Киир

Киир

Быйылгы XIV өрөспүүбүлүкэтээҕи Олоҥхо ыһыаҕа 386 саастаах Улуу Өлүөнэ Эбэбитин өҥөйөн олорор Өлүөхүмэ куоратыгар – Аанньаах хочотугар ыытылынна. Аанньаах хочото, Өлүөнэ эбэбит биир кэрэ миэстэтинэн, айылҕа анаан оҥорбут сымнаҕас кыһыннаах, дьыл түөрт кэмин уларыйыытынан кэрэ көстүүлэринэн дуоһутар ураты үтүө сиринэн буолар.

Тоҕо Аанньаах хочото дэнэрий? Бу хочо былыргы сүрэхтэммит аатынан Ааннаах диэн олус бэргэн тылынан ааттаммыт. Манна атыы-эргиэн саамай эргийэр киинэ, аана эбит. Өлүөхүмэҕэ бары билэрбит курдук, араас омук тоҕуоруһан олорор. Татаардар, ордук нууччалар – олохсуйан олорор түөлбэлэринэн буолар. Ол иһин икки тылы тэҥҥэ уларытан саҥарыы түмүгэр, сымнатан “Аанньаах хочото” диэн буолбут.

Сунтаар улууһуттан анаан-минээн, күүскэ тэринэн Сунтаар улууһун аҕа баһылыгын социальнай уонна имиджевэй бэлиитикэҕэ солбуйааччыта Гаврил Еремеев, С.А. Сибиэрэп-Кыыл Уолун аатынан улуустааҕы норуот айымньытын киинин сүрүн салаатын сэбиэдиссэйэ Мария Тараярова салайааччылардаах 19 киһи Өлүөхүмэҕэ Мииринэйинэн, Ленскэйинэн гаас утумун суолунан айаннаан тиийэн ыалдьыттаатыбыт. Биһиги улууһу эрдэттэн бэйэлэрэ талан ылан, II Нөөрүктээйи нэһилиэгэ маанылаата, ыалдьыттатта. Бу нэһилиэк дьоно-сэргэтэ урут уруккуттан биһиги улууспутугар баар Нөөрүктээйи сириттэн төрүттээхтэри кытта ыкса сибээстэһэ олорор буолан, олус истиҥник уонна үрдүк таһымҥа көрүстүлэр. Ыһыах бүппүтүн кэннэ, II Нөөрүктээйи саамай кэрэ миэстэлэринэн күүлэйдэттилэр, араҕас өҥнөөх сардааналарын кырдалынан кылыйа көтүттэрдилэр. Түгэнинэн туһанан, нэһилиэк баһылыгар Михаил Андрианович Терентьевка, солбуйааччытыгар Сергей Михайлович Андреевка, кулууп дириэктэрэ Анна Олеговна Ыксатыроваҕа, нэһилиэккэ үлэлиир бары түмсүүлэргэ барҕа махталбытын, дириҥ сүгүрүйүүбүтүн тиэрдэбит.

b012d63e c0a8 460b 9739 3f6ae1205fab

Онон Аанньаах алгыстаах хочотугар икки күн буор-босхо далбарга сылдьан, үөрэн-көтөн, элбэҕи билэн-көрөн, биир идэлээхтэрбитин кытта көрсөн, ирэ-хоро кэпсэтэн, сүрдээҕин диэн сүргэбит көтөҕүллэн, аламаҕай дьонуттан, үтүө-мааны көрсүһүүттэн күүс-уох эбинэн кэллибит.

Остуоруйа дойдута курдук Олоохуна сирэ бу да сырыыга ситиһии бөҕөнү сиэттиһиннэрдэ. Ол курдук, оһуокайга Кылаан кыайыылаах үрдүк аатын Түбэйтэн Светлана Зедгенидзева ылан, 100 тыһыынча солкуобай уу харчынан наҕараадаланна. Элгээйиттэн Людмила Павлова I үрдэл буолан, 50 тыһыынча бириистэннэ. Михаил Евсеев-Кураһаай Мэхээлэ, Лариса Иванова-Ырыа Дьаархан, Мария Афанасьева Саха сирин Дархан дарханнара, Далбар этээччилэрэ “Добун аат” диэн үрдүк наҕарааданы туттулар. Олоҥхоҕо Кутанаттан Митрофан Семенов “Түһүлгэлээх олоҥхоһут”, Сунтаартан Ефрем Афанасьев “Добун тойук”, Наталья Эконова “Удьуор утуму тутар” диэн анал ааттары ылары ситистилэр.

Саха таҥаһыгар Сунтаартан Антонина Кириллина тикпит эр киһи дьабакалаах таҥаһа “Өбүгэ үгэһин үөдүтээччи” анал аакка тигистэ. Уран уустар – Саргылана, Иннокентий Ивановтар маһынан уһаныыга II үрдэл аатын ылан, 10 тыһыынчалаах ювелирнай оҥоһукка, Саргылана Прокопьева III үрдэл аатын ылан, 5 тыһыынчалаах сэртипикээттэри ыллылар. Тойукка Түбэйтэн Михаил Евсеев-Кураһаай Мэхээлэ I үрдэлгэ тиксэн 25 тыһыынча, Светлана Зедгенидзева II үрдэли дабайан 20 тыһыынча, Лариса Иванова, Евдокия Захарова, Мария Афанасьева “Өбүгэ үгэһин утумнааччы” анал ааттары ылан, 5 тыһыынчалаах сэртипикээттэри туттулар.

Дэгэрэҥ ырыаҕа Мария Афанасьева 5 тыһыынчалаах, Лариса Иванова 3 тыһыынчалаах сэртипикээти туттулар. Маны таһынан, Лариса Иванова, Наталья Эконова, Митрофан Семенов саха норуотун олоҥхотун, оһуокайын, тойугун үрдүк таһымҥа таһаарбыт үгүс сыллаах сыралаах үлэлэрэ сыаналанан, Ил Дархан “Олоҥхо” кэмитиэтин тэрийэр бөлөҕүттэн, Александр Жирковтан кыһыл көмүс чаһылаах Бочуотунай грамота туттулар.

Бу үрдүк ситиһиилэринэн Сунтаарбыт олоҥхону, оһуокайы-тойугу өрө туппут талааннаах дьонноро Өлүөхүмэҕэ Олоҥхо ыһыаҕар өссө төгүл кыахтаахтарын бигэргэттилэр. Онон Сунтаарбыт суон сураҕын ааттаппыт бары делегация аатыттан, улууспут аҕа баһылыгар Анатолий Васильевич Григорьевка, култуура салайааччытыгар Мария Васильевна Кобельянова – Тускулаанаҕа уонна үлэлэспит бары дьоммутугар барҕа махталбытын тиэрдэбит.

Ырыаҕа ылламмыт, хоһооҥҥо холбоммут Олоҥхо дойдута Сунтаарбыт суон сураҕа өссө да ааттана турдун!

Өлүөхүмэҕэ Олоҥхо ыһыаҕыт кыттыылааҕа, саха тылын уонна литэрэтиирэтин учуутала Людмила Николаевна Павлова.

Санааҕын суруй