Тохсунньу 31 күнүгэр 2025 сылга Чурапчыга Е.А. Борисов аатынан архыып бибилэтиэкэҕэ "Чурапчы" айар түмсүүтүн салайааччыта Римма Корякина-Хотууна кинигэтин сүрэхтэниитэ, ону сэргэ 65 сааһын туолар үөрүүлээх үбүлүөйүн бэлиэтээһин буолан ааста. Ыраах-чугас улуустартан дьон бөҕөтө тоҕуоруһан, Хотууна үөрүүтүн тэҥҥэ үллэһиннилэр.
Кинигэ биһирэмэ үрдүк таһымҥа буолан ааста. "Минньигэс түүл остуоруйалара", "Үргүүк былыт быыһынан", "Саҥа хаарга ким хаамта?" диэн оҕолорго аналлаах кинигэлэр ааҕааччыларга киэҥ биһирэбили ыллылар. Оҕо суруйааччыта буолуу диэн уустук сорук. Оҕолорго сөптөөх тылынан, кылгастык, чопчу сыалы ситиһии, ис хоһоонун арыйыы – киһи аайы бэриллибэт сэдэх талаан. Маны сэргэ, Хотууна сэһэннэрэ киһи нохтолоох сүрэҕин долгутар, уйадытар дириҥ ис хоһоонноохтор. Хоһооннорун дэбигис, киһи аахта да, өйүгэр нойосуус тутара күчүмэҕэйдээх. Оннук дириҥ ис хоһоонноох, уратытык чочуллубут хоһооннор.
Тэрээһини киин бибилэтиэкэ исписэлииһэ Вера Платонова иилээн-саҕалаан ыытта. Чурапчыга хаһан да кэлбэтэх элбэх суруйааччы салайааччыбытын Хотуунаны ытыктаан, суолталаан, ыҥырыытын ылынан кэлбиттэриттэн биһиги олус үөрдүбүт, долгуйдубут.
Бэйэлэрин алгыс тылларын анаан, Хотуунабыт үөрүүтүн тэҥҥэ үллэстэн, олус истиҥ эйгэлээх, күлүм мичээр сыдьаайдаах кэрэ киэһэ буолла. Ону сэргэ бэйэбит улууспут дьоно-сэргэтэ, ыҥырыылаах ыалдьыттар, Хотууна аймахтара, оҕолоро, доҕотторо эҕэрдэ бастыҥын анааннар, баҕа санааларын бастыҥын, үтүө санааларын үтүмэнин, кэрэ санааларын кэскиллээҕин тиэртилэр, анаатылар.
Римма Иннокентьевна салайан үлэлэтэр "Чурапчы" айар түмсүүтүн дьоно кини хоһооннорунан "Иэйии абылаҥа" диэн литературнай композиция бэлэмнээн, салайааччыларын хоһооннорун бар дьон дьүүлүгэр таһаардылар, билиһиннэрдилэр. Олус истиҥ, иһирэх киэһэ буолла. Үгүс түбүктээх сыралаах үлэтэ сыаналанан, Римма Корякина-Хотууна нэһилиэк, улуус бочуотунай грамоталарынан, эҕэрдэ суруктарынан, икки кыһыл көмүс чаһынан, Дьааҥы улууһун баһылыгыттан Владислав Ивановтан Бочуотунай грамотанан, кинигэ таһаарарга "Офсет" кинигэ кыһатыттан 10 тыһыынча сууммалаах сертификатынан, "Айар" кинигэ кыһатыттан 5 тыһыынча сууммалаах сертификатынан уонна да элбэх эҕэрдэ суруктары, өйдөбүнньүк бэлэхтэри тутан, Хотууна сэмэй бэйэтэ күлүмнүү сырдаан, мичилийэн, өссө ордук кэрэтийэн көһүннэ, үөрдэ.
Римма Иннокентьевнаттан кылгастык айар үлэтин туһунан билиһиннэрэригэр көрдөстүм.
