Бу Орто дойдуга олорорбут тухары үөрүүлээх да, хомолтолоох да түгэннэр батыһа сылдьаллар. Сарсыҥҥы күҥҥэ Дьылҕа Хаан тугу бэлэмнээбитин ким да билбэт...
Орто Халыматтан сылдьар, баара-суоҕа 11 саастаах Карина Колесоваҕа, 2018 сыллаахха, ыраас халлааҥҥа этиҥ эппитинии, быраастар лейкоз диэн диагноһы туруоран, билигин кырачаан Кариша хаан араагын утары охсуһа сылдьар.
Каришаны, өрөспүүбүлүкэ үгүс олохтоохторо, саамай эдэр блогер быһыытынан билэр буолуохтааххыт. Ааспыт сылга кини, “Инстаграм” ситимигэр биир мөл. ааҕааччылаах блогер буолуохпун баҕарабын” диэн баҕа санаатын этэн, билигин 65 тыһ. тахса ааҕааччылаах. Тус сирэйигэр күн ахсын араас тиэмэҕэ суруйар, кэпсиир, биир саастыылаахтарын кытары алтыһар.
Бу күннэргэ Кариша ийэтэ Наталья Колесовалыын “Кыым” эрэдээксийэтигэр кэлэн, олохторун-дьаһахтарын, ситиһиилэрин кэпсээн бардылар.
Карина үөрэн мичилийбит олус сэргэх киһи буолан биэрдэ. Кэпсээнэ да хара баһаам.
– Карина, дорообо! Туох кэпсээннээххиний? Сэһэргэһэн барыахха...
– Мин билигин дьиэҕэ олорон үөрэнэбин. Урут үҥкүүнэн дьарыктаммытым, оскуолаҕа туйгун үөрэнээччи этим... (сонньуйан ылар).
Билигин бириэмэбин олус туһалаахтык атаара сатыыбын. Ол курдук, “Pro models” диэн мадьыал ааҕыныстыбатыгар сылдьабын, аангылыйа тылын үөрэтэр кууруска үөрэнэбин уонна саахыматтыыбын.
– Тыый, отой солото суох киһи эбиккин ээ...
– Оннук. Өссө “Инстаграмҥа” араас видеоны устабын, маҕаһыыннары эҥин эрэкэлээмэлиибин. Тэттик видеолары устарбын уонна ааҕааччыларбын кытары кэпсэтэрбин-ипсэтэрбин олус сөбүлүүбүн. Кинилэртэн баҕа санаалар, үтүө тыллар уонна интэриэһинэй ыйытыылар кэлэллэр. Урут хаартыска анныгар пост суруйарбар ийэм көмөлөһөр этэ, билигин барытын бэйэм суруйабын. Иллэҥ кэммэр өссө кинигэ ааҕарбын сөбүлүүбүн. Бүтэһигин араак ыарыыны кыайбыт кыыс туһунан кинигэни аахпытым. Итинник курдук киһиэхэ күүстээх санааны иҥэрэр, эрэли бэлэхтиир ис хоһоонноох айымньылары ааҕарбын сөбүлүүбүн.
– Туох санааттан блогер буолар баҕа үөскээбитэй?
– Бастаан балыыһаҕа киирэн баран, олус чуҥкуйбутум. Маҥнай хиимийэ ылар кэммэр 1,5 ый кэриҥэ балаататтан таһаарбатахтара. Бэйэм наһаа кэпсэтинньэҥ киһибин, ол иһин аралдьыйаары, “Инстаграмҥа” блогер буолар баҕабын биллэрэн, кылгас видео таһаарбытым. Ону өрөспүүбүлүкэ биллэр дьоно тарҕаппыттара. Ол да иннинэ, интэриниэт ситимигэр тус сирэйдээх этим, ааҕааччым 200 кэриҥэ этэ. Онно ийэбэр сарсыардааҥҥы аһылык бэлэмниирбин, илиинэн оҥорор оҥоһуктарбын, дьарыкпын устар этим.
– Элбэх дьон болҕомтотугар киирэргин ийэҥ тута өйөөбүтэ дуу?
Наталья: – Оҕом бастаан наһаа күүскэ ырбыта, ыарытыйбыта... Этэргэ дылы, кэпсэтэр да кыаҕа суоҕа. Оттон улам-улам сэргэхсийэн барбытыгар, хас биирдии санаатын, баҕатын, толкуйун өйүүргэ санаммытым. Балыыһаҕа биир ый сытан баран, дьэ, бастакы видеотын таһаарбыта. Ол кэннэ бэйэ-бэйэлэриттэн истиһэн, Карина туһунан элбэх киһи билэр буолбута. Билигин күннэтэ араас тиэмэҕэ суруйар, видео устар, блогердары көрөр, доҕотторун кытары алтыһар. Бу барыта сыралаах үлэттэн тахсар, күннэтэ тугу доҕотторбор, ааҕааччыларбар кэпсиибин диэн долгуйуу бөҕө буолар.
– Карина, төрөөбүт дойдуҥ туһунан кэпсээ эрэ, Орто Халыма кыыһа...
