АЛРОСА каадыр боппуруоһугар кырата суох болҕомтотун уурар. Хампаанньа кэмиттэн кэмигэр хамнаһы үрдэтэр, социальнай мэктиэ тиһигин тупсарар. Хампаанньа Саха сиригэр үлэлииргэ-хамсыырга биир саамай үчүгэй усулуобуйалаах тэрилтэ быһыытынан биллэр. Күрэстэһэр уонна эрчиллэр саалалар, айар дьоҕуру өйөөһүн, үөрэҕи уонна идэ таһымын үрдэтии, сонотуоруйдарга сынньатыы, мэдиссиинэ өҥөтүнэн хааччыйыы уо.д.а. – бу барыта АЛРОСА суотугар оҥоһуллар.
Ити курдук тиһиктээх үлэ ыытылларын түмүгэр, хампаанньа 2023 с. саамай үрдүк сыанабылы ылан, RAEX (“РАЭКС-Аналитика”) эриэйтин ааҕыныстыбатын каадыры салайыыга эриэйтинин үс бастыҥ тэрилтэтин иһигэр киирбитэ. Ити эриэйтиҥҥэ доруобуйа харыстабылын уонна үлэҕэ куттал суох буолуутун, дьоҕурдаах дьону үлэҕэ ылыы уонна тутан хаалыы, киһи быраабын уонна социальнай чэпчэтии, о.д.а. көрдөрүүлэрэ киирэллэр. Ону таһынан, эриэйтиҥҥэ эчэйии уонна каадыр уурайан барыыта, социальнай төлөбүр уонна хамнас кээмэйэ, тэрилтэҕэ хас эр киһи, дьахтар үлэлиирэ, о.д.а. курдук сиэрдээх көрдөрүүлэр эмиэ киирэллэр.
“Саҥа үлэһиттэргэ “дьиэтийии”, эйгэҕэ киирии тиһигэ үлэлиир. Оттон үлэлээбиттэрэ ырааппыт дьоҥҥо утумнааһын бырагыраамата баар. Ол түмүгүнэн, киһи карьератын сайдыыта дьэҥкэ буолар. АЛРОСА 35 тыһыынча үлэһиттээҕиттэн үс гыммыт биирэ – дьахтар. Ити – бырамыысыланнай тэрилтэҕэ үрдүк көрдөрүү, онон киэн туттабыт”, – диир АЛРОСА генеральнай дириэктэрин солбуйааччыта – персоналга дириэктэрэ Ольга Макарова.
АЛРОСА экологияҕа, сациальнай эйгэҕэ уонна корпоративнай салайыыга үлэтин-хамнаһын эриэйтин ааҕыныстыбалара уонна эспиэрдэр мэлдьи үрдүктүк сыаналыыллар. Ол курдук, 2024 с. хампаанньа “Форбс” сурунаал үлэни биэрээччилэрин эриэйтинигэр “Көмүс” бэлиэни ылбыта. RAEX экологияҕа, сациальнай эйгэҕэ уонна корпоративнай салайыыга эриэйтинигэр 4-с миэстэ буолбута.
Үлэни эрэ буолбакка...
Баҕа санаа оҥостубут үлэни хантан буолуохха сөбүй? Ханнык эйгэ киһи үлэһит быһыытынан үүнэригэр-сайдарыгар кэскиллээҕий? Ити ыйытыы хоруйун киһи тэрилтэ бэрэстэбиитэллэрин кытта илэ кэпсэтэн, үлэлиир усулуобуйаны, хамнас кээмэйин, социальнай хааччыйыыны бэйэтэ билсэн, үлэ дьаарбаҥкатыттан булуон сөп.
Муус устар ортотугар АЛРОСА уонна “Анаабыр алмаастара” тэрилтэлэр “Работа России. Время возможностей” Арассыыйатааҕы үлэ дьаарбаҥкатын эрэгийиэннээҕи түһүмэҕэр кытыннылар.
“Дьаарбаҥкаҕа АЛРОСА тэрилтэлэригэр, ол иһигэр Мииринэй, Ньурба ХБК-ларыгар, АЛРОСА-торг тэрилтэҕэ, МУАД-ка, баар бакаансыйалары билиһиннэрдибит. Бастайааннайдары да, баахта да үлэтин.
Дьаарбаҥка кыттыылаахтара бакаансыйалары билсибиттэрин таһынан, профессиональнай таһымнаах сүбэлэри иһиттилэр. Ол түмүгэр кинилэр үлэлэрин-хамнастарын кэскиллээхтик хайдах аттарыахтарын сөбүн быһаардылар. Барыта 100-тэн тахса киһи кэлэ сылдьыбытыттан, 10-нун салгыы кэпсэтиигэ ыҥырдыбыт, атын даҕаны сайаапкалары көрүөхпүт”, – диэн АЛРОСА персоналы сүүмэрдээһиҥҥэ сүрүн исписэлииһэ Наталия Герасимова кэпсээтэ.
