Былырыын Калуга уобалаһын Износковскай оройуонугар 1942 сыл олунньутугар Захаровскай операцияҕа охтубут Кыһыл Аармыйа 1250 саллаатын уонна хамандыырын кырамталарын булбуттара. Кимнээхтэрэ биллибит байыастар истэригэр биир дойдулаахтарбыт бааллар.
Захаровскай операция, Москуба аннынааҕы кыргыһыы сорҕото буолан, Аҕа дойду Улуу сэриитин биир иэдээннээх чахчытын быһыытынан биллэр. Төгүрүктээһинтэн тахсаары тыһыынчанан байыас тыына быстыбыт, үгүстэрэ сураҕа суох сүппүттэр.
«ВПК Прорыв» көрдүүр холбоһук саллааттар кимнээхтэрин быһаарар улахан үлэни ыыппыт. Кичэллээх эспэртиисэ уонна архыыпка үлэ түмүгэр, байыастары барыларын уонна икки биир дойдулаахпытын быһаарбыттар.
Бу – Дьокуускай к. Салтыков-Щедрин уулуссатын 7-с дьиэтигэр олорбут Княжкин Федор Яковлевич уонна Сунтаар улууһун 2-с Бордоҥ нэһилиэгэр 1913 сыллаахха төрөөбүт Красков Алексей Федорович. Иккиэн тыын харбаһыылаах ыарахан кыргыһыыларга кыттыбыт 1-кы гвардейскай мотострелковай дивизияҕа сулууспалаабыттар.
Байыастар аймахтарын көрдөөһүн саҕаламмытыгар СӨ Национальнай архыыба тута хамсанан Алексей Красков аймахтарын булбут. Дириэктэри солбуйааччы Наталия Степанова Елизавета Егорованы кытта кэпсэппит. Кини эдьиийэ Дарья Краскова Алексей Федорович кэргэнэ эбит. Красковтар оҕолоро сэрии кэмигэр бары суох буолбуттар.
Алексей «Кубалаах» диэн сиргэ төрөөбүт. Аймахтарын кэпсээнинэн, 7 кылаас үөрэхтээх эбит. Сэрии иннинэ колхуоска суотчутунан үлэлээбит, ыһыахтарга төрүт оонньууларга кыттан кыайыылаах буолуталаабыт. 1941 сыллаахха аармыйаҕа бастакылар кэккэлэригэр киирбит. Сунтаар улууһуттан 580 кэриҥэ киһи барбыт. Кинилэр Чита уобалаһыгар диэри сатыы тиийбиттэр.
Дарья Петровна олоҕун тиһэх күнүгэр диэри, кэргэнэ тыыннаах эргиллэригэр эрэнэн, колхуос докумуоннардаах бартыбыалын уура сылдьыбыт, бүтэһик суругун саамай күндү малын курдук харыстаабыт, онтон Бордоҥ түмэлигэр бэлэхтээбит. Алексей Федорович 1942 сыл олунньу 21 күнүгэр снаряд эстиититтэн суох буолбут.
Байыастар көмүс уҥуохтарын көтөҕүү сиэрэ-туома ыам ыйын 5 күнүгэр Калуга уобалаһын «Ивановское поле» мемориалыгар буолуоҕа. Көрдөөччүлэр Саха сирин олохтоохторун Княжкин Федор Яковлевич аймахтарын булууга көмөлөһөллөрүгэр көрдөһөллөр.
Сиһилии иһитиннэриини РАЕН чилиэниттэн Туманов Александр Анатольевичтан ылыаххытын сөп: Этот адрес электронной почты защищён от спам-ботов. У вас должен быть включен JavaScript для просмотра., +79039607895
Көстүбүт байыастар испииһэктэрэ манна таҕыста https://archivesakha.ru/wp-content/uploads/2025/04/spisok-poter-zaharovskoj-operaczii-1942-goda.xlsx.
Сонун төрдө: СӨ Национальнай архыыба
