Саха АССР төрүттэммитэ 100 сылын чэрчитинэн устуоруктар уонна кыраайы үөрэтээччилэр түмүстүлэр
Муус устар 9-10 күннэригэр Дьокуускайга “Арассыыйа – мин устуоруйам” мультимедийнай пааркаҕа Саха АССР төрүттэммитэ 100 сылыгар аналлаах өрөспүүбүлүкэ устуоруктарын уонна кыраайы үөрэтээччилэрин научнай-практическай кэмпириэнсийэтэ буолан ааста. Бу улахан сугулаан сүрүннээн уопсастыбанньыктар туруорсууларынан, тэрийиилэринэн ыытылынна. Хаҥалас, Үөһээ Бүлүү, Таатта, Мэҥэ-Хаҥалас, Чурапчы, Сунтаар, Нам, Дьокуускай, Амма, Уус-Алдан, Ньурба, Бүлүү, Абый, Томпо кыраайы үөрэтээччилэрэ, усторуктара кытыннылар.
Ааҕааччылар судаарыстыба өттүттэн Саха сирин устуоруйатын сырдатыыга туох үлэ барарын, кэмпириэнсийэ резолюциятын интэриэһинэй этиилэрин, тыа сирин кыраайы үөрэтээччилэрин санааларын, туруорсууларын туһунан уо.д.а. икки күннээх үлэ түгэннэрин кытта суруналыыстар Владимир Степанов уонна Нина Герасимова суруйууларыттан хаһыат 4-5 балаһаларыгар билсиэхтэрэ.
"Ньургун Боотур" опера сыанаҕа турбута 75 сылыгар
Биһиги култуурабыт устуоруйатыгар араас түгэн элбэх , олор кэккэлэригэр "Ньургун Боотур" национальнай опера сыанаҕа туруута – бу саха ускуустубатын өрөгөйдөөх чыпчаала. Саха чулуу композитора Марк Жирков 130 сыллаах үбүлүөйүгэр, "Ньургун Боотур" сыанаҕа турбутун 75 сылыгар, Москубаҕа Саха сирин ускуустубатын күннэрин 65 сылыгар анаан СР Национальнай бибилитиэкэтэ ыыппыт кэмпириэнсийэтэ – бу биһиги сүдү биир дойдулаахпытыгар махталбыт, кини аатыгар сүгүрүйэрбит биир туоһута. "Ньургун Боотур" опера буола турарыгар туох үлэ барбытын, Марк Николаевич хайдахтаах курдук ыарахаттары туораабытын, ханнык уустуктары туораан саха национальнай операта сүнньүн булбутун, 1957 сыллаахха Москубаҕа Саха култууратын күннэригэр кыттыыны ылбыт дьон тугу өйдөөн хаалбыттарын туһунан суруналыыс Нина Герасимова матырыйаалыгар ааҕыҥ.
Арассыыйа бааһынай хаһаайыстыбаларын түмсүүтүн салайааччыта туохха кэлэн барда?
Бу күннэргэ Саха сиригэр Госдума аграрнай кэмитиэтин бэрэссэдээтэлин солбуйааччы, АККОР бэрэсидьиэнэ Владимир Плотников туохха кэлэ сылдьыбытын, Тыа хаһаайыстыбатын үлэһиттэриттэн кимнээх үрдүк наҕараадатын ылбыттарын 9-с балаһаҕа билиэххит.
СӨ Экологияҕа министиэристибэтин исписэлииһэ “подсаднойунан” хайдах бултууру быһаарар
Былырыыҥҥыттан ыла саас “подсаднойунан” бултуур көҥүллэннэ. Сокуон саҥа киирбит буолан, булчут дьон “подсаднойунан” хайдах бултуубут?” диэн үгүстүк мунаарар.
Холобур, биир иитиэх куһунан хас сааһыт бултуон сөбүй? Иккиэ-үһүө буолан сылдьар буоллахпытына, туйахтаах булдугар курдук “техника безопасности” толоробут, илии баттыыбыт дуо? Лиссиэнсийэҕэ туох кустааҕым суруллар дуо? Иитиэх куһунан бултуурга мончуук быраҕабын, үрүллэр монуогу туһанабын дуо? Хайаан да көҕөнүнэн эрэ мончууктуохтаахпын дуо?
