Ил Түмэн бэрэссэдээтэлин бастакы солбуйааччыта Александр Жирков Саха тэлэбиидэнньэтигэр тахсар сахалыы тыллаах ханаал TO:KU FEST II-с Өрөспүүбүлүкэтээҕи анимация бэстибээлин арыйарыгар бу бырайыак суолтатын уонна кэскилин бэлиэтээтэ:
- «ТООКУ» биэрии кылгас кэм иһигэр саха тэлэбиидэнньэтин, куйаар ситим нөҥүө киэҥник тарҕанар буолла. Бу сахалыы биэриини (мультипликация – ойуунан тарҕатыы) көрөр оҕо ахсаана түргэнник эбиллэн иһэр. Төрөппүттэр эмиэ көрөллөр. «ТООКУ» саха тылын тарҕатыыга, сахалыы саҥара үөрэниигэ суолтата улаатта. Ол иһин бу бырайыак төһө кыалларынан өйөнүллүөх тустаах, ол иһигэр үбүнэн-харчынан эмиэ. Иккиһинэн, ойуу киинэлэри оҥорооччулар тылларыгар-өстөрүгэр ураты болҕомто ирдэнэр. Киинэ сыыһа сахалыы саҥардаҕына, сыыһа тыллары тутуннаҕына, «бааһынайдаан» кэбистэҕинэ, көрөн олорор оҕо ону үтүктүө, эмиэ оннук тылланан кэлиэ. Ону көннөрөр уустук буолуоҕа.
Онон, «ТООКУ» бырайыакка син биир оҕоҕо аналлаах киинэҕэ, ырыаҕа-хоһооҥҥо, оонньуурга-оонньууларга курдук ураты болҕомто ууруллуохтаах. Тылын чочуйууга анал, ордук саха тылын үөрэхтээхтэрэ, учууталлар, педагогтар кыттыахтаахтар, киинэ оҥорооччуларга көмөлөһүөхтээхтэр. Бүгүн манна СӨ Үөрэҕин салалтатыттан биир да киһи суох, кыһаллыбатахтар. Үөрэх министиэристибэтэ бу үлэттэн туора турара сатаммат. Оҕо төрөөбүт тылынан саҥарар буолуута – национальнай өрөспүүбүлүкэ үөрэҕин салалтатын биир сүрүн соруга».
Салгыы Александр Николаевич: «Бу улахан суолталаах үлэ билиҥҥитэ аҥаардас «Саха» НКИХ уонна анимация устуудьуйаларын күүстэринэн оҥоһуллар. Тустаах министиэристибэлэр, чуолаан үөрэх, ону таһынан, култуура, сыыппара, атын да министиэристибэлэр маныаха уhулуччу болҕомтолорун уурар уонна бу хайысхаҕа тэҥҥэ үлэлиир эбээhинэстээхтэр», — диэн туран, «Саха» НКИХ уонна атын анимационнай устуудьуйалар үлэһиттэригэр суолталаах үлэлэрин иhин махталын биллэрдэ. Кини бэйэтин этиитин «Төрөөбүт тылбыт хас биирдии дьиэҕэ уонна хас биирдии сүрэххэ иhилиннин, бөҕөргүү, чэчирии турдун!» диэн тылларынан түмүктээтэ.
Санатан эттэххэ, быйыл Аан дойдутааҕы оҕо көмүскэлин күнүгэр аналлаах тэрээһиҥҥэ Ил Дархан Айсен Николаев өйөбүлүнэн «Саха» Национальнай көрдөрөр-иhитиннэрэр хампаанньа иһинэн «ТООКУ» өрөспүүбүлүкэтээҕи оҕо ханаала арыллыбыта. Манна араас контент, биэриилэр, видеоблогтар, видеороликтар хомуллан киирдилэр. Санаттахха, олор ортолоругар «Тооку», «Айтал уонна аптаах күүс» элбэх сиэрийэлээх ойуулуктар, итиэннэ хотугу үһүйээннэригэр «Имана» саҥа анимационнай сериал бааллар.
Сахалыы тыллаах маҥнайгы оҕо ханаалын таһынан «Саха» НКИХ Арассыыйа ойуулуктарын сахалыы саҥардан көрөөччүгэ таhаарар. Ол курдук, 1000-тан тахса сиэрийэни тылбаастаан, сахалыы тыллаан таһаарда: «Три кота», «Мимимишки», «Фиксики», «Малышарики», «Тима и Тома», «Турбозавры», «Барбоскины» уонна «Пингвиненок Пороро». Ону таhынан, национальнай ис хоhоонноох бэйэ контенын оҥорууга олохтоох устуудьуйалары кытта үлэлэhэр уонна кинилэр үлэлэрин көрдөрөллөрүгэр кыах биэрэр.
С. Васильев
