Өктөөп бырааһынньыгын саҕана арҕахха киирбэтэх эһэ булчуттар үүтээннэригэр уурбут тайахтарын этин булбут үһү диэн сурах тарҕаммыта. Онуоха аҕам, кадровай булчут Уйбаан Сэмэнэбис Баһылайап, эһэни бултаһа тыаҕа тахсыбыта. Кинини кытта кыттыгаһа Наҥнааһап Өлөксөй, күтүөппүт Кырачаан Ньукулай уонна өссө икки киһи барсыбыттар.
Булчуттар тиийээт, чэй иһэ охсубуттар. Икки киһилэрэ аттарын маныы уонна киэһээҥҥи күөһү өрө хаалбыттар. Оттон аҕам, Өлөксөй уонна Ньукулай чугас эргин суол-иис баарын көрө-истэ барбыттар. Син чочумча буолаат, Өлөксөй оҕонньор аҕабар: “Мин таарыччы хапкааннарбын көрүөҕүм. Эһиги төннөөрүҥ”, – диэбит. Ити кэннэ икки аҥыы арахсан тус-туһунан барбыттар. Син добуочча сири хаампыттарын кэннэ, ыттара эмискэ сыт ылан, маар диэки түһүнэ турбуттар.
Аҕам киһитигэр: “Ньукулай, бөдөҥ мастарынан саһан барыах”, – диэбит. Ньукулай туоһапкалаах, аҕам сүнньүөх буулдьалаах икки уостаах саалаах эбиттэр. Кинилэри кытта икки ыт барсыбыт. Иккилээх ыт оҕото Саарык уонна эһэҕэ сылдьа үөрүйэх Хаахыйа оҕонньортон уларсыбыт уонун лаппа ааспыт кырдьаҕас ыт. Дьэ, ол ыттар, маарга сытырҕалыы түһэн баран, аҕам аахха утары сүүрэн кэлбиттэр уонна ааһа бара турбуттар. Оттон сүүрбэччэ миэтэрэни бара түһэн баран, төттөрү маардарыгар ыстаммыттар.
Кырдьаҕас ыт наар инники сылдьар үһү. Аҕам “кыыл чахчы баар эбит” диэн сэрэйбит уонна эсэһит ыт эдэр ыты киһиэхэ кэлэн сөрүөстүбэккэ, кыылы чуо аҕаларга үөрэтэ-такайа сылдьарын өйдөөбүт.
Ыттар үһүстээн төттөрү-таары барыыларыгар үрэн моргуор бөҕөтө буолбуттар. Онуоха көрбүттэрэ, кырдьаҕас ыт инникилээн, эдэр ыт саппай уопсан, аарыма улахан кыылы талахтары үрдүнэн ойуоккалатан иһэллэр үһү. Аҕам мас кэннигэр саспыт. Оттон ыттара “кырдьаҕаһы” кини диэки үүрбүттэр. Онуоха маска саатын мэһэйдэтэн, ыппакка хаалбыт. Эһэ, киһи турарын көрөн, аҕабын уун-утары хорус гына түспүт, икки атаҕар турбут. Бу түгэҥҥэ уолуйа түспэккэ ыппыт. Бастаан буорах буруота сирэйигэр саба биэрбитигэр туох да көстүбэтэх. Дьалты хааман көрбүтэ, эһэтэ таптаран охто сытара үһү.
Бу курдук, өйдөөх булчут ыт барахсан торҕоннообут эһэни кыйахаан, бэйэтин батыһыннаран, булчукка аҕалан, бэркэ бултатан турардаах.
Семен Васильев,
Тааһаҕар бөһүөлэгэ,
Бүлүү улууһа.
