Бүгүн Таатта улууһугар Федор Чярин хартыына галереятыгар Швейцарияттан кэлбит айанньыты ыалдьыттатта. Кини аата Ким Хоанг. Харбалаахха олорор дэгиттэр уус, норуот маастара Виктор Протопоповка бара сылдьан, аан бастаан саха быһаҕын таптайан оҥорорго холонно.
Ыраах сиртэн тэлэһийэн кэлбит Таатта улууһун ыалдьыта төгүрүччү билиилээҕэ, олус кэпсээннээҕэ тута биллэр. Бэйэтэ кэпсииринэн, аҕата вьетнамец, ийэтэ француженка. Кимҥэ вьетнамец хаана баһыйбыт. Аан дойдуга көҥүллүк айанныырга, олорорго, дөбөҥнүк үлэ буларга табыгастаах – Францияҕа электроинженер, Америкаҕа информатик, Лондоҥҥа менеджер үөрэхтэрин бүтэрбит. Икки хаан булкаастаах буолан, икки континент омугун хаанын, тылын-өһүн, култууратын илдьэ сылдьар. Ону тэҥэ эбии омук тылларын үөрэтэн, английскайдыы, французскайдыы, немецтии, испанскайдыы, нууччалыы уонна вьетнамныы кэпсэтии тылларын баһылаабыт.
Ким Хоанг төрөппүттэрэ бастакыта физика, иккиһэ химия наукаларын учуонайдара. Үс оҕолорун тэҥҥэ айаҥҥа илдьэ сылдьан, омук сирин култууратын билиһиннэрбиттэр, интэриэһи үөскэппиттэр. Кыра сааһыттан интеллектуал эрэ буола улааппакка, эт-сиин өттүнэн сайдарга эмиэ дьулуспут. Ол курдук университекка устудьуоннуу сылдьан, улахан тенниһинэн утумнаахтык дьарыктанан, үс төгүл чөмпүйүөн үрдүк аатын сүкпүт. Литератураны интэриэһиргиир уонна атын омуктар култуураларын билээри, үөрэтээри айанньыт буолбутун, айанын туһунан суруйарын, бэчээттэнэрин кэпсээтэ. “Сибииргэ тиийэ — матасыыкылынан” кинигэтэ Франция үрдүнэн ыытыллыбыт куонкуруска кыайыылааҕынан тахсан, “Айан туһунан бастыҥ суруйуу” диэн грант ылары ситиспит.
Ким Соҕуруу Америкаҕа, 3 сыл устата Африкаҕа аан дойдутааҕы “Врачи без границ” тэрилтэҕэ үлэлээбит. Ким – дьиҥнээх айанньыт. Францияттан саҕалаан Европа атын да государстволарынан матасыыкылынан айаннаан Магадааҥҥа кэлбит.
Саха сиригэр 2015 с. бастакытын кэлбит. Тохтообут Бүлүү куоратыгар ыһыах буола турара диир. «Ыһыаҕы уруккуттан көрүөхпүн баҕарарым. Бүлүү куоратын баһылыга, дьоно-сэргэтэ олус үчүгэйдик көрсүбүттэрэ, ыһыах ытык ыалдьыта оҥорон, күнү быһа арыаллыы, дойдуларын, ыһыах сиэрин-туомун билиһиннэрбиттэрэ. Дьокуускайга кэлэн Галина Щадрина ыйыытынан, саха норуотун үгэстэрин барытын тута сылдьар, олорор ытык Тааттаҕа мындыр ууска, норуот маастарыгар Федор Чяриҥҥа тиийэн билис диэн кэлбитим. Ол айаным, доҕорум Федор туһунан кинигэбэр сырдаппытым.
Сахалар олус үөрүнньэҥ, ыалдьытымсах омуккут. Федордыын Харбалаахха олорор дэгиттэр ууска, норуот маастарыгар Виктор Протопоповка бара сырыттыбыт. Үйэбэр аан бастакы быһахпын, саха быһаҕын таптайан оҥордум. Саха сирин биир кырдьаҕас улууһун, дьонун-сэргэтин билиһиннэрбит доҕорбор Федорга, кини дьиэ кэргэнигэр махтанабын», — диир кини.
Ким боппуруоска олох чопчутук хоруйдуур, киһиэхэ үчүгэй эрэ өрүтү көрөр, ол иһин кэпсэтэргэ олус чэпчэки, түргэн. Ол хаанынан бэриллибитэ саарбаҕа суох. Эһэтэ дипломат эбит. Ким аҕата 6 саастааҕар Вьетнамҥа сэрии буолан, Францияҕа төннөн кэлбиттэр. Вьетнамҥа балтараа сыл олоро сылдьыбытым диэн сырдатар.
Айан туһунан ыйыппыппар, олус судургутук: “Куттаммат буоллахха, киһи барытын ситиһэр, кыайар. Кутталы умнан, инним диэки эрэллээхтик айанныыбын”, — диэн хоруйдуур. Ким бу күннэргэ Чукоткаҕа айанныыр, Чэрскэйинэн Анадырьга тахсыахтаах. Онуоха бары визата, бары көҥүлэ барыта баар.
Төрүт култуураны, үгэстэри илдьэ сылдьар Таатта сириттэн алгыстанан, аара суолгар туох да мэһэйи көрсүбэккэ, баҕа санааҥ дойдутугар этэҥҥэ айаннаа! Аныгыскы көрсүөххэ диэри, Ким!
Вера КАНАЕВА, ulus.media
