Дьокуускайга оскуола иннинээҕи альтеративнай үөрэхтээһин I Өрөспүүбүлүкэтээҕи конференцията ыытылынна.
Омук-омук аайы оҕону иитии араастаах. Дьоппуон оҕотун биэһигэр диэри хааччахтаабат, тугу баҕарбытын оҥорор, онтон биэһин туолла да кытаанах хонтуруолга киллэрэллэр. Кытайга төттөрүтүн кыра эрдэхтэриттэн үлэҕэ, улахан дьоҥҥо убаастабыллаахтык сыһыаннаһарга үөрэтэллэр. Шведтэр уонна американецтар оҕолоругар улахан киһилии сыһыаннаахтар, кини баҕатын истэллэр, олоҕор орооспоттор. Италияҕа дьиэ-кэргэн культа ытыктанар. Бу дойдуга оҕо личность быһыытынан сайдарыгар көҥүлү биэрэллэр. Дэлэҕэ даҕаны Италияҕа оҕону иитиигэ араас методикалар төрүттэниэхтэрэ дуо? Монтессори көрүҥү ааһан, Саха сиригэр “Реджио” диэн саҥа альтернативнай үөрэхтээһин көрүҥэ саҥардыы тарҕанан, дьон кулгааҕар иһиллэр буолан эрэр.
Бу методиканы Дьокуускайдааҕы «Уу-чукучук» оҕо уһуйаана аан маҥнайгынан Саха сиригэр аҕалан, оҕолору Реджио методиканан иитэр. Бу саҥа көрүҥү атын уһуйааннарга билиһиннэрээри, бэйэлэрин уопуттарын атыстаһаары «Уу-чукучук» уһуйаан уонна С.Н.Донской-II аатынан Үөрэх сайдыытын уонна квалификацияны үрдэтии института I Өрөспүүбүлүкэтээҕи конференцияҕа улуус уһуйааннарын иитээччилэрин, сэбиэдиссэйдэрин мустулар.
Олеся Краснославна Тимофеева, «Уучукучук» уһуйаан сэбиэдиссэйэ:
– Биһиги уһуйааммыт уонча сыл үлэлээбитин тухары араас методиканы туһанан, боруобалаан кэллибит. Иитээччилэрбит куруук семинардарга, куурустарга үөрэнэллэр. Оннук биир командировкаттан сүрүн иитээччибит Римма Георгиевна наһаа үчүгэй методиканы булан, истэн кэллим диэн кэпсээбитэ. Онуоха биһиги харахпыт умайан, маны туһаныахха, биһиги оҕолорбутугар бу табыгастаах буолсу диэммит кыралаан туһанан киирэн барбыппыт.
Римма Георгиевна Матвеева, “Реджио” методиканан иитээччи:
– Реджио Эмилия диэн Италияҕа баар куорат аата. Манна Аҕа Дойду иккис сэриитин кэнниттэн дьон санаата саппаҕырбытын аһардаары, оҕолорбут көҥүл санааҕа, бэйэлэрэ толкуйдуур дьоҕурдаах, аһаҕас санаалаах буолалларыгар иитиэххэйиҥ диэн, бу методика толкуйдаммыт. Оҕоҕо аҥардастыы мөҕө-этэ сылдьан, билиини кут да кут буолбакка эрэ, кини толкуйдуур дьоҕурун сайыннаран, бэйэтиттэн билиини хостуохтаапыт. Ол аата улахан киһи оҕоҕо чинчийэр, айар эйгэни тэрийиэхтээх, ыраахтан олорон ыйытан, ыйан-кэрдэн биэриэхтээх. Мин кэтээн көрүүбүнэн, бу методика оҕоҕо наһаа барсар, ордук саха оҕотугар. Ол эрээри, олоххо үчүгэйдик киирэригэр улахан киһи, төрөппүт, иитээччи санаата уларыйыан наада, кини философскайдык сыһыаннаһара ирдэниллэр. Биһиги оҕону наһаа хааччахтыыбыт, киниэхэ анаан наһаа элбэхтэ саҥарабыт, үөрэтиэхпитин эрэ баҕарабыт. Оттон реджио методикаҕа араас оҥоһуктар, чинчийэр үлэлэр нөҥүө оҕо бэйэтин кыаҕа,толкуйдуур дьоҕура арыллыахтаах.
Конференцияҕа уонча куорат уһуйааннара, Намтан, Покровскайтан, Чурапчыттан, Амматтан, Уус-Алдантан кэлэн уопут атыстаһан «Реджио» методиканы кытта билсэн тарҕастылар.
Мария Иванова
