Киир

Киир

Хой

хой

Саҥа эбээһинэһи ылына сатаама. Тугу да былааннаама. Дьыала-куолу дьаалатынан баран истин. Куккун-сүргүн бөҕөргөтөр уоскулаҥы бул. Күүстээх үлэ кэтэһэр. Олоҕуҥ саҥа түһүмэҕэр үктэнэн эрэҕин. Бу нэдиэлэҕэ соһуччу дьоллоох, табыллар түгэниҥ элбэх буолуо.

Оҕус

о5ус

Олус уһулуччу ситиһиигэ, чулуу буоларга дьулуһа сатыырыҥ көҥүлгүн хааччахтыан сөп. Туох эрэ мүччүргэннээх сырыы наада. Көр-күлүү, ыраас таптал, кыратык мунан-тэнэн сүтэн ылыы наада курдук. Аан дойдуну хонтуруоллаан бүт. Нэдиэлэ саҕаланыыта уонна бүтүүтэ эйигиттэн тутулуга суох соһуччу түгэннэртэн турар. Куйаары кытта эйэ-дэмнээх сыһыаны олохтоо.

Игирэлэр

игирэ

Таптал, кэрэ, дьахтар аймах – бу үс эйгэ бу нэдиэлэҕэ баһылыыр-көһүлүүр оруоллаахтар. Дьон санаатын, иэйиитин ытыктаа. Элээр-мэлээр көрүмэ, кураанаҕы куолулаама. Иккиттэн биири таларга тиэрдиэхтэрэ. Барытын эрдэттэн сэрэйэн көрөн сырыт. Кимиэхэ да бэйэҥ дьылҕаҕын сэлээннээмэ.

Араак

араак

Сүрүн сыалгар-соруккар дьэ чугаһаабыккын билиэҥ. Үөһээҥҥилэртэн ким эрэ көмөлөһөр курдук. Нэдиэлэ саҥатыгар салгыы хайдах дьаһанаргын ыйан биэрэр бэлиэ биэриэхтэрэ, имнэниэхтэрэ. Өрөбүллэргин толору дьоллоохтук атаара сатаа. Сүбэлиир-амалыыр саастаах дьону кытта эбэтэр дьиэ кэргэҥҥин кытта.

Хахай

хахай

Үлэҕэр, карьераҕар күүскэ болҕой. Тус олохпун оҥостобун дуу, үлэбин талабын дуу диэн ыйытык туруо. Харчыга табыллыаҥ, бэйэтинэн илиигэр киириэ. Түөрэккэй балаһыанньаҕын санааҕын үллэстэр, сыллаһар-уураһар киһи тирэх буолан өйүө. Саамай табыллар күнүҥ – сэрэдэ.

Кыыс

кыыс

Быһааран биэрбэт кыһалҕаларыҥ эмиэ хаттаан эргиллиэхтэрэ. Айманыма, сүпсүгүрүмэ. Салалтаны, бииргэ үлэлиир дьоҥҥун кытта сытыы киирсиилэр буолуохтара. Оттон таптал туонатыгар барыта этэҥҥэ, тупсуу баар, сайдыы баар. Биир суолтан атын суолга көһө охсорго мэйиигин бэлэмнээ, үөрэн. Эрдэттэн сылайыма.

Ыйааһын

ыйааьын

Сытыары сымнаҕас майгыҥ, дьону кытта тапсар суолуҥ эрийэн-буруйан ылыан сөп. Олус туруору буолума, дьону ыгыма-түүрүмэ. Ньиэрбэҕин харыстаа. Эчэйимэ. Күүс-күдэх кэмчи, онон харыстанан сырыт. Дьиэҕэр-уоккар туох эмит улахан суолталааҕы атыылас.

Скорпион

скорпион

Бииртэн биир алҕаһы оҥорор куттал баар. Олус үлүһүйдэххинэ харчыгын сүтэриэҥ, дьолуоҥ киэр хайыһыа, дьон өйөбүлүттэн мэлийиэҥ. Таптал сыһыана улахан ороскуоттаах буолуо. Биир өттүнэн бэлэх-туһах эмиэ элбэх буолуо. Аҥаардас сылдьар скорпионнар ыал буолар тоҕооһу мүччү туппаттара ордук.

Охчут

охчут

Элбэҕи аах, классика муусуканы иһит, куккун-сүргүн ырааһырт, бөҕөргөт. Күннээҕи түбүктэн, кыһалҕаттан дьалты буола сатаа. Улаханы атыылаһыма. Харчыгын мунньан бар. Истиҥ сыһыан дьыалатыгар барыны бары муоһалыыр сатаммат. Урут ытыктаан, маанылаан алтыспыт дьоҥҥуттан элбэх киһи эн айаныҥ суолуттан туоруо.

Чубуку

чубуку

Ис санааҥ сатарыйа быһыытыйбыт. Билбэт дьоҥҥун кытта аһаҕастык кэпсэтимэ. Кыһалҕаҕын ыһа-тоҕо сылдьыма. Бэйэҥ бэйэҕэр кырдьыксыт буол. Хараҥа дьыалаҕа тардан ыла сатыахтара. Тыл ыйааһына бу күннэргэ сүппүт. Сэрэдэттэн халлаан дьайҕарыа, баҕа санааҥ саныаҥ эрэ кэрэх туолан барыа.

Күрүлгэн

курулгэн

Уопсастыбаннай олоххо кыттартан, көргө-нарга талаһартан туттуна сатаа. Харчы боппуруоһа кытаанах. Иэс ылыма, харчыгын хамсатыма, туора-маары туттума. Кистэлэҥ, кэтэҕинэн кэпсэтиилэринэн дьыалаҕын-куолугун быһаара сырыт. Уйулҕа араас кистэлэҥин баһылыырга тоҕоостоох кэм.

Балыктар

балыктар

Сыалгын-соруккун ситиһээри барыны-бары тоҕо солоон эрэҕин. Эйигин бары хам баттыы сатыыр, сэниир курдуктар. Биллэн турар, ол барыта эн төбөҕөр эрэ. Сөптөөхтүк дьаһанан сылдьабын диэн бэйэҥ бэйэҕин өрө тарт. Доҕотторгун кытта харчыттан сылтаан адаарыһыы баар.

Санааҕын суруй