Амелия Саввинова, Дьокуускай:
– Резюмебын бирилийээни сыаналыыр уонна наардыыр үлэҕэ биэрдим. СГУ геологоразведкатын бүтэрбитим, салгыы бирилийээн эспиэригэр үөрэммитим. Бу иннинэ чааһынай тэрилтэҕэ үлэлээбитим, 8 сыл ыстаастаахпын. АЛРОСА бу эйгэҕэ саамай биллэр хампаанньа. Мин, табылыннаҕына, ЯПТА-ҕа үлэлиэхпин баҕарабын.
Николас Никифоров, Горнай улууһа:
– Горнай Маҕараһыттан төрүттээхпин. 2014 с. “Анаабыр алмаастарыгар” баахтанан үлэлиибин, “сортировщик и сепараторщик 4-го разряда” идэлээхпин. Сүрүн тэрилтэҕэ үлэлии киириэхпин баҕарабын. Баахтанан үлэлииргэ үөрэнним, онон ханнык баҕарар учаастакка барыахпын эбэтэр бастайааннай миэстэҕэ киириэхпин сөп. АЛРОСА-ны үчүгэй хамнастаах уонна үлэлиир усулуобуйалаах тэрилтэ быһыытынан билэбин.
АЛРОСА – үлэнэн хааччыйар биир саамай улахан тэрилтэ. Кини идэлэрин толору баһылаабыт дьону үүннэрэн таһаарар интэриэстээх буолан, үгүс орто да, үрдүк да үөрэх кыһатын кытта бииргэ үлэлиир. Хампаанньа биир сүрүн партнера – М.К. Аммосов аатынан ХИФУ. Кэлиҥҥи сылларга университет 100-тэн тахса выпускнига алмаастаах хампаанньаҕа үлэҕэ киирдэ. Сыл аайы 150-тан тахса ХИФУ устудьуона быраактыкаланан барар, тугунан да кэмнэммэт дириҥ уопуту ылар, университекка ылбыт билиитин дьыаланан чиҥэтэр.
“2025 с. дьаарбаҥкаҕа ураты болҕомтону идэни талыыга уурдубут – устудьуоннар, выпускниктар уонна кинилэр төрөппүттэрэ билигин үлэ ырыынагар ордук ирдэнэр идэлэр тустарынан биллилэр. Ол түмүгэр, олус элбэх ыччат АЛРОСА-ҕа быраактыкаланар, үөрэх кэннэ үлэҕэ киирэр туһунан сураһар”, – диэн Наталия Герасимова сэһэргиир.
Саха сирин саамай улахан үлэ биэрээччитэ
АЛРОСА тэрилтэлэригэр барыта 35 тыһ. тахса киһи үлэлиир, онтон 80-тан тахса бырыһыана – Саха сиригэр. Саҥа үлэһиттэри эйгэҕэ киллэрэр тиһик уонна эдэр исписэлиистэргэ настаабынньык бырагыраамата үлэлиир. Ити хамсааһыннар саҥа киһи оннун түргэнник буларыгар, үлэ тэтимигэр киирэригэр көмөлөһөллөр. Ону таһынан, каадыр эрэсиэрбэтэ оҥоһуллар. АЛРОСА Корпоративнай университетыгар тохтоло суох үлэһиттэрин үөрэтэр, үүнэр-сайдар кэскиллэрин түстүүр, сыл түмүгүн таһаарар “Хозактив” мунньаҕар бастыҥнары бэлиэтиир.
Ол курдук, 2025 с. хампаанньа 12 үлэһитэ наҕараадаҕа, бочуоттаах аакка тигистэ, СӨ Ил Дарханын уонна Бырабыыталыстыбатын кыраамататын уонна махталын ылла. 2 киһи АЛРОСА хампаанньа үтүөлээх үлэһитэ буолла. Ону таһынан, мунньах чэрчитинэн бастыҥ үлэлээх эдэр салайааччыларга Л.Л. Солдатов аат. бириэмийэ туттарылынна, үлэ күрэхтэрин уонна АЛРОСА “FORCE” бырайыагын кыайыылаахтара билиннилэр, бастыҥ айааччылар, настаабынньыктар, тириэньэрдэр сыаналаннылар.
Алмаастаах хампаанньа Саха сиригэр саамай элбэх олохтоох дьону үлэҕэ ылар тэрилтэ. 2018 с. хампаанньа “Олохтоох каадыры – бырамыысыланнаска” бырайыагы олоххо киллэрбитэ.
