлэн-баран олус сэргэхтик сылдьаҕын. Ол иһин ылсыбыт дьыалаҥ үксэ үтүө түмүктээх буолан иһэр. Исписэлиис быһыытынан олус сайдыбыккын, онон ыарахан соҕус сыалы-соругу туруорунар туһунан толкуйдан. Уопсайынан, ис туруккар суолталаах уларыйыы баран, бэйэҕэр эрэлиҥ үрдээбит. Бу курдук инниҥ хоту айаннаан ис. Күннээҕи олоххор үөскүүр кыһалҕалартан куттаныма.

Чубуку

козерог

Үлэ үлэнэн эрээри, тус олоххун эмиэ оҥостуоххун наада. Бу ордук сулумахтарга сыһыаннаах. Оттон ыаллар сыһыаннарыгар эмиэ туох эмэ саҥа сүүрээн киириэн наада. Күннээҕи олоҕуҥ халыыпка кубулуйан, наар биир тэҥ барар. Биллэн турар, үлэҥ таһаарыылаах, онуоха тус олоххор кыһалҕа суох буоллаҕына, өссө элбэҕи ситиһэр кыахтааххын. Дьиэҕэр-уоккар уларыйыыны киллэрэн, саҥа мал-сал атыылаһыаххын наада. Өскөтүн түүн үчүгэйдик утуйбат буоллаххына, утуйар оронуҥ хайысхатын уларытан биэр.

Күрүлгэн

водолей

Наһаа бэйэмсэх буолума. Дьиэлээхтэргэр тулуурдаах уонна харыстабыллаах буолуоххун наада. Тапталлааҕыҥ үлэтигэр кыһалҕа үөскээн, настарыанньата уларыйа сылдьар. Онон кинини ыарахан кэмҥэ өйүүр наада. Эр дьон саҥа тиэхиньикэ атыылаһар туһунан күүскэ санаммыттар. Бу нэдиэлэ атыы-тутуу дьыалата табыллар диэн сулустар бэлиэтииллэр. Өссө нэдиэлэ үөрүүтүнэн, өр кэмҥэ көрсүбэтэх аймахтарыҥ ыалдьыттыахтара. Онон ыалдьыттары көрсөргө бэлэм сырыт.

Балыктар

балык

Бэнидиэнньиктэн саҕалаан олоххо көхтөөх буолуоххун наада. Нэдиэлэ бастакы күнүн хайдах көрсөҕүн да, ол тэтиминэн ааһыаҕа. Айар куттаах Балыктар күүстээх иэйиигэ ылларбыттар, онон үлэлэрэ икки-үс бүк таһаарыылаах буолуоҕа. Дьиэ кэргэҥҥин кытта өрөбүллэри бииргэ атааран, айылҕаҕа сынньанар түгэн көстүөҕэ. Кытаатан таҥаскын-сапыкн көрүнэ сырыт, ордук атаҕын таҥаһыгар болҕомтолоох буол. Өссө күннээҕи аһылыккын хонтуруоллан, наһаа минньигэһинэн үлүһүйүмэ.

Санааҕын суруй