Киир

Киир

Хой

xoy

Доруобуйаҕар эчэйии ылыаххын сөп. Ордук успуордунан дьарыктанааччылар, сэрэхтээх буолуҥ. Бу күннэргэ доҕотторгун уонна тапталлааххын кытта уопсай сыл булар ыарахан. Урукку алҕастаргын санаан, суобаһыҥ оонньуо. Үлэ эмиэ түбүктээх соҕус буолуоҕа, онно бэлэм буол. Бэйэҕин аһыныма. Санааҕын түмэн, толкуйдаан, саҥара-иҥэрэ, хамнана сырыттаххына, барыта этэҥҥэ ааһыа. Бу күннэргэ үп-харчы кыһалҕатын көрсүөҥ суоҕа.

Оҕус

ogyc

Үлэҕэр уларыйыы-тэлэрийии күүтэр. Туох эрэ саҥа этии киирдэҕинэ, аккаастаммат ордук. Кэлэктиипкэ аптарытыатыҥ үрдүө. Урбаанньыттар, докумуоҥҥа болҕомтолоох буоларгыт эрэйиллэр. Салайааччылар кэлэктииптэрин саҥардыахтара, саҥа билсии-көрсүү баар. Доруобуйа мөлтөһүөр соҕус, онон бырааска көрдөрүнэр наада. Күннээҕи эрэсиим биллэ ыһыллыбыт. Дьиэнэн сынньанарга өрөбүллэр саамай табыгастаах буолуохтара.

Игирэлэр

igire

Чөл олохтоох буол. Бу күннэргэ сүрэх ыарыыта буулуон сөп. Тулуурдаах, эриэ-дэхси буол. Сулумахтар, быстах тапталга үлүһүйүмэҥ. Киһи өйүн-санаатын иирдэр көрсүһүүлэр буолуохтара, онно охтубат ордук. Айан аргыстаах суоппардар, таҥаскытын-сапкытын көрүнэ сылдьыҥ. Өрөбүллэри култуурунайдык атаардаххына, дууһалыын-санаалыын чэпчиэҥ. Төһөнөн дьоҥҥо үтүөнү оҥоруоҥ да, соччонон бэйэҕэр ситиһии кэлэ туруо.

Араак

rak

Оҕолоргун кытта уопсай тылы булуоххун наада. Оҕолоруҥ тылгын истимээри гынар курдуктар. Кинилэргэ аһара кытаатыма, көҥүллэрин быһыма. Хата, аһаҕастык кэпсэтэн, санааларын иһит. Тас көрүҥҥүн уларытыыга саамай табыгастаах күннэр. Онон солуоҥҥа, таҥас-сап маҕаһыыныгар сылдьар түбүккэ түһүөххүн сөп. Тулалыыр дьонуҥ эйигин олус таптыыллар, убаастыыллар. Бу күннэргэ өр көрбөтөх киһигин кытта көрсөр түгэн үүнүөҕэ.

Хахай

xaxai

Төрөппүттэрин кытары бииргэ олорооччулар кыһалҕаламмыттар. Онон төрөппүт дьиэтиттэн тахсан барар чинчилээх. Өйдөспөт буолууну дириҥэтимэ, хомолтоҕун өр тутума. Үлэ нэдиэлэтэ ситиһиилээх. Айаҥҥа турунар буоллаххына, сиргин-уоккун аһата сырыт. Сулумахтар, тапталгытын көрсөр кыаххыт хас да бүк улааппыт. Онон бэйэ бодотун көрүнэн, сэргэхтик сылдьыҥ. Күннээҕи аһылыккыттан арыылаах-сыалаах өттүн аччатарыҥ буоллар.

Кыыс

kuus

Өрөбүллэри доҕотторгун кытта бииргэ атаарарыҥ ордук. Саҥа билсии-көрсүү күүтэр. Үлэҥ кэлэктиибигэр эйигин сатабыллаах исписэлиис быһыытынан сыаналыыр буолбуттар. Онон бэйэҕин үчүгэйдик көрдөрөн ис. Нэдиэлэ иккис аҥаара тапталга ситиһиини тосхойуо. Дьиэ ис салгынан өссө тупсарарга үлэлэс, тапталлааххар соһуччу үөрүүнү бэлэхтээ. Арай, харчыгын ыһыма, харыстаа.

