Бу күннэргэ, Дьокуускайдааҕы Ем. Ярославскай аатынан түмэлгэ Саха АССР төрүттэммитэ 100 сылыгар анаммыт, Арассыыйа норуоттарын култуурунай нэһилиэстибэлэрин Сылын чэрчитинэн, «Уус Майа улууһа (оройуона): былыргыта уонна билиҥҥитэ» быыстапка аһылынна.
2019 сылтан саҕалаан, бу быыстапка Саха АССР төрүттэммитэ 100 сылыгар анаммыт Саха Өрөспүүбүлүкэтин оройуоннарын түмэллэрин 22-с быыстапкатынан буолар.
«Уус Майа улууһа (оройуона): былыргыта уонна билиҥҥитэ» экспозиция Уус Майатааҕы кыраайы үөрэтэр түмэл, Уус Майа Орто оскуолатын этнографическай уонна Ем. Ярославскай аатынан түмэллэр пуондаларыттан хомуллан турда. Көрөөччү бу оройуоҥҥа хас даҕаны үйэ ыкса алтыһан олорор норуоттар устуоруйаларын, култуураларын уонна үгэстэрин кытта билсэр.
Сорох истиэндэлэр сири бастакы баһылааччыларга, айанньыттарга, чинчийээччилэргэ, оройуон биллиилээх уонна киэн туттар дьонугар анаммыттар. Ол курдук, манна эбэҥки норуотун суруйааччытыгар уонна худуоһунньукка Дмитрий Апросимовка, космофизиккэ, кэсмиичэскэй аппарааттар инженер-конструктордарыгар, Аҕа дойду Улуу Сэриитин бэтэрээнигэр Ефрем Апросимовка, СӨ билимин үтүөлээх диэйэтэлигэр, академикка, мэдиссиинэ наукатын дуоктарыгар Петр Бушковка уо.д.а. анаммыт истиэндэлэр бааллар.
Маны таһынан, күннээҕи олоххо, булка-алка уонна балыктыырга туттуллар мал-сал, В. Н. Васильев этнографияҕа кэллиэксийэтэ уо.д.а. ураты хатыламмат эспэнээттэр тураллар.
Быыстапка үөрүүлээх аһыллыытын иннигэр, сиэри-туому ыытааччылар Валентин Исаков уонна Анастасия Куличкина «Чичивкавун» эбэҥки норуотун ыраастаныы сиэрин-туомун, ол кэнниттэн «Эллувка» аал уокка сүгүрүйүү, уот иччитин аһатыы уонна «Имты» алгыһы көрдөһүү сиэрдэрин-туомнарын ыыттылар.
Уус Майа оройуонун баһылыга Александр Антипин, Уус Майатааҕы кыраайы үөрэтэр түмэл дириэктэрэ Нюргуяна Николаева уонна Ем. Ярославскай аатынан түмэл дириэктэрэ Николай Бугаев быыстапканы арыйдылар.
Нюргуяна Валентиновна экскурсия ыытта уонна Уус Майа түмэлин пуондатыттан ураты хатыламмат малы-салы, ол курдук, эбэҥки норуотун сыллааҕы халандаарын, туос бэрэмэдэйдэри, фарфор иһити таһарга мастан хаҕы, дьаамсыктар чуорааннарын, илиинэн хатар массыыналары уонна даҕаны атын кэрэхсэбиллээх малы-салы аҕалбыттарын туһунан кэпсээтэ. Быыстапка 2022 с. муус устар 20 күнүгэр диэри үлэлиир. Дьокуускай куорат бары олохтоохторун уонна ыалдьыттарын кэлэн көрөргүтүгэр ыҥырабыт!
Ыспыраапка: Уус Майа 1931 с. ыам ыйын 20 күнүгэр төрүттэммитэ, Саха сирин илинигэр Алдан өрүс бассыайыныгар турар. Оройуон сиригэр-уотугар таас үйэ саҕанааҕы былыргы киһи олорбут 12 стоянкатын археологтар булбуттара уонна үөрэппиттэрэ. Оройуоҥҥа көмүһү хостуур бырамыысаланнас сайдан турар. Манна эбэҥки омук түптээн олорор сирдэрэ Күп, Эдьээн уонна Петропавловскай нэһилиэктэрэ бааллар. 1905 сыллаахха маннааҕы эбэҥкилэр маньжур баабырын бултуйбуттара, ол чуучулата Ем. Ярославскай аатынан кыраайы үөрэтэр түмэл биир биллэр эспэнээтинэн буолан турар.