Бүгүн ити ыйытыыларга СӨ Экологияҕа министиэристибэтин Булт хаһаайыстыбатыгар уонна ураты харыстанар сирдэргэ департаменын сүрүн исписэлииһэ Владимир Решетников хоруйдуур
Бороҕоҥҥо ыытыллыахтаах Саха сирин норуоттарын VIII оонньууларын туһунан салалтаны кытта
Ааспыт нэдиэлэҕэ “Кыым” хаһыат үлэһиттэрэ 2022 сыл иккис аҥаарыгар чэпчэтиилээх сурутуу чэрчитинэн Уус Алдаҥҥа баран кэллилэр. Быйыл сайын Бороҕоҥҥо Саха сирин норуоттарын VIII оонньуулара ыытыллаары турарынан, улуус баһылыга Алексей Федотовы уонна кини солбуйааччыта Петр Сивцеви кытта кэпсэтиини хаһыат 11-с балаһатыгар ааҕыҥ.
Экодухуобунай Кут-Дабаан үөрэҕэ - өбүгэ кистэлэҥ билиитэ
“Киһи аймах саамай ыарахан, сытыы кыһалҕатынан айылҕаҕа киһилии сыһыан суоҕа буолар. Мин олоҕум кэлин кэрчигин Ийэ айылҕаны көмүскээри экология тиэмэтинэн анаан үлэлиибин. Киһи олоҕун үчүгэйэ, куһаҕана барыта киһи Ийэ айылҕаҕа сыһыаныттан тахсар. ССРС үрэллиэҕиттэн биһигини ырыынак материализма -- хапытаал, харчы хамаандалыыр. Харчы ымсыытыгар айылҕаны алдьатыы, кэрэтии күүһүрдэ. Киһи экологияны алдьатан, бэйэтин өлөрөр сохсоҕо киирэн биэрдэ. Билигин үс төгүл “иирбит” аан дойду олоҕурда”, - диэн сахаттан бастакы атомщик учуонай, экодухуобунас диэн этнопедагогика саҥа салаатын арыйан хайдах олоххо киллэрэ сылдьарын саха ытык киһитэ Иоган Егорович Максимов кэпсээнэ Владимир Степанов суруйуутунан хаһыат 6 балаһатыгар таҕыста. Интервьюну аахпыт киһи “Сахатент” тэрилтэ салайааччыта Афанасий Махатыров уонна Экодухуобунай Кут-Дабаан үөрэҕэ туох сибээстээхтэрин билэн соһуйуоҕа.
Бэтэринээр кыргыттар сүбэлииллэр
Кыылларга быһыыны дьылыттан, кэмиттэн тутулуга суох туруораллар. Онтон 6 сааһын туолбут дьиэ кыылын сылга биирдэ дириҥэтэн чинчийиигэ бэтэринээр кыргыттар сүбэлииллэр. Түөрт атахтаах доҕотторбут доруобайдык, этэҥҥэ сылдьалларын туһугар туруулаһар эмчиттэр үлэ хаамыытын кэпсииллэр, сүбэ-ама биэрэллэр.
Петуховтар дьиэ кэргэттэрин тэттик биисинэһэ
Ханна даҕаны тарбахтарыгар талааннаах дьон баар буолаллар. Уус Алдан Сыырдааҕар олохтоохтор суруналыыһы Лилия Петуховаҕа сирдээтилэр. Лилия кылтан, сиэлтэн үчүгэйкээн бэйэлээх сэлээппэлэри, суумкалары, дэйбиирдэри, о.д.а. сахалыы кэрэ оҥоһуктары оҥорон атыылыыр. Кэргэнэ Василий Бэрт Ууһун уустарын удьуордаан, быһах охсор эбит. Дьиэ кэргэн тэттик биисинэһин, төрүт дьарык кистэлэҥнэрин туһунан хаһыат 18-с балаһатыгар баар матырыйаалы көтүтүмэҥ.
Ойууна ойуута
«Эбэ Биэрэ сэһэнэ» хартыынанан худуоһунньук Ньургуйаана Никифорова-Ойууна айар куттаах үлэтэ саҕаламмыта. Оҕо эрдэҕиттэн киистэни тутан бастакы ойууларын түһэрэн барыаҕыттан бэрт умсугутуулаах, ураты эйгэлээх идэҕэ уһаарыллан барбыта. Хаһыаппыт саҥа нүөмэригэр «Ойууна ойуута» диэн ыстатыйаны аах, сэргээ.
"КЫЫМЫ" КЫТТА ИННИБИТ ДИЭКИ КИМИИЛЭЭХТИК!
