Горнай улууһугар Мытаах нэһилиэгэр Оҕуруктаах диэн сиргэ турбут баһаар улаханнык тэнийдэ. Бэҕэһээ киэһээҥҥи туругунан Дьиикимдэ бөһүөлэгиттэн 3-4 км, Бэрдьигэстээх - Дьиикимдэ - Өрт суолун быһара 1 биэрэстэ хаалбыт этэ. Баһаар Бэрдьигэстээхтэн 9 биэрэстэлээх Маай учаастагар тахсан, улуус киинигэр суоһуон сөп. Баһаар үөһэнэн барар дииллэр. Былыргы кырдьаҕастар үөһэнэн барбыт уот атынан сүүрдэн иһэр киһини ситэр түргэн дииллэрэ.
Ол эрээри, баһаар түүн налыйар. Бүгүн кыратык ардыыр дииллэр да, улахан ардах суох. Мытаах олохтоох кыраайы үөрэтээччитэ Владимир Парфенов харыйа лабаата барометра улахан ардах түһүө диэн көрдөрбөт, тыала бөһүөлэк диэки үрэр диэн көрдөрөр. Сымыйаргыахха сөп, ол эрээри, кини оҥорбут айылҕатын барометра салгын сиигин эндэппэккэ билэрин, ардаҕы-тыалы күнүнэн Гидрометрцентрдааҕар ордук билэр диэн олохтоох суруналыыстар бэрэбиэркэлээбиттэрэ былырыын өрөспүүбүлүкэҕэ дьикти сонун буолан, киэҥник тарҕаммыта.
Өрөспүүбүлүкэ салалтата Горнай баһаардарын улахан болҕомтоҕо ылан олорор. Ол эрээри, куттала чуолкайдык быһаарыллан өйдөнүллүөхтээх. Горнайга Сиинэ айылҕа пааркатыгар, Одуну нэһилиэгэр (Маҕарас сиригэр) саҥа уот турбута көстүбүт. Оҕуруктаах баһаара турбута ыраатта да, кыайан кэмигэр саба тутуллубакка, төлө баран улаатта диэн баһаарга үлэлээбит уопуттаах дьон мээнэҕэ сабаҕалаабаттар. Баҕар оннук да буолуо.
Быйыл эмиэ, 2021 с. курдук, ойуур иһэ, сир-дойду куура хатан аҕай турар. Дьокуускай тулатыгар эмиэ ойуур иһэ киһини дьиксиннэриэх куура хаппыт. Хата бүгүн куоракка ардаата, сири илитиэ диэҕи, мыраан үрдүгэр атын айылҕа буолар, табан ардаабатах сирдэрэ кураанах хаалаллар. Бэрдьигэстээххэ, Дьиикимдэҕэ нэһилиэнньэ буруонан тыына олорор. Улууска дьон тыынар уоргаттарыгар баһаардар охсууларын дириҥник чинчийэр наада этэ.
Горнай улууһугар ыксаллаах балаһыанньа биллэриллибит. Баһаары умулларыыга дьон бөҕө тахсар. Абакантан 40 парашютист эбии көмөҕө кэлбит. Зондировщик улахан, кутталлаах баһаардаах Өлүөхүмэҕэ үлэлиир дииллэр. Хата, хоту баһаардар намырайдылар.
Бары күүһү түмтэххэ, сөптөөх дьаһаллары ыллахха эрэ баһаардары нэһилиэнньэҕэ улахан кутталы үөскэппэккэ тохтотор кыаллара чахчы.
Владимир Степанов