Киир

Киир

Күндү бар дьоммут, ааҕааччылар!

Бары даҕаны уустук быһыыга-майгыга олорорбут биллэр. Ол да буоллар, кырдьыгы өрө тутан, санааны холбоон, күүһү түмэн үлэлээтэххэ-хамнаатахха, уустук халбарыйар, сорук туолар аналлаах. Онон эһиэхэ табыгастаах буоллун диэн, сонун тутар бассаап нүөмэр 8 (914) 820 09 75 уонна бассаап-бөлөх арыйдыбыт.

Тугу эмэ туруорсуон, санаа үллэстиэн,  хаһыакка бэчээттэниэн, интэриниэт-ситимҥэ тахсыан баҕалаахтар Этот адрес электронной почты защищён от спам-ботов. У вас должен быть включен JavaScript для просмотра. аадырыска эбэтэр ыйыллыбыт нүөмэргэ суруккутун ыыта туруҥ.

Аны хаһыат олунньу 3 күнүнээҕи нүөмэрин сүрүн суруйууларын билсиҥ:

САХА СААРЫННАРА САҤА СОКУОН БИЛЛИБЭТ ӨРҮТТЭРИН ЫРЫТАЛЛАР

Бэһис балаһаҕа уопсастыбанньыктар Анатолий Чомчоев, Игнатий Тарасов, суруйааччы Хабырылла Адамов олохтоох бэйэни салайыныы саҥа сокуонун бырайыагын көстүбэт, кэлин хайдах диэлийиэн сөбө биллибэт, дьиксиниилээх да буолуон сөптөөх өрүттэрин туһунан бэйэлэрин санааларын үллэстэллэр. Муниципальнай чунуобунньуктар бартыбыалларын сүтэрэллэр диэн айдаан кэлээри турар улахан уларыйыы күүгэнэ эрэ курдук.  

СУРУНАЛЫЫС  ЫТ КЫҺАЛҔАТЫН ХАЙДАХ БЫҺААРАРЫ ҮӨРЭТТЭ

"Ыт -- киһи доҕоро" диэн өйдөбүл баара. Оттон билигин 489 нүөмэрдээх эрэгийиэннэр уратыларын учуоттаабат, үбүлээһининэн хааччыллыбатах федеральнай сокуон киирэн, " киһи бырааба дуу, ыт киэнэ дуу?" диэн ыйытык күүскэ турда. Аҥаардас Дьокуускайга официальнайа суох чахчынан, 7-8 тыһ. дьэллик ыт баар. Төһөнөн ыт популяцията эбиллэр, оччонон куттал улаатар. Тугу гыныахха? Тас дойдулар бу чааһыгар хайдах дьаһанар эбиттэрий? Биир ыты биир сыл приюкка иитии сыаната биһиэхэ төһө сыаналааҕый? Ыт кыһалҕатын быһаарарга туох суол көмөлөһүөй? Суруналыыс Татьяна Захарова-Лоһуура бу ыйытыыларга хоруй көрдүөҕэ.

РОБЕРТ СКОТТ ЭСПЭДИИССИЙЭТИН ӨЛҮҮТҮГЭР СЫЛГЫ БУРУЙА СУОХ

Роберт Скотт эспэдииссийэтэ 1911 с. Соҕуруу полюска өлүүтүгэр арҕаа дойдуларга күн бүгүҥҥэ диэри Сибиир сылгыларын буруйдууллар. Оттон аныгы билим итиннэ атын көрүүлээх. Хаһыат төрдүс балаһатыгар “Роберт Скотт эспэдииссийэтин өлүүтүгэр сылгы буруйа суох” диэн ыстатыйаҕа саха учуонайа, биология билимин дуоктара Клим Петров саха атын аһылыгын чинчийбит Дьокуускай, Красноярскай, Иркутскай учуонайдарын кытта 2021 .с  “Наука из первых рук” сурунаалга таһаарбыт бэрт интэриэһинэй сабаҕаларын кытта билсиҥ.

АРААК ЫАРЫЫНЫ УТАРАР КҮҤҤЭ «ТИЛЛИИ» ТУҺУНАН

"Араак" диэн диагноз киһиэхэ этиҥ сааллыбытын курдук буолар. Киһи ханна барыан, тугу гыныан, хантан субэ-ама ылыан билбэккэ, муммут кус оҕотун курдук буолар. Онуоха "Тиллии" ("Возрождение") диэн маннык ыарыылаах дьоҥҥо көмө-тирэх буолар  Ассоциация туох үлэни ыытар эбитий? Ол туһунан суруналыыс Нина Герасимова  түмсүү салайааччыта Мария Дмитриевна Гаврильеваны кытта интервьютун ааҕыҥ.

