Саха сиригэр искэн ыарыылаах 13 тыһыынча киһи учуокка турар. Сүрүннээн, тарҕаммыт ыарыылар: тыҥа, эмиий, быар искэннэрэ буолаллар. Бэлиэтээн эттэххэ, тыҥа уонна эмиий искэнинэн ыалдьыы бүтүн аан дойдуга үрдүү турар, оттон быар искэнинэн ыалдьыы атын дойдулары кытта тэҥнээн көрдөххө, биhиги өрөспүүбүлүкэбитигэр үрдүк.
Онкология диэн тугуй?
Уопсайынан, билигин даҕаны дьон ыйытарыттан иһиттэххэ, биллэххэ, мэдиссиинэҕэ сыһыана суох дьон онкология диэн тугун ситэ өйдөөбөттөр эбит. Онкология диэн искэни (опухоль), сүрүннээн, куһаҕан (злокачественные) искэни үөрэтэр, чинчийэр уонна онтон эмтиир ньымалары быһаарар мэдиссиинэ биир улахан салаата буолар.
Куһаҕан искэн көннөрү искэнтэн туох уратылааҕый?
Куһаҕан искэн көннөрү искэнтэн, сүрүннээн, 2 уратылаах. Көннөрү искэн экспансивно улаатар, ол эбэтэр атын уорганнары туората-туората улаатар, оттон куһаҕан искэн улаатар кэмигэр тугу да туората сатаабат, ылан батары үүммүтүнэн барар. Иккис сүрүн уратыта, көннөрү искэн атын уорганнарга тарҕаммат, биир сиргэ улаатар, оттон куһаҕан искэн атын уорганнарга хаанынан, лимфа нөҥүө тарҕаныан сөп.
Киһи бу куһаҕан искэҥҥэ ылларбат курдук тугу гыныахтааҕый?
Бу ыарыыга ылларбат курдук, сэрэтэр үлэ (профилактика) баар буолуохтаах. Ол курдук, сэрэтэр үлэ икки түһүмэхтээх.
Бастакы түһүмэҕэ:
- Чөл олоҕу тутуһуу, куһаҕан дьаллыктартан аккаастаныы, сөпкө аһааһын, утуйуу.
- Эти-хааны сайыннарыы, дьарыктаныы.
- Ыйааһыны хонтуруолланыы.
- Араас тас дьайыыттан харыстаныы (күн сардаҥатыттан, кыһын ачыкы кэтэртэн сэрэхтээх буолуу, о.д.а.).
Иккис түһүмэҕэ ананар:
- Чугас аймахтара ыалдьар дьоҥҥо.
- Буортулаах эттиктэри таһаара турар сиргэ үлэлиир дьоҥҥо.
- Айылҕа улаханнык эмсэҕэлээбит, уута-салгына сүһүрбүт, киртийбит сиригэр олорор дьоҥҥо (собуоттардаах, сир баайа хостонор).
Маннык сирдэргэ үлэлиир, олорор дьон сылга кырата биирдэ бырааска көрдөрүнэллэригэр сүбэлиибин. Искэн ыарыыта саҥа үөскээн эрдэҕинэ төрдүттэн ылан эмтэнэр. Киһи оччоҕо чөлүгэр түһэн, үтүөрүөн сөп. Билигин дьон эрдэттэн син көрүнэр буоллулар эрээри, үлэттэн дуу, бириэмэ суоҕуттан дуу улахаҥҥа уурбаттар. Оннук дьон син биир баар. Холобур, киһи тахсан киирэн баран, хаан дуу, туох эмэ сүмэһин дуу баарын көрдөҕүнэ, хайаан да бырааска тиийэн көрдөрүөхтээх, «геморрой быһыылаах» диэн сабаҕалаан баран сылдьыллыбат.
– Көрдөрүнүөн баҕалаах дьон тугу гыныахтаахтарый?
– Хас биирдии киһи олорор аадырыһынан балыыһалаах. Онно баран, учаастактааҕы терапевка суруйтаран киирэн, туох кыһалҕалааҕын кэпсиир. Үчүгэйдик көрдөрөн, анаалыс, чинчийии оҥорторор. Ол түмүгүнэн бу киһи салгыы тугу гыныахтааҕын терапевт сиһилии өйдөтөн биэрэр. Искэҥҥэ уорбалааһын баар буоллаҕына, онколог бырааска ыытар.
– Тутатына онкодиспансерга көрдөрүөхтэрин сөп дуо?
– Биһиэхэ тутатына кэлэр кыаллыбат. Ити эрдэ эппитим курдук, бэйэлэрин балыыһаларыттан анабыллаах эрдэ суруйтаран кэлэллэр. Ол оннугар биһиэхэ Онкопоисксаха.рф диэн бырайыак баар. Онно Саха сиригэр олорор киһи пааспардаах, СНИЛС-тээх, полистаах тиийэн, бэйэтин сааһынан тургутан көрүөн сөп. Ол курдук, эр дьоҥҥо: тыҥа, оһоҕос, быар, самах быччархайын (предстательная железа), оттон дьахталларга: тыҥа, оһоҕос, эмиий, быар, киэли хапчаҕайын (шейка матки) тургутан көрүөхтэрин сөп.
Үлэлиир кэмэ:
бн – бэт 09:00–16:20
Төл.: +7 (962) 731-18-00
Онкологияны эмтиир ханнык ньымалар баалларый?
- Хирургия (сүрүн ньыма).
- Радиотерапия.
- Эминэн эмтээһин (химиотерапия, иммунотерапия, таргетная, гормонотерапия).
Доруобуйаҕытын эрдэттэн көрүнүҥ, чэгиэн буолуҥ!
*Төлөбүрдээх матырыйаал
