1973 с. алтынньы 7 күнүгэр, араап дойдулара Израильга саба түһэн баран хотторбут сэриилэрэ саҕаламмыта 50 сыла туолар күнүгэр, Палестина арааптарын сороҕо олорор Газа сиэктэри баһылыыр ХАМАС хамсааһын боевиктара Израильга тоҕо көтөн киирдилэр. Бүгүн бу сэрии икки дьиктитин ырытан көрүөҕүҥ.
Израиль “туой атахтаах бухатыыр” дуо?
ХАМАС бастаан ким эрэ анаан биэрбит 3 тыһ. тахса аракыаталарынан Израилы олоччу маассабайдык ытыалаата. Кыраныыссаҕа турар тимир эрэһээҥкилэри тутуу тиэхиньикэтинэн тоҕута анньан Израильга киирдилэр. Биир күн иһигэр матасыыкыллаах уонна сатыы сылдьар сэрииһиттэр Газа сиэктэр бэйэтин иккитин саҕа сири тоҕута сүүрдэ сылдьан, сэриилээн ыллылар. Израиль хас да байыаннай чааһын урусхаллаатылар. Аан дойдуну Израиль саллааттара сэриилэһэр оннугар ытыллыахтарыгар диэри саба түһүүнү төлөпүөҥҥэ устар айдааҥҥа сылдьыбыт видеолара букатын уҥаран түһэрдэ.
Израиль аан дойду үрдүнэн аатырбыт Моссад диэн анал сулууспата ити үлүгэрдээх саба түһүү бэлэмнэнэрин билбэккэ, сымыыттааҕар бүтэй олорбут. Аатырар күүстээх Цахал диэн аармыйата утарсыыны оҥорбокко, чоппууска оҕолорун курдук олорон биэрдэ. Биир да аракыатаны үрдүнэн аһарбат аатырбыт “Тимир куупал” диэн салгынтан көмүскэнэр сэбилэниилэрин ХАМАС аракыаталара сиидэ курдук дьөлүтэ сүүрдүлэр. “Хамастар” дроннары кыайа тутуннулар. Эмиэ аан дойдуга саамай бөҕө аатырар, байыаннай кистэлэҥ буолан, биир да дойдуга атыыламматах “Меркава” тааҥкаларын дронтан кыранаата быраҕан, таах дэлби тэптэрдилэр. Ону таһынан сэриилээн ылбыт байыаннай чаастарыгар элбэх тааҥканы, атын да байыаннай тиэхиньикэни былдьаабыттара.
Ол түмүгэр аан дойдуга Израиль модун күүстээх аатырар аармыйата туой атахтаах “бухатыыр”, пиарынан үлүннэриллибит хабах эбит диэн көһүннэ. Чахчы оннук буолуо дуо? Эбэтэр ити Израиль соруйан көрдөрүүгэ үлтү сынньыллан, аан дойдуга аһыннаран баран, баппатынан аатырар Газа сиэктэрин “ХАМАС-тан босхолуубут” диэн, үлтү буомбалаан, дэлби тэптэрэн иччитэх сир оҥорор, арабтартан ити сирдэрин былдьыыр идэмэрдээх албаһа буолбатаҕа буолуо дуо?
Итини бигэргэтэрдии, Израиль өйүн-төйүн булан баран, “хамастар” бастакы күн ылбыт сирдэрин сэриилээн төннөрө сылдьар. Онтон сэриилэрин Газаҕа киллэрэн, ханна да барар сирэ суох хаайыллан олорор “хамастары” “сиидэлээн”, сыттарын да хаалларбат санаалаах. Израиль иирсээн бастакы күнүттэн ытыалаан, дэлбэритэ тэптэрэн, Газа элбэх дьиэтин номнуо күл-көмөр оҥордо. Газа уонунан тыһыынча олохтоохторо Египеккэ куоталлар. Оттон Газаҕа аармыйатын киллэрэр байыаннай эпэрээссийэтэ алтынньы 11 күнүттэн саҕаланна.
... Мантан атын устуоруйа саҕаланар туруктаах. Израиль аармыйатын Газаҕа киллэрдэҕинэ, Иран, Сирия, Ливаҥҥа баар “Хезболла” боевиктара көмүскэһэн, “сэриигэ киирэбит” дии олороллор. Баларга Израильга тааллара кырыыланар атын араб дойдулара кыттыахтарын сөп.
Элбэх киһи “Аан дойду үһүс сэриитэ саҕаланыан сөп” диэн дьиксинэр. Оттон сорох эспиэрдэр арабтар сатаан сэриилэспэттэринэн, “урукку сэриилэргэ курдук эмиэ сааттаахтык хотторуохтара, Израиль өссө күүһүрэн тахсыа” диэн эмиэ сылыктыыллар. Туох буолара көстөн иһиэ.
Итэҕэй-итэҕэйимэ
Европа дойдуларыгар, АХШ-ка атын да дойдуларга ХАМАС Израильга саба түспүтүн өйүүр элбэх миитин барар. Олорго саба түһүүнү өйөөччүлэр “хамастар” Израиль байыаннайдарын, эйэлээх олохтоохторун, дьахталлары, оҕолору суута-сокуона суох өлөртүүллэрин, сороҕор бастарын быһар видеоларын полицияларга көрдөрө-көрдөрө үөрэн эккирии сылдьар видеолара соцситимнэргэ тарҕанар. Итинник кыыллыйыыны хайа да күн өйдөөх киһи сүрүргээбэккэ, аньыырҕаабакка кыайан көрбөт. Итинтэн “хамастар” тоҕо өрөгөйдүү-өрөгөйдүү саа тутан утарыласпатах дьону хааннаах дьакыйыыларын киһиргээн устан, туох сыаллаах тарҕаталларый?” диэн боппуруос үөскүүр. Оттон Европа ортотугар миитинниир араб миграннара үөрэн эккирииллэрэ хайдах эрэ “наадалаах чааска биһиги эһигини маннык хотуохпут” дииллэрин курдук көстөр. Оттон ити сокуону кэһэр дьайыылары олохтоох полициялар “аһара дэмэкирээтийэлээн” дуу, тохтоппокко тарбаабыт ынах курдук тураллар. Киһи дьиктиргиэх, Израиль да, ХАМАС да өттүттэн дьулаан хаан тохтуута саҕаламмытыгар ХНТ да, киһи быраабын көмүскэһэн хас остуолба аайыттан чоргуйар тэрилтэлэр бары ньимиликээн буолан олороллор. Итинтэн туох санаа киирэн кэлэрий?
Конспирология түөрүйэтинэн, цивилизациялар улахан сэриилэрэ буолуохтаах дииллэр. Ити “хамастар” атын итэҕэллээхтэри дьакыйар видеоларын тарҕатыы онуоха бэлэмнээһин буолбатаҕа буолуо дуо? Оччотугар били ислам итэҕэллээхтэр биир күн бары өрө туран, атомнай буомбата, үлүгэр күүстээх байыаннай сэбэ-сэбиргэлэ суох аан дойду үрдүнэн былааһы ылыахпыт диир “дойҕох түөрүйэлэриттэн” киһи сэрэнэрэ сөптөөх курдук буолбатах дуо?
Кыргыс атын үйэтэ саҕаламматар ханнык...
Владимир Степанов
