От ыйын 11 күнүгэр Хаҥалас улууһун Өктөм нэһилиэгин Хорбут кытылыгар Арассыыйаҕа Балыксыт күнүн көрсө иккис төгүлүн «Эдэр балыксыт 2021» оҕолорго испиниининэн уонна күөгүнэн спортивнай балыктааһыҥҥа күрэхтэһии ыытылынна. Бу тэрээһини Өктөм балыксыттарын кулууба уонна Өктөм нэһилиэгин аҕаларын сүбэтэ иилээн-саҕалаан ыыттылар.
Күрэхтэһиини Хаҥалас улууһун алгысчыта Белолюбскай Андриан Семенович-Өлкөрөй алҕаан үөрүүлээхтик арыйда. Салгыы «Өктөм балыксыттара» кулууп бэрэссэдээтэлэ, Өктөм нэһилиэгин аҕаларын түмсүүтүн чилиэнэ Андреев Алексей Дмитриевич уонна бу холбоһуктар бэрэстэбиитэллэрэ, сүрүн судьуйа Кандинскай Эдуард Владимирович тыл эттилэр. Тэрээһин сүрүн успуонсара «Рыболов» уонна «Рыбохот» маҕаһыын буолла. Салайааччылара Алексеева Саргылана Ивановна бу күн бэйэтэ кэлэн кыайыылаахтарга бириистэрин туттарда уонна хас биирдии кыттааччыга бэлэх биэрдэ. Оттон өссө биир успуонсар «ИП Иванов А.Ю.» быырпаҕы уонна муоруһу оҥорор тэрилтэ дириэктэрэ Иванов Артем Юрьевич оҕолору барыларын быырпаҕынан күндүлээтэ.
«Эдэр балыксыт 2021» сүрүн тэрийээччитэ Андреев Алексей Дмитриевич күрэхтэһии туһунан эбии сырдатта: «Күрэхтэһии сүрүн соруга спортивнай балыктааһыны киэҥ эйгэҕэ тарҕатыы, оҕолорго балыктыыр сатабылларын сайыннарыы, тупсарыы уонна чөл олоҕу өрө тутуу буолар. Инникитин аҥаардас ийэлэр оҕолорун балыктааһыҥҥа уһуйар былааннаахпыт. Түгэни туһанан, биһигини өрүү өйүүр успуонсарбыт «Рыболов» уонна «Рыбохот» маҕаһыын дириэктэрэ Алексеева Саргылана Ивановнаҕа махталбытын тиэрдэбит».
Күрэхтэһиигэ күн бастакы аҥаарыгар испиниининэн, онтон эбиэт кэнниттэн көннөрү күөгүнэн балыктааһыҥҥа куоталаһыы буолла. Тыҥааһыннаах тэрээһин түмүгүнэн кыайыылаахтар ааттара билиннэ.
Испиниин күрэхтэһиитин кыайыылаахтара:
I миэстэ – Михайлов Степан, Дьокуускай куораттааҕы 6-с нүөмэрдээх орто оскуола, 12 саастаах;
II миэстэ – Андреев Данил, Өктөм орто оскуолата, 12 саастаах;
III миэстэ – Кандинскай Арылхан, Өктөм орто оскуолата, 14 саастаах.
Күөгүнэн балыктааһын кыайыылаахтара:
I миэстэ – Куличкин Айтал, Дьокуускай куорат 26-с нүөмэрдээх орто оскуолата, 15 саастаах;
II миэстэ – Айаал Баишев, Өктөм орто оскуолата, 13 саастаах;
III миэстэ – Михайлов Степан, Дьокуускай куорат 6-с нүөмэрдээх орто оскуолата, 12 саастаах.
Анал ааттар кыайыылаахтара:
«Саамай кырачаан кыттааччы» - Урсун Андреев, Чапаев бөһүөлэгэ, 10 саастаах;
«Саамай улахан балык» - Куличкин Айтал, Дьокуускай куорат 26-с нүөмэрдээх оскуолата, 15 саастаах;
«Саамай кыра балык» - Кандинскай Арылхан, Өктөм орто оскуолата, 14 саастаах;
«Трофейнай балык» - Урсун Андреев, Чапаев бөһүөлэгэ, 10 саастаах.
