Петр Васильевич Ларионов 98 саастаах
-
-
1925 сыл от ыйын 1 күнүгэр Мэҥэ-Хаҥалас оройуонун Хаптаҕай нэһилиэгэр төрөөбүтэ. 1934 с. саха национальнай-опытнай-образцовай оскуолатын 1 кылааһыгар киирбитэ. 1941 с. 1-Хаптаҕай ситэтэ суох орто оскуолатын 7 кылааһын бүтэрбитэ.
1941-1944 сылларга Дьокуускайдааҕы педагогическэй училищены үөрэнэн бүтэрэн учуутал идэтин ылбыта. Үлэтин 15 сааһыттан Аҕа дойдуну көмүскүүр Улуу сэрии 1941-1944 сылларыгар сайын аайы дойдутугар тахсан «Алаас” колхуоска звеневодунан үлэлээн саҕалаабыта.
1944-1945 үөрэх сылларыгар Хаптаҕай ситэтэ суох орто оскуолатыгар 5-6-7 кылаастарга биологияны, географияны үөрэппитэ. 1945-1946 үөрэх сылларыгар Мэлдьэхси сэттэ кылаастаах оскуолатыгар историяны, географияны үөрэппитэ.
1947-1950 сыллардаахха хомсомуол Мэҥэ-Хаҥаластааҕы райкомугар пионерскэй отдел сэбиэдиссэйинэн, онтон 2-с сэкирэтээринэн талыллан үлэлээбитэ.
1951-1989 сыллардаахха партия Мэҥэ-Хаҥаластааҕы райкомун пропагандаҕа уонна агитацияҕа отделын, партийнай кабинет сэбиэдиссэйдэринэн, 1 секретарь көмөлөһөөччүтүнэн, уопсай отдел сэбиэдиссэйинэн үлэлээн баран 1989 сыл алтынньы ыйыгар сынньалаҥҥа тахсыбыта.
Петр Васильевич 1947 сылтан уопсастыбаннай олоххо көхтөөхтүк кыттан дьон биһирэбилин ылбыта. Ол курдук: 1,5 сыл норуодунай судьуйа солбуйааччытынан, 9 сыл суукка норуодунай сэтээтэлинэн, 18 сыл Майа сельсоветын депутатынан, 13 сыл Хаптаҕайдааҕы булт уопсастыбатын бэрэссэдээтэлинэн, 9 сыл Мэҥэ-Хаҥалас бэтэрээннэрин сүбэтин бэрэссэдээтэлинэн, 3 сыл Мэҥэ-Хаҥалас кырдьаҕастарын сүбэтин чилиэнинэн үлэлээбитэ.
Хаптаҕайга 2006 с. муус устар ыйга Ларионов П.В., тус бэйэтэ сүүрэн-көтөн, 100 устуука тэриэлкэ атыылаһан, стендэбэй тэриэлкэлэри ытар ыстаныак уларсан, аан бастаан спортинг күрэхтэһиитин тэрийэн ыыппыта. Быйыл хайыы үйэ 17 сылын ыытылынна. Билигин кыайыылаахха бэйэтин анал бирииһин туттарар.
Улуус, өрөспүүбүлүкэ олоҕун тупсарарга бэйэтин этиилэрин киллэрэр, ыстатыйалары суруйар. Ол курдук «Байанай» сурунаалга 2012 с. № 1 “Федор Колосовтыын өлгөмнүк бултаабыппыт» диэн улахан ыстатыйата тахсыбыта. «Кыым» хаһыакка 2012 с. №2 «Булчут күнэ баара буоллар» диэн этиитин таһаарбыттара. «Кыым» хаһыакка 2021 с. кулун тутар ыйга Герой Ф.К.Попов 100 сааһын туолар үбүлүөйүнэн «Герой солообут суолунан» диэн ыстатыйата тахсыбыта. Белоруссияҕа Ф.К.Попов көмүллэ сытар сиригэр Лоев куоракка 4 оҕону илдьэн үөрэххэ киллэрбитин, ол кэннэ хайдах икки оройуон сибээстэһэн доҕордоспуттарын туһунан суруйбута. Ларионов П.В. туһунан «Үйэ» сурунаал 2015 с. 25 №-гэр «Хас биирдии күнтэн дьоллонон» диэн улахан ыстатыйа тахсыбыта.
Ларионов П.В. 41 сыл устата бүгүҥҥэ диэри көтүппэккэ күн-дьыл туругун, мотуок уу хаһан кэлбитин, булт сонуннарын, оҕолорун, сиэннэрин ситиһиилэрин, туох бэлиэ түгэн тахсыбытын бэлиэтээн иһэр күннүктээх.
Кэргэнинээн Ларионова Анна Дмитриевналыын 6 оҕону иитэн улаатыннаран, үөрэхтээн, 2008 сыллаахха Кыһыл көмүс сыбаайбаларын бэлиэтээбиттэрэ. Оҕолоруттан 1 кыыһа – РФ үөрэҕириитин туйгуна, 2 кыыһа – СӨ үөрэҕин туйгуннара, 1 кыыһа – СӨ социальнай сулууспатын туйгуна.
11 сиэн, 15 хос сиэн, 2 хос-хос сиэн тапталлаах эһээтэ. Сиэннэрэ араас: илиҥҥи тыллар, бибилэтиэкэ дьыалата, филология, IT-специализация, авиацияҕа куттал суох буолуута, прибордары тутуу, мэдиссиинэ – эйгэлэригэр идэлэри баһылаан үлэлии-хамсыы сылдьаллар.
Петр Васильевич билигин да өрөспүүбүлүкэ, оройуон олоҕуттан хаалсыбат. «Кыым», «Саха сирэ», «Эркээйи» хаһыаттары суруйтаран көтүппэккэ ааҕар, санаатын үллэстэр. Бииргэ үлэлээбит, алтыспыт үөлээннэхтэригэр ахтыы суруйар.
Наҕараадалара:
• Саха АССР норуотун хаһаайыстыбатын үтүөлээх үлэһитэ;
• Мэҥэ-Хаҥалас улууһун, Майа сэлиэнньэтин, Хаптаҕай нэһилиэгин Ытык киһитэ;
• Булчуттар уонна балыксыттар өрөспүүбүлүкэтээҕи уопсастыбаларын Бочуоттаах чилиэнэ;
• Тыыл, үлэ, хомуньуус баартыйа, хомсомуол бэтэрээнэ;
• «Партийная доблесть» уордьан хаһаайына;
• 19 суол араас мэдээл уонна бэлиэ хаһаайына;
• Персональнай биэнсийэлээх;
• СӨ Ытык кырдьаҕаһа (Почетный старейшина).
Санааҕын суруй