Бүгүн «Сахамедиа» дьиэтигэр Үҥкүү тыйаатыра Арассыыйа балетын биллиилээх диэйэтэллэрин кытта туруорбут иккис улахан испэктээгэр аналлаах пресс-кэмпириэнсийэ буолан ааста. “Ситим” диэн ааттаах хореографическай үһүйээн премьерата бэс ыйын 6 күнүгэр Опера уонна балет тыйаатырын сценатыгар буолуоҕа.
Кэпсэтиигэ СӨ култуура уонна духуобунай сайдыы миниистирин солбуйааччыта Марина Силина, Сергей Зверев- Кыыл Уола аатынан Национальнай Үҥкүү тыйаатырын дириэктэрэ Александр Алексеев, туруорааччы- хореограф Олег Марков (Санкт-Петербург), либретто ааптара Вероника Кулагина (Санкт-Петербург), тыйаатыр уус-уран салайааччыта Светлана Бессонова, туруоруу научнай консультана Ангелина Лукина, туруоруу дирижера Анюта Иванова, тыйаатыр литературнай чааһын сэбиэдиссэйэ Вера Черноградская, сүрүн оруоллары толорбут артыыстар, суруналыыстар кытыннылар.
Миниистир солбуйааччыта Марина Силина хореограф Олег Марков ураты көрүүлэринэн, ураты ньымаларынан аатырбыт Борис Эйфман Санкт-Петербурдааҕы академическай балетын тыйаатырын сүрүн солиһа буоларын, онон «Cитим» испэктээк хайаан да ураты уонна сөҕүмэр буолуохтааҕын тоһоҕолоон эттэ.
Либретто ааптара, балетовед, балет кириитигэ, «PRO ТАНЕЦ» сурунаал сүрүн эрэдээктэрэ Вероника Кулагина (Санкт-Петербург) Үҥкүү тыйаатырын кытта үлэлээн астыммытын, артыыстар таһымнара үрдүгүн бэлиэтээтэ. Кини бу испэктээк либреттотын суруйуон иннинэ саха култууратын, эпоһын, итэҕэлин сыныйан үөрэппитин кэпсээтэ уонна туруоруу научнай консультаныгар Ангелина Лукинаҕа улахан көмөтүн иһин махтанна.
«Испэктээги туруорууга бэлэмнэнии үлэтэ биир сыл кэриҥэ барда диэххэ сөп, оттон чопчу туруорууга биһиги биир ыйтан ордук тыйаатырга сылдьан үлэлээтибит. Наһаа таһаарыылаах хардарыта үлэлэһии барда. Биһиги эмиэ тыйаатыр кэлэктиибиттэн элбэххэ үөрэннибит, элбэҕи биллибит», - диэн кини астыммытын биллэрдэ. Либретто ис хоһооно туохха олоҕуран суруллубутун чопчулаһан ыйытыыбытыгар кини: «Саха Үс дойдуга тирэҕирэр философията сөҕүмэр уонна сөптөөх диэн сыаналыыбын. Онон айымньыга көстөр мөккүөр барыта ити тула эргийэр. Оттон таптал бу сиргэ баар саамай ыраас уонна күүстээх иэйии буолар. Онон, таптал устуоруйата кими баҕарар умсугутар. Туруоруу хайааһына эдэр дьон Өлүөнэ туруук хайаларыгар сынньана сылдьалларыттан саҕаланар. Онтон салгыы туох буоларын, кинилэр хайдах Аллараа уонна Үөһээ дойду олохтоохторун кытта алтыһалларын премьераҕа кэллэххитинэ билиэххит. Түмүктээн эттэхпинэ, испэктээк «Ситим» диэн ааттаммыта ылбычча буолбатах. Бу аатынан биһиги туруоруу сүрүн санаатын – аныгы кэм былыргыны кытта ситимэ сүппэтин, ыччат төрүттэрин кытта ситимэ быстыа суохтааҕын, дьахтар эр киһини кытта ситимэ тапталга олоҕуруохтааҕын көрдөрдүбүт», - диэн кини сиһилии быһаарда.
Туруорааччы-режиссер Олег Марков «Ситим» испэктээккэ майгынныыр туруоруу аан дойду үрдүнэн суоҕун, композитор Ян Круль испэктээккэ анаан айбыт муусукатыттан саҕалаан декорацияҕа, көстүүмҥэ тиийэ барыта ураты буоларын, премьераны бары долгуйа күүтэллэрин эттэ. Туруорааччы-дирижер Анюта Иванова бу кини дирижер быһыытынан бастакы туруоруута буоларын, композиторы кытта айымньылаах үлэ түмүгэр, саха төрүт уонна симфоническай үстүрүмүөннэрэ холбоһон, ханна да хатыламмат муусука үөскээн тахсыбытын, ону көрөөччү сөбүлүө диэн эрэнэрин биллэрдэ.
Түмүккэ тыйаатыр дириэктэрэ Александр Алексеев маннык испэктээги туруоруу Саха сирин ускуустубатыгар сүдү суолталааҕын этэн туран, киин куорат олохтоохторун уонна ыалдьыттарын премьераҕа ыҥырда. Салгыы туруорууга сүрүн оруоллары толорбут артыыстартан аан бастакытын мөкү дьоруой – Арсан Дуолай оруолун толорбут Василий Эверстов ыраах сиртэн кэлэн үлэлээбит дьоҥҥо махтал тылларын анаата. Испэктээккэ бэйэлэригэр олус сөптөөх оруоллары толорбут ытык-мааны үтүөлээх артыыстарбыт Дмитрий Артемьев уонна Афанасий Афанасьев маннык үрдүк таһымнаах испэктээккэ кыттыыны ылбыттарыттан олус үөрэллэрин эттилэр.
Бэйэ кэр.