Бу күрэхтэһиигэ иккис сылын сүрүн успуонсар буолбут «Рыболов» маҕаһыын кыайбыт оҕолорго олус үчүгэй бириистэри анаабыт. Ол курдук, икки көрүҥҥэ иккилии «5000», «3000», «2000» солкуобай суумалардаах туоһу суруктары уонна кыттааччыларга барыларыгар балыксыт малын биэрдэ. Дьиҥинэн, маннык ураты киирсиигэ бириис бэриллэрэ оҕолорго бэртээхэй көҕүлүүр күүс буоллаҕа дии. Онуоха бу маҕаһыын эдэр балыксыттар интэриэстэрин таба тайанан, успуонсар буолбута үрдүктүк сыаналаныах тустаах.
Түгэни туһанан, «Рыболов», «Рыбохот» маҕаһыыннар дириэктэрдэрэ Алексеева Саргылана Ивановналыын кэпсэттим:
- Маннык үчүгэй тэрээһиҥҥэ балыксыт оҕолорго олус туһалаах бириистэри анаабыккыт. Үлэҕит-хамнаскыт туһунан кэпсии түһүөххүт буолаарай?
- Маҕаһыыммыт 2012 сыллаахтан үлэлиир, билиҥҥитэ икки маҕаһыыннаахпыт, аҕыс үлэһиттээхпит. Бука бары дьыалаларыгар бэриниилээх, иллэҥ кэмнэригэр балыктыыр дьон буолан, табаардарын атыылаһааччыга бэркэ ыйан-кэрдэн, сүбэлээн-амалаан биэрэллэр. Хайа да киһи биһиэхэ киирэн баран, кыра мэҥиэттэн саҕалаан улахан тыыга, балааккаҕа, сөп түбэһэр таҥаһыгар-сабыгар тиийэ толору ирдэнэр сэбин-сэбиргэлин хааччынан тахсар. Биһиги сыалбыт-сорукпут балыксыттары, булчуттары, дьон сынньанарыгар аналлаах табаардарынан хааччыйыы, чөл олоҕу өрө тутуу, айылҕаҕа харыстабыллаах сыһыан буолар.
- Тыый, тоҕо бэрдэй! Быһа холоон төһө элбэх табаар эгэлгэтэ эһиэхэ баарый?
- Биһиги маҕаһыыннарбытыгар балыксыкка, туриска, булчукка аналлаах отуттан тахса тыһыынча туһалаах туттар тэрил, мал-сал баар. Киһи айылҕаҕа сынньана тахсарыгар анаан бары-барыта баар буолуохтаах дии саныыбын.
- Бу «Эдэр балыксыт 2021» күрэхтэһиигэ иккис сылын успуонсар буолбуккут олус хайҕаллаах, билигин маннык үтүө дьыалаҕа бэриниилээх урбаанньыт аҕыйах буолуохтаах. Бу эйиэхэ, маҕаһыыннаргар туох эмэ туһаны аҕалар дуо?
- Мин бэйэм оҕо аймахха анаан ыытыллар балыктааһын тэрээһинигэр сылдьарбыттан дьоллонобун. Биһиги, уопсайынан, маннык хамсааһыны өйүүбүт, тоҕо диэтэххэ, оҕо интэриниэттэн, төлөпүөнтэн аралдьыйан айылҕаҕа сынньана, балыктыы тахсара олус туһалаах. Маны таһынан улахан дьоҥҥо муус аннынан, сайыҥҥы уонна сааскы балыктааһын күрэхтэһиитигэр успуонсардыыбыт. Саха киһитэ былыр-былыргыттан айылҕалыын алтыһан кэлбит омук буоллаҕа, ол иһин сахалар айылҕаны кытта ситиммитин быһыа суохтаахпыт. Оччоҕо биһиги даҕаны атыы-эргиэн эйгэтигэр этэҥҥэ туһа-көмө буолан сылдьыа этибит.
- Бүгүҥҥү күрэхтэһиини хайдах сыаналаатыгыт?
- Тэрээһин үрдүк таһымнаах ааста. Оҕолор олус көхтөөхтүк кытыннылар, күлбүт-үөрбүт, дьолломмут кыттааччыны көрөн, киһи сүргэтэ көтөҕүллэр. Сүрүнэ диэн, бары баҕалаахтар, умсугуйан туран күрэхтэстилэр. Инникитин маннык тэрээһин ыыра кэҥээн, сайдан, тупсан иһэригэр баҕарабын.
Ираида Коркина-Чугдаара.