– Тапталлаах дойдум – Орто Халыма. Куораппыт олус кыра, бары бэйэ-бэйэбитин билэбит, үөрүүбүтүн-хомолтобутун тэҥҥэ үллэстэбит. Онно эмиэ наһаа тымныы. Биһиги куораппыт кырдьаҕас, былырыын 375 сылын туолбута. Бу сайын дойдубар тиийэн, 4-с кылааһы бүтэрэр выпускнойга сылдьыбытым. Дойдубун наһаа ахтабын, таптыыбын, туох баар чугас дьонум, эрэллээх доҕотторум бука бары онно олороллор. Билигин эбэм эмиэ онно баар. Балыыһаҕа киирдэхпинэ, эбэм миигин кытары сытыһар, ийэбэр көмө-тирэх буолар.
Салгыы кэпсиибин. Оскуолаҕа үөрэнэ сылдьан норуодунай үҥкүүнэн, кэлин аныгылыы хайысхаҕа дьарыктанар буолбутум. Өссө чэпчэки атлетиканан дьарыктаммытым. Уопсайынан, төһө кыалларынан бэйэбин сайыннара сатыыр этим. Билигин даҕаны күн солото суохпун (мичик-мичик гынан үөрэр).
– Карина, модель буолар хайдах эбитий?
– Дойдубар модель оскуолата суох. Хата, манна кэлэн, баҕа санаам туолла. “Инстаграмынан” кастинг оҥорбуттарыгар кыттан, сүүмэрдиир түһүмэҕи ааспытым. Ийэм хаартыскаларбын ыыппытыгар, миигин талбыттара. Балаҕан ыйыттан сылдьабын, номнуо элбэххэ үөрэнним. Модель быһыытынан бастакы тэрээһиммэр кыттыбытым, сотору эмиэ көрдөрүү (показ) буолуохтаах. Онно дефилеттэн саҕалаан, сыанаҕа тутта-хапта сылдьыыга, артыыс маастарыстыбатыгар, сирэйи-хараҕы оҥостууга визажист кууруһугар тиийэ үөрэтэллэр. Онно наһаа интэриэһинэй, хаартыскаҕа түһэрбин олус сөбүлүүбүн.
– Куоракка олороргун сөбүлээтиҥ дуо?
– Үчүгэй. Манна киһи сайдарыгар кыах толору. Ол эрээри Орто Халымабын быдан сөбүлүүбүн. Урут эмиэ куоракка олоро сылдьыбытым ээ. Билигин ийэбиниин олоробут, балыыһаҕа өрүү кэлэр-барар буоламмын (өрө тыынан ылар). Дьиҥэр, 2018 сыл сайыныгар уоппускаҕа сынньана диэн кэлбиппит эрээри, тардыллан хааллыбыт. Чугас улуустар кэлэ-бара сылдьалларыгар табыгастаах бөҕө буоллаҕа дии, биһиэхэ сөмөлүөтүнэн көтөр билиэт сыаната ыарахан.
Ийэм бу соторутааҕыта аангылыйа тылыгар куурус арыйбыта. Бэйэтэ учуутал идэлээх. Ийэм кууруһугар сылдьабын, омук тылын эмиэ үлүһүйэн туран үөрэтэбин. Нэдиэлэҕэ иккитэ: оптуорунньукка уонна чэппиэргэ астына-астына сылдьабын. Онно эмиэ оҕолор элбэхтэр, кинилэри кытта алтыһабын, доҕордоһобун.
Ээ, арба, бу күннэргэ Орто Халыматтан чугас дьүөгэм кэлэ сылдьар, кинини кытта “Холодное сердце” мультикка барыахтаахпыт. Мин үс саамай таптыыр, ахтар дьүөгэм дойдубар бааллар, кинилэри кытта күннэтэ билсэ сылдьабын.
– Кыыс оҕо быһыытынан ас астыыргын төһө сөбүлүүгүнүй?
– (күлэр). Ийэм астыырын наһаа сөбүлээбэт, ол иһин мин астыыбын. Биллэн турар, ийэм иэйиитэ киирдэҕинэ, олус минньигэс астаах, хаһаайка быһыытынан түргэн-тарҕан туттуулаах. Мин билинээ, капкейка, тирамису, бэрэскини, о.д.а. астыыбын. Бакаа, ыһаарылыыр бүлүүдэлэртэн куттанабын, сэрэҕэ бэрт.
– Арай эйигиттэн “аны 15 сылынан бэйэҕин туох үлэлээх-хамнастаах, олохтоох-дьаһахтаах киһинэн көрөҕүнүй?” диэн ыйыттахтарына, туох диэн хоруйдуоҥ этэй?
– Ммм... 26 саастаах буолабын. Бэйэм дьыалабын сайыннара сылдьар ситиһиилээх киһи буолуом. Туспа биисинэстээх буолуохпун олус баҕарабын. Ийэбин кытта олорботум буолуо ээ, Аангылыйаҕа олохсуйуохпун саныыбын. Ыттаах буолуом. Баҕар, ол бириэмэҕэ кэргэннээх, оҕолордоох буолуом (илиитинэн далбаатыы-далбаатыы, астына кэпсиир). Бэйэм дизайнер-модельер буолуом этэ. Табыллар ини, айар эйгэҕэ үлэлиир баҕа баһаам.