“Биллэн турар, АЛРОСА “Үлэлиир Саха сирэ. Каадырдар” бырагыраамаҕа көхтөөхтүк кыттыаҕа. Биһиги Саха сирин олохтоохторун бырагыраама баарын иһин эрэ буолбакка, бэйэлээтэр бэйэбит дьоммут, оттон өрөспүүбүлүкэ тирэх эрэгийиэммит буолан ылабыт. Саха сирин олохтоохторо дойдуларыгар үлэлиир баҕалаахтар, биһиги кинилэрдиин биир көрүүлээхпит – өрөспүүбүлүкэбит сайдыытыгар кылааппытын киллэрэбит”, – диэн хампаанньа генеральнай дириэктэрэ Павел Маринычев этэр.
Дьон үлэ буларыгар көмөлөһүү – дьарыктаах буолуу сулууспатын тутаах соруга. “Олохтоох каадыры – бырамыысыланнаска” бырайыак түмүктэнээтин кытта, идэлээх исписэлиистэри үлэҕэ тардар сыаллаах “Үлэлиир Саха сирэ. Каадырдар” киэҥ далааһыннаах саҥа бырайыак саҕаламмыта. Онно улахан оруолу үөрэх бырагыраамалара уонна идэни уларытар куурустар ылаллар. Ол барыта олохтоох дьон үлэ-хамнас эйгэтигэр сатаан күрэстэһэр буолуутун мэктиэлиир.
АЛРОСА ити бырайыакка тута көхтөөхтүк ылсыбыта. Ол курдук, “Хозактив” мунньаҕар хампаанньа, СӨ Бырамыысыланнаһын министиэристибэтэ уонна СӨ Дьарыктаах буолуутун кэмитиэтэ “Үлэлиир Саха сирэ. Каадрыдар” бырайыагы олоххо киллэрэргэ үс өрүттээх сөбүлэһиини түһэрсибиттэрэ.
“Саҥа бырайыак уратыта диэн – бырайыак хас биирдии кыттыылааҕар ураты сыһыан олохтонор. Хампаанньаҕа каадыр сүбэһитэ ананыа. Кини алмаастаах хампаанньа ханнык үлэһиккэ наадыйарынан көрөн, чопчу киниэхэ аналлаах былааны оҥоруо, ыйыллыбыт болдьох иһигэр идэлээх исписэлиистэри бэлэмниир үлэни ыытыа, о.д.а. көмөлөһүө. Биһиги АЛРОСА-ны кытта бииргэ үлэлэһиибит өрөспүүбүлүкэбит сайдарыгар, Саха сирин олохтоохторо уйгулаах олохтоноллоругар тирэх буолуо диэн эрэнэбит”, – диэн СӨ Дьарыктаах буолууга судаарыстыбаннай кэмитиэтин бэрэссэдээтэлэ Светлана Горюшинская эттэ.
СӨ Бырамыысыланнаска уонна геологияҕа миниистирэ Максим Терещенко этэринэн, бу сөбүлэһии, бастатан туран, дьон олоҕун хаачыстыбатын тупсарарга ананар.
“Күн бүгүн бырамыысыланнас эйгэтигэр барыта 100-тэн тахса тыһ. киһи үлэлии сылдьар. “Үлэлиир Саха сирэ. Каадырдар” бырайыак көмөтүнэн дьон АЛРОСА-ҕа аҥаардас үлэни эрэ буолбакка, олоххо аналларын булуохтара, саҥа саҕахтары арыйыахтара диэн эрэнэбин”, – диир Максим Терещенко.
“Үлэлиир Саха сирэ. Каадырдар” бырайыак чэрчитинэн, үлэни биэрээччилэр, үөрэх кыһалара уонна былаас уорганнара өрөспүүбүлүкэ экэниэмикэтин эйгэтин каадырынан хааччыйарга социальнай партнерстволарын мэхэньиисимэ тэриллиэхтээх. Хас биирдии тэрилтэҕэ туспа сыһыаны эрэйэр ураты болҕомто ууруллуохтаах.
“Бырайыак чэрчитинэн саҥа үлэ миэстэлэрэ тахсыахтара, стажировкалар, үөрэх тэриллиэ, тэрилтэлэри кытта аадырыстаммыт үлэ ыытыллыа. Быйыл 3 тыһыынча олохтоох исписэлииһи хабар былаан баар. Барыта хас биирдии киһи Саха сиригэр бэйэтин дьыалатын буларын, үөрэнэрин-сайдарын туһугар оҥоһуллар. Бырамыысыланнас сайдыыта дьонтон саҕаланар”, – диэн Ил Дархан Айсен Николаев эппитэ.
Итини таһынан, бырайыакка урут дьарыктаах буолууга үтүө түмүгү көрдөрбүт тэрээһиннэр киириэхтэрэ. Холобур, АЛРОСА хаһыс да сылын үлэлэтэр “АЛРОСА кылааһа” бырайыага, өрөспүүбүлүкэ үөрэҕин кыһаларын кытта бииргэ үлэлэһиитэ, идэ таһымын үрдэтии, ситиһиини сыаналааһын, о.д.а.