ПЕКИН ОЛИМПИАДАТЫГАР ТУГУ КӨРӨБҮТ?

Бу бээтинсэҕэ (олунньу 4 күнүгэр) Пекин "Чыычаах уйата" диэн ааттаах стадионугар - Кыhыҥҥы Олимпиада үөрүүлээх быһыыга-майгыга аһыллар. Ону көрсө "Олимпиада азбукатын" бэлэмнээтибит. Онно кыра-кыра түhүмэхтэринэн: улахан түһүлгэ "кыhыҥҥы ыра санаа" диэн дьаралыгын, ымыы Бин Дуньдунь панда, хамсык кэмигэр" хабахха тыыннарыы", "бүтэҥи эйгэ" о. д. а. интэриэhинэй чахчылар, түгэннэр тустарынан сурулунна.

ЯРЫГИН ТУРНИРЫН ТУҺУНАН СИҺИЛИИ

Ааспыт нэдиэлэ5э көҥүл тустууну таптааччылар, успуорду сэҥээрээччилэр иннэ-бүргэс үрдүгэр олордубут. "Ярыгин"! 2022 сыл аан түһүлгэтэ! Бастыҥтан бастыҥнар Европа чөмпүйэнээтигэр сүүмэрдэнэллэр. "Манчаары" иккис балаhатыгар сиhилии статистика, табылыысса, кэмэнтээрий...

БИЭС ҮӨРЭНЭЭЧЧИЛЭЭХ САРТАҤ ОСКУОЛАТЫН ОЛОҔО

Үөһээ Дьааҥы саамай ыраах сытар нэһилиэгэ - Сартаҥ. Сартаҥ Барылас (Үҥкүр) диэн учаастактаах. Онно баара-суоҕа 60-ча киһи олорор (биэрэпискэ ыйылларынан 91 киһи). Алын сүһүөх оскуолатыгар холбоон баара-суоҕа 5 үөрэнээччилээх. Дьэ, бу оскуола хайдах үлэлии-хамсыы олороруй? Туох ситиһиилээҕий? Ол туһунан оскуола дириэктэрэ, учуутал Дмитрий Старостин кэпсиир. "Тэбэнэт" балаһаҕа ааҕаргытыгар ыҥырабыт.

УУСТУК ЭПЭРЭЭССИЙЭ КЭННИТТЭН САҤА ОЛОХ

Уус Алдан улууһун, Бороҕон сэлиэнньэтин олохтооҕо Елена Григорьева "Дьон үтүө быһыытын сыаналыыбын" диэн олоҕор көрсүбүт үтүө, уустук түгэннэрин кытары санаатын үллэстэр. Кини быары көһөрөн олордуу ыарахан эпэрээссийэни этэҥҥэ ааһан, оҕолорун кытта үүнэр күнү этэҥҥэ көрсөрүттэн бар дьонугар махтанар.

ЫРЫА АЙААЧЧЫ НАМЫЫНА ТУС ОЛОҔУН ААНЫН СЭГЭТЭР

Кинини үгүстэр биллиилээх киһи кэргэнин эрэ быһыытынан ылыналлар, мааныга, далбарга сылдьар курдук саныыллар. Орто дойду олоҕунан олорор хас биирдии киһи курдук, кини эмиэ ыарахаттары ааһар, тургутуулары көрсөр. Бу ырыа айааччы Марианна Федотова - Намыына.

ДЬОН САНААТЫН САЛАЛТАҔА ТИЭРДИИ СУРУКТАН САҔАЛАНАР  

«Суруктар» рубрикаҕа Нам сэлиэнньэтин олохтооҕо В.Попова эбээлэр, ийэлэр ааттарыттан "Алфей" маҕаһыыҥҥа арыгы атыытын бэрээдэктиири туруорсар. Улуус баһылыга Ю.И. Слепцов, улуус дьокутааттара болҕомтоҕо ылалларыгар ыҥырар.

Бар дьон дьокутаата Ойуур Байбал бэйэни салайыныыга саҥа сүүрээн киирэн эрэрин, сокуон барыла этэринэн, улуус дьокутааттара болдьоммут кэмнэрэ түмүктэннэҕинэ, улуус уокурук буоларын, оттон нэһилиэк дьокутааттара уонна баһылыктара үлэлэрин тохтотоллорун ыйан туран, тус санаатын, сүбэтин тиэрдэр.

Маны сэргэ бөҕү-саҕы хайдах наардаан дьаһанары, Бүлүү өрүһү туоруур муоста бырайыага бигэргэммитин туһунан ааҕааччыларбыт санааларын үллэстэллэр.

САТАҔАЙ САНААТТАН АРАХ, КЫАЙЫЫЛААХ «КЫЫМЫ» ААХ!