Европа дойдулара Зеленскэй эрэсиимигэр байыаннай көмөнү, сэрии сэбин уонна харчыны, сүрүннээн, Эмиэрикэ биэрэригэр найылаан олорбуттара. Онтулара Байден Украинаҕа биэриэх буолбут 60 млрд дуоллара Сенакка, Кэнгириэскэ республиканецтар, дэмэкирээттэр иирсэн, үһүс ыйын быһаарылла илик. Онон арҕаалар көмөлөрө мөлтөөн, Украина хотторбутунан барда.
НАТО дойдулара Арассыыйаны утары дьиҥнээх сиэмэх, биһиэхэ үчүгэйи баҕарбат былааннара Украина иирсээнэ дириҥээн истэҕин аайы арыллан иһэр. Эмиэрикэ доҕолоҥнообутугар, НАТО лиидэрин миэстэтин аны Франция былдьаһан барда, чуолаан Э.Макрон. Кини олунньу 26 күнүгэр Парижка НАТО сүүрбэччэ дойдутун салайааччыларын ыҥыран, Украинаҕа байыаннай көмөнү оҥорууну дьүүллэһэр суһал кэмпириэнсийэни тэрийдэ. Макрон “Путиҥҥа Арассыыйа Украинаны кыайыа суоҕа диэн чуолкай илдьити тиэрдиэхтээхпит” диэн тыллаһар.
Словакия премьер-миниистирэ Роберт Фицо кэмпириэнсийэҕэ “эйэни олохтуур туһунан биир да тыл этиллибэтэҕиттэн сөхтүм” диэбит. Ол оннугар бары илбиһирбиттэр, сэриинэн ииригирбиттэр эбит.
Сарсыныгар Макрон бэйэтин Наполеон курдук сананан, “кэмпириэнсийэҕэ хас да дойду Украинаҕа байыаннай күүстэрин киллэрэргэ бэлэмнэрин биллэрдилэр, ол эрээри өссө биир тылы була иликпит” диэбит. Арҕаалар саллааттарын сэриилэһиннэрэ ыытыахтарын сөбүн Франция премьер-миниистирэ Г.Атталь эмиэ бигэргэтэр. Кэпсэтии эрдэ саҕаламмытын эмиэ Франция оборуонатын миниистирэ С.Лекорне “Макрон НАТО сэриилэрин инники кирбиигэ киллэриэхпит диэбэт, кинилэр миинэни ыраастааһыҥҥа, сибээскэ, байыаннайдары үөрэтиигэ, харабыллааһыҥҥа, Белоруссия, Приднестровье кыраныыссаларыгар турар Украина чаастарын солбуйууга барыахтара, ити фроҥҥа Украина сэриилэрин элбэтиэ” диэн этэр.
***
НАТО дойдулара бу иирсээҥҥэ кыттар бырааптара суох. Ону тумнаары албаһыран быһыылаах, Англия, Франция, Германия соторутааҕыта Украинаны кытта куттал суох буолуутун мэктиэлэһэр дуогабар түһэрсибиттэрэ. Дуогабарга “быһаччы сэриинэн кыттабыт” диэн суруллубатах дииллэр да, били, албын “Минскэйдээҕи сөбүлэҥ” курдук, туох эрэ оҕуруктаах толкуйдаах эбит. Эмиэрикэ көмөтө бытаараатын кытта, дуогабар түһэрсэ охсон, байыаннай күүстэри киллэрии туһунан кэпсэтии таһымыгар тиийбиттэрэ түргэнэ бэрт. Ити син биир иирсээҥҥэ быһаччы кыттыы буолар.
***
Онто да суох, Украинаҕа НАТО дойдуларын наймыламмыт эбэтэр кистэнэ сылдьар байыаннайдара элбэх. Холобур, бу дьыл тохсунньутугар Харьковка кэлэн сыппыт омук, ол иһигэр элбэх француз сэрииһиттэрин арҕахтарын биһиэннэрэ сыыһа ыппат ракетанан дэлби тэптэрбиттэригэр 60 киһилэрэ өлбүт, 20 бааһырбыт этэ.
