Балаҕан ыйын 20 күнүгэр Былатыан Ойуунускай аатынан Литэрэтиирэ түмэлигэр Дагестан улуу бэйиэтэ Расул Гамзатов 100 сыллаах үбүлүөйүгэр аналлаах “Вдохновлённые творчеством Расула” диэн бэрт иһирэх тэрээһин буолан ааста.
Балай да баай быыстапкаҕа кинигэлэр, хаартыскалар, ыстатыйалар дьон көрүүтүгэр сааһыламмыттар. Ол эрээри, атын куораттарга холоотоххо, тоҕо эрэ сүдү бэйиэт 100 сааһа биһиэхэ бэрт сэмэйдик бу эрэ түмэлгэ бэлиэтэннэ быһыылаах. Ол курдук, баара-суоҕа отукка тиийбэт улахан киһини кытта саха тылын учуутала Гоголева Вера Романовна салайааччылаах 17-с оскуола 8-с кылааһын үөрэнээччилэрэ кытыннылар. 3 оҕо «Берегите друзей» диэн хоһоону бэрт хомоҕойдук аахтылар.
Тэрээһини түмэл билимҥэ салаатын үлэһитэ Ноговицына Ефросинья Семеновна сэргэхтик иилээтэ-саҕалаата. Кини дириҥ ис хоһоонноох презентация чэрчитинэн Гамзатов олоҕун, айар үлэтин сырдатта. Ону таһынан, бэйиэт хоһооннорун сахалыы саҥардыбыт биһиги уһулуччулаах дьоммут Сэмэн Данилов, М. Тимофеев, Д. Дыдаев, Эллэй, Р. Баҕатаайыскай, А. Илларионов, А. Бүлүүйүскэй, Сайа тылбаастаабыттарын туһунан сиһилии иһитиннэрдэ.
А. Бүлүүйүскэй тылбаастарын туһунан эбии Анетта Егорова сэһэргээбитэ сэҥээриини ылла. Истээччилэр Егор Дохунаев бэйэтэ тылбаастаабыт Расул сонеттарын аахпытын уонна кини уолун ыарахан түгэҥҥэ Гамзатов хоһооно быыһаабытын туһунан үллэстибитин кэрэхсээтилэр. Розалия Ушницкая Дыдаев тылбааһын билиһиннэрдэ. Сөбүлүүр хоһооннорун «Айар кут” холбоһук кэрэ далбардара Кэкэрдэ – З. Данилова, Чэлгийээнэ – В. Яковлева, Туску – П. Тумусова уонна А. Гуляева ааҕан долгуттулар. Тус бэйэбин Гамзатов айар үлэтигэр дириҥ ис хоһоонноох, сонун ырытыылары бэйэтэ айар-суруйар дьоҕурдаах прокурор Антонина Ускеева уонна Ил Дархан сүбэһитэ юрист Игорь Николаев оҥорон соһуттулар.
Суут-сокуон үлэһиттэрэ кэрэни ис сүрэхтэриттэн сөбүлүүр, боростуой киһи дьылҕатыгар чахчы ыалдьар буолан, Расул Гамзатов курдук гуманист суруйааччы хоһооннорун олох суолугар ыйынньык оҥостор буоллахтара. Тыйыс эйгэҕэ оннук дьон бааллара санааны көтөҕөр, норуоппут инники кэскилигэр эрэли үөскэтэр. Бүтэһигэр Ефросинья Семеновна Расул Гамзатов уонна Ян Френкель суруйбут “Журавли” диэн бары таптыыр ырыабыт сахалыы тылбаастарын кытта билиһиннэрдэ. Норуот бэйиэтэ Сайа тылбааһыгар Кирилл Матвеев үрдүк таһымнаах толоруутугар “Туруйалар” диэн ырыа аудионан ылланна. Эмиэ ити ырыаны Кыайыы 75 сылын көрсө мин тылбаастаабыппын СӨ үтүөлээх ырыаһыта Саина тыыннаахтыы толорон дьону уйадытта. Ону таһынан мин «Есть глаза у цветов” диэн хоһоону бэйэм тылбаастаабыппын аахтым.
Түмэл үлэһиттэригэр кэрэхсэбиллээх тэрээһини тэрийбиттэригэр истиҥ махтал буоллун. Улуу суруйааччылар ааттарын үйэтитэр, кэмиттэн кэмигэр кинилэр духуобунай нэһилиэстибэлэрин дьоҥҥо-сэргэҕэ сырдатар үлэ кэнэҕэскитин да тэнийэн, күүһүрэн истин!
Валентина Комиссарова – Күлүмүрэ.
