Киир

Киир

Саха сиригэр кулун тутар 20 уонна 21 күннэригэр, кыһын өссө да бүтэ илигинэ, этиҥ этэҥ ньиргиттэ. Ону күүстээх тыаллаах хаар түһэ турдаҕына Горнай Бэрдьигэстээҕин олохтоохторо истэн соһуйдулар. Оттон 2023 сыл олунньутугар өлүөхүмэлэр истибиттэрэ. Бу айылҕа сэдэх көстүүтүн туһунан СИАҕа Космофизика чинчийиилэрин институтун билимҥэ сүрүннүүр үлэһитэ, ионосфера уонна магнитосфера радиоизлучениеҕа лабаратыарыйатын салайааччыта Владимир Козлов быһаарбыт.

– Чаас аайы кэриэтэ хаар быыһыгар этиҥ эппитин биһиги тиһикпит кулун тутар 20 күнүттэн саҕалаан 21 күнүн сарсыадатыгар диэри кэтээн көрбүтэ. Дьиҥэр, прибор дьон кулгааҕынан илэ истибитинээҕэр өссө элбэх этиҥи бэлиэтээбитэ. Арааһа, ол барыта дьон олорбот сиригэр түбэспит буолан истибэтэх буолуохтарын сөп.

Этиҥнээх хаар кэмигэр разряд уу таммаҕа уонна паар мууска кубулуйар үрдүк сиригэр арахсар. Ол муус халлаан тымныы буолан сиргэ түһүөр диэри ууллубат. Ол иһин этиҥ кэмигэр ардах буолбакка, хаар түһэр.

Этиҥнээх ардах кэмигэр этиҥнээх былыт үөһээҥҥи кирбиитэ 10-ча км үрдүктээх сиринэн ааһар буоллаҕына, биһиги күүстээх разрядтары харахпытынан көрүөхпүтүн сөп.

2019 сылтан элбээтэ

– 2019 сыллаахха диэри Саха сиригэр этиҥнээх хаары олох сэдэхтик көрүөххэ сөп этэ. Ол гынан баран, кэлиҥҥи кэмҥэ сайынын даҕаны, кыһынын даҕаны этиҥ этэрэ элбээтэ. Онтун ааһан, бэл, Котельнай арыыга, Таймыыр тумул арыытыгар, о.д.а. уһук хоту сиргэ тиийэр буолла.

Этиҥнээх хаар элбээһинэ эрэгийиэн килиимиэтин уларыйыытын кытта ситимнээх буолуон сөп. Холобур, Москуба уобалаһыгар итинниги үгүстүк истиэххэ сөп. Онон, Саха сирин халлаанна Москуба кыһыныгар майгынныыр буолбут буолуон сөп.

      

Бэй.кэр.
Хаартыска: аһаҕас источниктан

Санааҕын суруй