Кэлиҥҥи балтараа нэдиэлэҕэ үлэ тигинэччи оргуйда: кыайыыга дьулуурдаах 40 кыттааччы “Мисс Новая Якутия” күрэх финалыгар бэлэмнэннилэр. Кыттааччылар биэстии буолан аҕыс бөлөххө араҕыстылар. Хас биирдии бөлөх настаабынньыктаах буолла. Настаабынньыктарынан дьоҥҥо-сэргэҕэ киэҥник биллэр дьону анаатылар. Кинилэр кыргыттары бары өттүнэн өйөөтүлэр, салайдылар, кыайыыга сирдээтилэр.
Кыргыттар араас жанрга нүөмэрдэри көрдөрдүлэр: стендаптан, поэзияттан саҕалаан муусукаҕа тиийэ нүөмэр баар буолла. Бэл, скрипка тыаһын абылыҥнаах эйгэтигэр киирэн ыллылар. Үҥкүүлээн битийдилэр, төрүт үстүрүмүөҥҥэ – хомуска – оонньоотулар, эстрада ырыатын толордулар. Быһатын эттэххэ, кыргыттар талааннара саха алмааһын курдук араас уотунан күлүмүрдээтэ, сыанаҕа чаҕылхайдык аһылыннылар! Визитка түһүмэҕэр бэйэлэрин билиһиннэрдилэр, тус олохторун сэгэттилэр. Холобур, биир кыттааччы үс нэдиэлэ анараа өттүгэр ийэ үрдүк аатын сүкпүт, иккис кэрэ куо баҕа санаатын толорон мэҥэ халлаантан парашютунан ыстаммыт. Кинилэртэн хас биирдиилэрэ дьылҕаларын тургутуутун ааһан күрэххэ кытта кэлбиттэр. Тус уопуттарыттан үллэстэ, атын кэрэ аҥаардары көҕүлүү.
Титул иһин күрэстэһии олус тыҥааһыннаах буолла, кыргыттар хас да түһүмэҕи аастылар. Ол курдук, финалга 20 саамай чаҕылхай, талааннаах кыыс тахсан үөрдүлэр-көттүлэр. Кинилэри 5 эспиэртэн турар дьүүллүүр сүбэ, ол иһигэр күрэх дириэктэрэ Дарья Габышева, “Три Кита” креативнай ааҕыныстыба төрүттээччитэ, дириэктэрэ Антон Гоголев, успуонсар, партнер Ольга Данилова, Мария Дубина, Дьокуускай дьаһалтатын култууратын управлениетын начаалынньыга Сардаана Брызгалова, сыаналаатылар. Хас биирдии кыттааччы сөҕүмэр үлэни үлэлээбитин көрдөрдө, ол иһин сыана быһар уустук буолла.
Хас да киритиэрийинэн сыаналаатылар: артистизм, визиткатын урататык тиэрдии, талаан, сыанаҕа туттар-хаптар үөрүйэх. Ол эрээри манна бэлиэтиир тоҕоостоох, сыанабыл сыана үрдүгэр эрэ бэйэни көрдөрүүнэн муҥурдаммата. Дьиссипилиинэлэрэ, репетицияларга төһө сылдьыбыттара эмиэ учуоттанна. Кыргыттар лиидэр хаачыстыбаларын, хамаандаҕа хайдах үлэлииллэрин быһаарар туһугар настаабынньыктар дьүүллүүр сүбэни кытта ыкса сибээстээх буоллулар.
Лиидэр буолуу – күрэх сүрүн сыала. “Мисс Новая Якутия” ааты бэйэтин көлүөнэтин, уопсастыбатын биир чаҕылхай лиидэрэ сүгүөхтээх. Кыттааччылар настаабынньыктар этиилэрин, ыйыыларын-кэрдиилэрин болҕомтоҕо ылан күүстээх өрүттэрин көрдөрөр түгэни мүччү туппатылар.
Сыанаҕа ыытыллыбыт тэрээһини сэргэ “Мисс Эрудиция” анал аакка күрэх тэрилиннэ. Кыттааччылар бэйэни киэҥ эйгэҕэ көрдөрүүгэ, арыйыыга анаммыт эссе суруйан ыыппыттара. Суруйуулары тыл эйгэтигэр үлэлиир исписэлиистэр сыаналаабыттара. Кыргыттар литератураҕа талааннарын көрдөрөр, саныыр санаалара, олоҕу көрүүлэрэ төһө дириҥин суругунан тиэрдэр кыахтаммыттара.
– Тэрээһин өрө көтөҕүллүүлээхтик, киэҥ далааһыннаахтык ааста. Финалга көрөөччү бөҕө муһунна. Илиилэригэр суруктаах былааккаттары күөрэччи туппут кыргыттар чугас аймахтара, үөлээннээхтэрэ бааллар. Сорохтор өйүүр кыргыттарын хаартыскалара ойуулаах футболкалары кэппиттэр. Көннөрү шоу эрэ буолбакка, кэрэ буолуу уонна ыччат түмсүүтүн чаҕылхай бырааһынньыга буолла! Сыана кэтэҕэр кыргыттары хайдах курдук кыһамньылаахтык өйөөбүттэрэ ураты өйдөбүлү хаалларда. Манна дьүөгэлэри таһынан кыргыттар күүстээх аҥаардара, суон дурдалара, халыҥ хаххалара – кэргэттэрэ – эмиэ бааллара. Кэрэ аҥаардарын ыра санааларын суолтаҕа ууран, өйүү кэлбит күүстээх аҥаардар хайдах курдук кыһана-мүһэнэ сылдьалллара, долгуйаллара истиҥ-иһирэх эйгэни үөскэттэ. Бу эдэр дьиэ кэргэн сыаннаһа буолар, – диэн күрэх дириэктэрэ Дарья Габышева санаатын үллэһиннэ.
“Мисс Новая Якутия” күрэх тас көстүү кэрэ буолуутун күрэҕэ эрэ буолбатах, манна күүстээх санаалаах кэрэ аҥаар уобараһа арыллар, бииргэ буолуу, сомоҕолоһуу тыына илгийэр. Күрэх тэрээһиннэрэ кыл түгэнигэр ааһа оҕустулар, кыттааччылар, ыалдьааччылар үтүө өйдөбүл быһыытынан өр кэмҥэ өйдүү-саныы сылдьыахтара.
Түмүктүүр түһүмэх – финал – муус устар 25 күнүгэр ыытыллыаҕа. Шоу-финалы Арассыыйа биллэр артыыһа Дима Билан улахан кэнсиэрэ киэргэтиэҕэ.
Яна Андриевская.