Кэмпириэнсийэҕэ өссө Европа дойдулара кыттыһан, суһаллык үһүс дойдулартан артылыарыйа сэнэрээттэрин атыылаһар бөлөхтөрө тэриллибит. Ол курдук, Германия күн аайы кистээн, Азия, Африка, арааптар уо.д.а. дойдуларыттан, ол иһигэр сүүһүнэн тыһыынча сэнэрээт саппаастаах Индияттан атыылаһарга кэпсэтии ыытар эбит.
***
НАТО-лар ыраах тэбэр элбэх ракетаны биэрэ сатыыллар. Англия, Франция “Скальп”, “Шторм-Шадоу” ракеталары биэрбиттэрэ ыраатта да, биһиги ПВО-бут сабыта охсон иһэр. Ити кэмпириэнсийэҕэ “ыраах тэбэр “Таурус” ракеталары биэриҥ” диэн Шольцу ыкпыттар. Шольц ити ракеталары биэрдэҕинэ, украиналар ити сэби сатаан салайбаттарынан, ньиэмэс байыаннайдарын ыытан, Германияны Арассыыйаны утары сэриигэ кытыннарарын өйдөөн, билиҥҥитэ аккаастанар. Оттон ити Англия, Франция ракеталарын эмиэ НАТО байыаннайдара салайаллар дииллэр. Арассыыйа ити дойдуларга хаһан эмэ тос маастарын биэрэрэ буолуо.
***
Макрону “Ротшиллар кланнара Францияны англосакстарга тардаары туруорбут глобалист киһилэрэ” дииллэр. Кинилэр инбэстииссийэлиир бааннарыгар улахан дуоһунаска үлэлээбит, олохтоох ханнык да баартыйаҕа бэлиитикэ охсуһуутугар буспатах-хаппатах, “хантан эрэ баар буолан хаалбыт киһи” диэн этэллэр эбит. Франция патриота буолбатах, французтар улуу устуоруйалара суох диир, омук сиригэр Зеленскэй курдук аангылыйалыы эрэ саҥарар. Атомнай энэргиэтикэҕэ сыһыаннаах Франция бырамыысыланнаһын олоччу Эмиэрикэҕэ атыылаппыт.
Макрон айдааны тардан, НАТО элбэх дойдута “саллааттарбытын Украина сэриитигэр ыыппаппыт” диэн аккаастана сылдьаллар. Эмиэрикэ Госдепа эмиэ сэриитин Украинаҕа ыытар санаата суох. “Арай французтары кытта прибалтикалар ыытыахтарын сөп” дииллэр.
***
В.Путин пресс-сэкирэтээрэ Д.Песков Франция бэрэсидьиэнэ НАТО сэриилэрин Украинаҕа киллэриэххэ диир этиитин туһунан: “Ити НАТО дойдулара сэриигэ кыттыахтарын сөп диэн сабаҕалааһын буолбакка, хайаан да киирэр санаалаахтарын көрдөрөр”, – диэтэ. Арассыыйа арҕааларга иирсээни тохтотор туһунан илдьит ыытар, “уотунан оонньоомоҥ” диэн сэрэтэ сатыырын төрүт өйдөөбөттөр.
Устуоруйаҕа Арассыыйа Европаҕа саба түспүт биир да холобура суох. Ол оннугар поляктар, шведтэр, ньиэмэстэр, французтар, Европа атын да омуктара кыттыһан, элбэхтэ саба түспүттэрэ. 1945 с. Рейхстаг, Имперскэй кэнсэлээрийэ тиһэх көмүскээччилэрэ француз эсэсовецтарын “Шарлемань” дивизията эбит. Берлиҥҥэ биһиэннэрин утары Европа 15 дойдутун саллааттара сэриилэһэн хотторбуттара.
Устуоруйа уруога өйдөппөт мас акаары дьон дуу, урут хотторбуттарын иэстэһэр баҕалара оччо күүстээх дуу? Дьэ, сордоох дьон, Арассыыйа мээнэ сэнэппэтэ буолуо.
Владимир Степанов.