Ыйааһын

uyaahun

Саҥа дьыалаҥ үтүө түмүктээх буоларыгар үчүгэйдик үлэлиэххин наада. Кыаххар эрэнэриҥ ордук. Оннооҕор үп-харчы боппуруостарын кэргэҥҥэр эрэммэккэ, тус кыаххынан быһаар. Инники сыалгын-соруккун атын дьоннуун мээнэ үллэстимэ. Бу күннэргэ санааҕын сааһылаан, эппиэтинэстээх хардыыны оҥороруҥ наада. Онон барыта бэйэҕиттэн тутулуктаах. Эбии дьарыккын сөргүт, олоҕуҥ өссө интэриэһинэй буолуо.

Скорпион

ckorpion

Дьон эйиэхэ сыһыанын толкуйдуур буолбуккун. Доҕор-атас биллэ аҕыйаабыт. Ол төрүөтэ туохтан саҕаламмытын ырытан көрөҕүн да, эппиэт суох. Наһаа санааҕа ылларбакка, холку соҕустук сырыт. Дьиэҥ интерьеригэр саҥа сүүрээни киллэрэр баҕа баһаам. Ол баҕа санааҕын толоро сатаа. Айар эйгэ үлэһиттэригэр саҥа идиэйэ ыһылла сылдьар. Хайдах эмэ гынан тус санааҕын кэллиэгэлэргэр тиэрдиэххин наада. Бэйэҕэр бүгэн сылдьыма, сытыы-хотуу буол.

Охчут

oxchut

Үлэҕин олус сөбүлүүгүн. Дьиҥнээх фанат буолан сылдьаҕын. Бу тэтимҥин ыһыктыма. Үп-харчы киириитэ үчүгэй. Онон баҕалаах айаҥҥар турунаргар, малгын-салгын атыылаһаргар кыах элбэх. Дьиэлээхтэргин кытары сыһыан этэҥҥэ. Уопсайынан, ситиһиилээх нэдиэлэ күүтэр. Арай, кими да өһүргэппэт курдук, тылгын-өскүн кыана тут. Дьону сытыы тылгынан өһүргэтиэххин сөп. Төһө кыалларынан элбэхтик хаама, эккин-хааҥҥын эрчийэ сырыт.

Чубуку

chybyku

Сүрэҕэлдьээбэккэ үлэлиэххин наада. Үп-харчы киириитэ кырыымчык. Аны туран, дьоҥҥо эрэннэрбит дьыалаҕын тиһэҕэр тиэрдиэххин наада. Эн көмөҕөр, сүбэҕэр-амаҕар наадыйааччы элбэх. Кинилэргэ күүһүҥ-уоҕуҥ тиийэринэн көмөлөһө сатаа. Үлэҥ кыһалҕатын дьиэҕэр соһума, настарыанньаны буортулаама. Доруобуйаҥ этэҥҥэ, онон успуордунан дьарыктанарга табыгастаах кэм.

Күрүлгэн

kyrylgen

Сыалгын-соруккун ситиһэргэ кыра мэһэйдэр бааллар. Эн онтон куттаммакка, инниҥ хоту баран ис. Сэниэлээххин, эрчимнээххин, күүстээххин. Онон туохтан да куттанар төрүөт суох. Кимтэн эмэ хомойдоххуна, өһүргэннэххинэ, наһаа чугастык ылыныма. Бу күннэргэ үчүгэй настарыанньалаах сырыт, тулалыыр дьонуҥ сыһыаннара эн ис туруккуттан олус тутулуктааҕын өйдөө. Өрөбүллэргэ кылгас айан күүтэр.

Балыктар

balyk

Карьераҕын оҥоһун. Саҥа үлэҕэ ыҥырдахтарына аккаастаама. Барытыгар аһаҕас буол, дьону кытта кэпсэтэн-ипсэтэн ис. Төрөппүттэргэр, тапталлааххар, оҕолоргор ураты амарах сыһыаннаах буолуоххун наада. Бу күннэргэ ким да туһунан куҕаҕаны саҥарыма, этиһимэ, аахсыма. Интэриниэт ситиминэн үлүһүйүмэ, хараххын харыстаа. Утуйан туран баран сэрээккэлээ, ыраас ууну иһэ сырыт. Доруобуйаны көннөрүнэргэ ситиһиилээх күннэр үүммүттэр.

Санааҕын суруй