– Номнуо 2019 сыл түмүктэнэн эрэр, бу ааһан иһэр сыл саамай өйдөнөн хаалбыт түгэнэ тугуй?
– Бу сыл саҕаланыытыгар тохсунньу 22 күнэ олус суолталаах уонна үөрүүлээх буолбута. Сэттэ ый былаһын тухары Мэдиссиинэ киинигэр сытан баран, дьэ, дьиэҕэ тахсыбытым. Онно наһаа үөрбүтүм, үтүөрэн эрэбин диэн. Өссө саамай төрөөбүт күнүм, дойдубар айаным, учууталбын, кылааһынньыктарбын кытары көрсүһүү туохтааҕар даҕаны долгутуулаах этэ.
Биллэн турар, балыыһаҕа наар сытар чуҥкук. Онно сытар оҕолортон мин саамай улаханнарабын. Ол иһин кыра оҕолорго көмөлөһөбүн, сэргэхситэбин, оонньотобун.
Карина боччумнаах баҕайытык туттан-хаптан кэпсиирин истэ-истэ, ийэтиниин күлэн ылабыт. Ийэтэ оҕотун субу-субу сылаастык сыллаан ылар, кэпсээнин эбэн-сабан биэрэр.
– Наталья, Карина туһунан өссө кэпсээ эрэ...
– Биһиги оҕобунуун бу ыарахан ыарыыны кытары эрдээхтик охсуһа сылдьабыт. Санаабыт күүстээх.
Кыыһым этэн ааспытын курдук, манна куоракка тыл оскуолатын үлэлэтэн эрэбин. Бэйэм 10 сыл гимназияҕа учууталлаабытым. 11-с кылааска диэри үөрэппит биир кылаастаахпын – барыта кыргыттар. Кыргыттарым билигин улаатан, өрөспүүбүлүкэ араас муннугар үлэлии-хамсыы сылдьаллар.
Карина тус баҕатынан көмө аахсыйаларга кыттар буолла. Кини ыалдьан баран буолбакка, уруккуттан олус үтүө санаалаах, аһыныгас майгылаах. Кэлин ыалдьан баран, аһыныгас дууһата өссө күүһүрбүт курдук. Наар дьоҥҥо көмөлөһөр баҕалаах. Мин кинини өрүү өйүүбүн, төһө кыаҕым-күүһүм тиийэринэн сайыннарабын. Каришка илиитинэн арааһы бары оҥорорун сөбүлүүр. Ол курдук, онкологияҕа ыалдьар оҕолорго аналлаах икки аахсыйаны тэрийбитэ. Кэлэр өрөбүллэргэ Саҥа дьыллааҕы аахсыйаны успуонсардар көмөлөрүнэн тэрийиэхтээхпит. Онно көрүүтэ-истиитэ суох хаалбыт интэринээккэ олорор оҕолорго Саҥа дьыллааҕы оонньуурдары илиинэн оҥорууга маастар-кылаас көрдөрүөхтээх. Биир саастыылаахтара бырааһынньыктааҕы харыйаларыгар бэйэлэрэ тутан-хабан оҥорбут оонньуурдара элбиэн баҕарар. Оҕом наһаа айар куттаах, наар айар-тутар дьоҕурун сайыннара сатыыр, олоххо көхтөөх көрүүлээх, ыалдьабын эҥин диэн хаһан да хаппырыыстыы сылдьыбат. Олус күүстээх санаалаах.
– Доруобуйатын туруга хайдаҕый?
– Эмтэнэ сылдьабыт. Сынньана-сынньана, балыыһабытыгар киирэбит. Бу сотору эмиэ киириэхтээхпит, Саҥа дьылы онно көрсөбүт. Кэлэр сылтан элбэҕи күүтэбит, эрэнэбит, хайаан да барыта үчүгэй буолуохтаах. 2020 сылга эмтэнии кууруһун түмүктүөхтээхпит.
Биһигини чугас дьоммут, аймахтарбыт олус өйүүллэр. Хас өрөбүл ахсын Кариша айылҕалыын алтыһар, эдьиийбит чааһынай дьиэтигэр тиийэн, сынньанан кэлэбит. Кырачаан балтын кытары бодьуустаһарын сөбүлүүр.
Бу курдук кырачаан, чоҕулуччу көрбүт харахтаах Каришаны кытары чаас устата үөрэ-көтө кэпсэттибит. Бэйэтин кэпсээнигэр “дьон-сэргэ ыалдьыбатын, үөрэ-көтө сырыттын, элбэҕи үлэлээтин, сайыннын” диэн этэн ааһар.
Киниэхэ бигэ доруобуйаны уонна ыра санаата туоларыгар баҕарабыт! Эн кып-кыра эрээри, улахан сүрэхтээх, күүстээх санаалаах, биһиэхэ барыбытыгар холобур буолар киһигин!
Хаартыскалар төрөппүт тус көҥүлүнэн ылылыннылар
Сэһэргэстэ
Екатерина АФАНАСЬЕВА.