"Миэхэ, тус бэйэбэр, ааспыт сыл айар үлэбэр ситиһиилэри тосхойдо диэхпин сөп. Ол курдук, оҕолорго аналлаах “Минньигэс түүл остуоруйалара” диэн остуоруйалардаах кинигэбин “Айар” кинигэ кыһатыгар 3000 ахсаанынан таһаартардым. Ону таһынан, “Үргүүк былыт быыһынан” диэн хоһооннорбун түмэн, “Дани-Алмас” компаниятын типографиятыгар бэчээттэттим. Өрөспүүбүлүкэҕэ ыытыллар араас таһымнаах хоһоон, кэпсээн күрэхтэригэр кыттан, кыайыы көтөллөннүм. Ордук сыаналаах бирииспинэн буолар: “Үөһээ Бүлүү оройуона” МТ дьаһалтата, О.Д. Федорова аатынан Үөһээ Бүлүүтээҕи киин бибилэтиэкэ СӨ Устуоруйаны, кыраайы үөрэтээччилэрин түмсүүтүн Үөһээ Бүлүүтээҕи салалтата саха уһулуччулаах судаарыстыбаннай уонна бэлиитическэй диэйэтэлэ И.Н. Бараахап төрөөбүтэ 125 сылыгар анаммыт кэпсээн суруйуутугар өрөспүүбүлүкэтээҕи уус - уран күрэххэ “Тыҥ хатыыта умайбыт сулус” кэпсээнинэн кыттыым иһин кыайыылаах үрдүк аатын ылбытым.
Быстах байыаннай дьайыыга сылдьар уолаттарга анаан “Айар” кинигэ кыһата уонна “Защитники Отечества” тэрийбит “Победа будет за нами!” диэн кэпсээн күрэҕэр “Хотугу тиит” диэн үлэбинэн бастакы миэстэ буолбутум. Быйыл күһүн Үөһээ Бүлүүгэ ахсыс төгүлүн ыытыллыбыт "Тобуруокап көмүс күһүнэ" хоһоон көҥүл түһүлгэтигэр иккис төгүлүн миэстэлэһэн, “Дани-Алмас” компаниятын типографиятыгар босхо кинигэ бэчээттииргэ сертификат туппутум. Ол сертификаппынан оҕолорго аналлаах кинигэбин бэчээккэ биэрбитим күн сирин көрдө. Уонна биир улахан ситиһиим диэн - “Кыым” хаһыат, "Ситим" медиа бөлөх, "Күрүлгэн” сурунаал тэрийиилэринэн “Аныгы нэһилиэк олоҕун көстүүлэрэ” диэн куонкуруска “Сэттэ дьибилгэт оҕуругун оонньуута” диэн үгэбинэн кыттан, Кылаан кыайыылаах буолбутум уонна 50 тыһыынча харчынан бириэмийэлэммитим. Элбэх айымньым улуус, өрөспүүбүлүкэ хаһыаттарыгар, сурунаалларыгар, сайтарыгар, тиһигин быспакка, бэчээттэннилэр. Оскуола оҕолорун кытта айар үлэбинэн тэрээһиннэригэр, көрсүһүүлэргэ ыҥырыллан, ыалдьыттыыбын.
Литературнай түмсүүбүт быйыл эмиэ куһаҕана суохтук үлэлээтэ. Ол туһунан кылгастык билиһиннэрдэххэ, 2024 сылга түмсүү чилиэннэрэ барыта 22 саҥа кинигэни ааҕааччылар үрдүк дьүүллэригэр таһаардылар, 14 саҥа ырыа айылынна. Араас таһымнаах хоһоон, кэпсээн күрэхтэригэр көхтөөхтүк кыттан, кэккэ ситиһиилэннилэр. Ону таһынан, уон үс ааптар, кассета-кинигэҕэ кыттыһан, туспа кинигэлэннилэр, “Дани-Алмас” компаниятын типографиятыгар бэчээттэттилэр. Онон үөрүүбүтүн үллэстэ, бар дьоммутун олунньуга – төрөөбүт тыл, сурук-бичик күнүн бэлиэтиир дьоро түһүлгэбитигэр ыҥырыахпыт," – диэн санаатын үллэһиннэ "Чурапчы" айар түмсүү салайааччыта Римма Корякина-Хотууна.
Наталья Сергеева-Аана Кыыһа, "Чурапчы" литэрэтииринэй түмсүү, өрөспүүбүлүкэтээҕи "Иэйии" КСТ, "Айар кут" эрэгийиэннээҕи поэттар уонна прозаиктар сойуустарын чилиэнэ, СӨ Үөрэҕириитин туйгуна.